Ελληνική λογοτεχνία

Νομίζω ότι το σημερινό είναι ένα από τα πλέον ενδιαφέροντα post στους επτά μήνες ζωής του blog. Ξεκινώντας να γράφω είχα την ‘’φιλοδοξία’’ ο συγκεκριμένος χώρος να αποτελέσει πέραν όλων των υπολοίπων και ‘’κόμβο επικοινωνίας’’ ή ‘’αναλλαγής απόψεων’’ μεταξύ των ανθρώπων της λογοτεχνίας. Σε ένα μεγάλο βαθμό αυτό επιτεύχθηκε ήδη έστω και αν απουσιάζουν (δημόσια) πολλές φωνές.
Ενα από τα πλέον συζητήσιμα, αμφιλεγόμενα και ενδιαφέροντα θέματα είναι αυτό που αφορά την παρουσία των κριτικών στο χώρο. Παρότι είμαι σε θέση να γνωρίζω τους διαχωρισμούς της δουλειάς τους μερικές φορές παρορμητικά περισσότερο κάνω ορισμένες ακραίες τοποθετήσεις. Με αφορμή κάποια σχόλια επισκεπτών σε προηγούμενο post ένα από τα πρόσωπα που σέβομαι και εκτιμώ όχι μόνο ως κριτική ματιά και άποψη αλλά και ως συνολική προσφορά στο χώρο μου έστειλε δύο e-mail. Και στα δύο δίνει με πολύ γλαφυρό τρόπο όχι μόνο την άποψη ενός ανθρώπου που ασχολείται χρόνια με το συγκεκριμένο ανικείμενο αλλά και τις ‘’αγωνίες’’ όσων είναι υποχρεωμένοι να κρίνουν και τους διέπει υγιής σκέψη για το βιβλίο και τη λογοτεχνία. Αφού πήρα έγκριση (ουδέποτε δημοσιοποιώ και είναι γνωστό αυτό τα e-mail που λαμβάνω) και σεβόμενος την απαίτηση του(της) επιστολογράφου να μην αποκαλύψω ταυτότητα (χρειάστηκε να αφαιρέσω κάποια σημεία) ‘’ανεβάζω’’ αυτές τις απόψεις που θεωρώ ότι όχι μόνο έχουν τεράστιο ενδιαφέρον, προσωπικά τις θεώρησα ως ‘’κατάθεση ψυχής’’, αλλά θα δώσουν την ευκαιρία για περισσότερο εποικοδομητικό διάλογο επί του θέματος. Ισως σε ορισμένα σημεία χάνεται η ροή του κειμένου αλλά δεν είμαι εκπαιδευμένος στην συρραφή και αυτό δεν είναι λάθος ή ευθύνη του ανθρώπου που μου έστειλε το mail αλλά δική μου υποχρέωση να διαφυλάξω την ανωνυμία. Παρόλα αυτά θεωρώ ότι ακόμη και με αυτή τη μορφή οι απόψεις είναι εξαιρετικές και εξόχως διαφωτιστικές.
‘’Επειδή βλέπω τις ενστάσεις στο blog σου και επειδή εμείς τα έχουμε ξαναπεί ΄΄κριτική’’ θεωρούμε μόνο τις μεγάλες αναφορές σε βιβλία. Τα μικρά είναι αναφορά, παρουσίαση, δηλαδή απλώς κυκλοφορούν. Είναι δυνατόν στο ίδιο φύλο εφημερίδας να γίνουν ταυτοχρόνως 32... κριτικές; Τόσα ακριβώς είναι και τα βιβλία τα οποία αναφέρονται συνήθως σε ένα φύλλο εφημερίδας και στα καλοκαιρινά ή άλλα αφιερώματα ξεπερνούν τα 350!!! Λοιπόν ποιον... ξεγελώ; Και το δίλημα είναι το εξής ούτε καν το αναφέρεις, αφού εκ των πραγμάτων δεν προλαβαίνες ή δεν κρίνεις με την ηλίθια προτεραιότητά σου να το διαβάσεις; Σήμερα έφτασαν στο γραφείο περί τα... 50 βιβλία! Για να γραφτεί ένα αφιέρωμα επιλέγουμε ανάμεσα σε τετραπλάσια και σας ρωτώ, είναι ποτέ δυνατόν να διαβάζω κάθε βράδυ 50! Και εν τοιαύτη περιπτώση τι κάνουμε; Ούτε απλή αναφορά; Νοιώθω τον πόνο των νέων δημιουργών αλλά πρέπει να τους εξηγήσουμε ότι η αναφορά, η βιβλιοπαρουσίαση δεν αποτελεί προσβολή αλλά τιμή και ό,τι ‘’σε επέλεξα ανάμεσα σε πάρα πολλά άλλα!’’. ‘’Σε ξεχώρησα και σε διάλεξα''! Ακόμα και με αυτό το ελάχιστο είναι οι εκλεκτοί και όχι οι αγνοημένοι! Οσοι γράφουν να ξέρουν καλά ότι έχουν μαζί τους τον πιο καλό σύμμαχο του κόσμου: τον χρόνο! Ακόμα και αν... τους αγνοούν, είναι πολύ κακό, όταν πάλι και πάλι και πάλι υπερήφανα και σεμνά (χωρίς να ζητάς τίποτα, όμως υπάρχεις και ξαναυπάρχεις και αφού γράφεις καλά δεν γίνεται παρά να υπάρχεις) θα τους δούνε στο τέλος, δεν γίνεται διαφορετικά. Αλλά σε ΟΛΟΥΣ τους άλλους και θέλω να τους διαδεβαιώσετε, ΕΙΝΑΙ ΤΙΜΗ και η απλή αναφορά. Απλώς εδώ έξω επικρατεί ο κακός χαμός! Στοίβες μιλάμε τα βιβλία. Οποιος γράφει να γράφει λοιπόν, να γράφει με πάθος και λύσσα και πολύ και να μην τον νοιάζει καθόλου αν τον βλέπουν ή δεν τον βλέπουν οι άλλοι. Κάθε βιβλίο έχει τη μοίρα του και πρέπει να έρθει η ώρα του για να ρθει στο φως.
ΥΓ. Κάνει καλό ότι επισημαίνετε καινούργια βιβλία ή άγνωστους συγγραφείς. Γιατί δεν ζητάτε κάτι αντίστοιχο από τους συνομιλητές σας στο μπλογκ; Να γράφουν με αφορμή ένα ποστ σας βιβλία που τους άρεσαν πολύ, που τους άλλαξαν την ζωή, σημερινά η και παλιότερα; Διότι μας αφορά όλους το σύγχρονο συγγραφικό σκηνικό αλλά δεν έχουν και ενδιαφέρον κι εκείνα τα βιβλία που είχαν διαβρωτικές ιδιότητες για τον αναγνώστη; ‘’

Προσωπικά ευχαριστώ το συγκεκριμένο άτομο για την εμπιστοσύνη του (αλλά και την άδεια που μου έδωσε) και θεωρώ ότι όσα παραπάνω διαβάσαμε αποτελούν την ‘’άλλη όψη του νομίσματος’’ αυτή που εμείς οι ‘’απέξω’’ πολλές φορές δεν γνωρίζουμε ή την προσπερνάμε αδιάφορα.

Update

Τις τελευταίες 15 ώρες δεν μπόρεσα να τσεκάρω την αλληλογραφία μου, αφού δεν είχα πρόσβαση στο δίκτυο. Χθες το απόγευμα ο(η) κριτικός που υποστηρίζει όλα τα ως άνω μου έστειλε ένα e-mail. Πέραν των όσων άλλων υποστηρίζει και είναι καθαρά για προσωπική μου χρήση και ενημέρωση παραθέτω αυτούσιο ένα σημείο του κειμένου το οποίο νομίζω ότι διευκρινίζει αρκετά για ένα επίμαχο σημείο των απόψεων...

’’Ανοίγοντας σήμερα τον υπολογιστή μου διαπίστωσα ότι κάτι το είχα εκφράσει λάθος, κυρίως γιατί όταν τα έγραφα όλα αυτά απευθυνόμουν σε σας και δεν ήξερα εκείνη τη στιγμή ότι το κείμενο θα διαβαζόταν δημόσια. Αυτό το περί τιμής. Εννοούσα ότι τους αναφέρω (έστω και μέσα σε μια σειρά- δεν είναι δική μου η απόφαση να είναι και κάποια βιβλία που αναφέρονται σε μια σειρά) για να τους δείξω ότι τους Τιμώ! ΕΚΕΙΝΟΥΣ ΤΙΜΩ, ΟΧΙ ΤΗ ΣΤΗΛΗ ΜΟΥ! Μπορείτε να τους ζητήσετε εκ μέρους μου συγγνώμη γι' αυτή την έκφραση την ατυχή; Εκείνοι τιμούν εμένα κι όχι εγώ αυτούς μέσα από τη στήλη μου. Η ΟΠΟΙΑ ΚΑΙ ΣΑΦΩΣ ΥΠΑΡΧΕΙ, ΕΠΕΙΔΗ ΕΚΕΙΝΟΙ ΥΠΑΡΧΟΥΝ! Εξηγείστε τους σας παρακαλώ για την ατυχή έκφρασή μου και γράψτε ότι για την παρανόηση τους ζητώ συγγνώμη ταπεινά! Πρόχειρο κείμενο, γραμμένο ενδεχομένως βιαστικά, αφού ήταν μια προσωπική επιστολή’’.

Οσοι διάβασαν πρόσφατα ένθετο-αφιέρωμα μεγάλης απογευματινής εφημερίδας θα υπέθεσαν ότι το βιβλίο ‘’Πρωινό intercity’’ της Νιόβης Λύρη (εκδόσεις ΕΣΤΙΑ) είναι περίπου…εφηβικό ανάγνωσμα αφού αναφέρεται στη ‘’νεολαία των δυτικών προαστίων’’…’’η συγγραφέας με τη βοήθεια του ήρωα της, ενός χαρισματικού εκπαιδευτικού, βουτάει στα βαθιά ψάχνοντας τις αιτίες που οδηγούν μια κοινωνικά ‘’ριγμένη’’ γενιά στον θυμό και στην πιο δυσοίωνη σιωπή’’! Φυσικά κάθε βιβλίο έχει διαφορετικές σημασίες και έννοιες (ανάλογα τον αναγνώστη του) αλλά στοιχηματίζω το…blog μου ότι το συγκεκριμένο δεν έτυχε καμίας ανάγνωσης! Την κυρία Νιόβη Λύρη, που με την τρίτη της συγγραφική προσπάθεια αρχίζει και στρέφει τα βλέμματα και των κριτικών στη δουλειά της λογικά μια τέτοια αναφορά μπορεί και να την ικανοποιεί. Εμένα προσωπικά δεν με ικανοποίησε καθόλου αφού ήδη είχα διαβάσει το βιβλίο της…
Το ‘’πρωινό intercity’’ είναι φόρος τιμής στην ποίηση αφού είναι διάχυτη σε όλες του τις σελίδες με αναφορές ακόμη και από Ασλάνογλου ή Γώγου αλλά και Αλβανούς ποιητές. Είναι ένα βιβλίο με δυνατούς συμβολισμούς όπου οι πραγματικοί πρωταγωνιστές δεν είναι οι άνθρωποι αλλά ένα ποτάμι που στο διάβα του σώζει μυστικά και παίρνει ζωές, οι πολυκατοικίες, η βροχή που έρχεται και φεύγει, ρυθμίζοντας επιθυμίες και συμπεριφορές και φυσικά οι ράγες του τραίνου όπου πάνω τους τρέχει το πρωινό Intercity, στο δρόμο για την κάθαρση, τη διαφυγή και την αποκάλυψη ενός καθοριστικού μυστικού. Ο κεντρικός ήρωας δεν μαθαίνουμε ποτέ πόσο ‘’χαρισματικός εκπαιδευτικός’’ είναι, σίγουρα όμως είναι ένας ποιητής που δεν γράφει γιατί ψάχνει τη χαμένη αγάπη της νιότης του και όταν τη βρίσκει μαζί με την έμπνευσή του την ‘’παραμελεί’’. Εκπαιδευτικός και η ίδια η κυρία Λύρη, διάλεξε ένα σχολείο των δυτικών προαστίων ως σημείο αναφοράς, ορισμένες φορές οι χαρακτήρες της είναι ακραίοι (όπως ο νεαρός Αλβανός που ονειρεύεται να γίνει ποιητής) αλλά απόλυτα ταιριαστοί με το περιβάλλον τους και την περιοχή που ζουν, άγνωστη σε μας, τους υπόλοιπους κατοίκους της μεγαλούπολης. Δεν είναι η περιγραφή ενός ‘’γκέτο’’ είναι η αποκάλυψη ψυχών, η αναζήτηση ενός ανεκπλήρωτου παιδικού έρωτα και κυρίως το ‘’πρωινό intercity’’ είναι ένα βιβλίο γραμμένο σε ΣΩΣΤΗ ελληνική γλώσσα. Δεν διέκρινα σπάνια λογοτεχνικά ευρήματα, ούτε κάτι εξεζητημένο στη γραφή αλλά διαβάζοντας το βίωσα μια σχεδόν ξεχασμένη εμπειρία. Γιατί, σπάνια, πια κυκλοφορούν βιβλία, απλά, καλογραμμένα και χωρίς περιττούς μοντερνισμούς ή ‘’φτιαχτή’’ πρόθεση εντυπωσιασμού. Η ένσταση μου, ως αναγνώστη, είναι ότι κυλάει από την αρχή μέχρι το τέλος στο ίδιο μοτίβο η μοναδική ανατροπή του είναι ένα κρυμμένο μυστικό που σώθηκε από την οργή του πλημμυρισμένου ποταμού για να αποκαλυφθεί μερικά χρόνια αργότερα. Δεν είναι δηλαδή βιβλίο έντασης ή ένα καλά καμωμένο παραμύθι αλλά μια απόλυτα καθημερινή (και για αυτό ίσως ξεχωριστή) ιστορία διαφορετικών χαρακτήρων που συνυπάρχουν δίπλα στο ποτάμι ή ταξιδεύουν προς την αλήθεια με το intercity.

Το βιβλίο δεν το βαθμολογώ, αφού σε αντίθεση με τους επαγγελματίες
κριτικούς όταν με συνδέει κάτι με τον δημιουργό του, δεν μπορώ να είμαι
αντικειμενικός. Η κ.Νιόβη Λύρη ήταν και παραμένει τακτική επιστολογράφος μου, έχει συχνά-πυκνά δημοσιεύσει στο blog μου κάποια ποστ, συνεπώς ότι βαθμό και αν έβαζα στο βιβλίο της θα ήταν…παρεξηγήσιμος.

(Update)

Το γράφω εδώ σε πρώτη φάση και σκοπεύω ούτως ή άλλως να επανέλθω με ένα εκτεταμένο post αργότερα. Δεν υπεραμύνομαι των κριτικών (είναι γνωστή η γενικότερη τοποθέτησή και άποψή μου) αλλά πρέπει να ξεκαθαρίσουμε κάτι γιατί ορισμένες φορές πέφτω και ο ίδιος θύμα των παρορμήσεων μου, αν και ξέρω τι περίπου συμβαίνει. Τα έχω με τους κριτικούς που γράφουν κριτική ενώ δεν έχουν διαβάσει το βιβλίο. Ξεκάθαρα πράγματα...Οχι με τους κριτικούς που έντιμα διαχωρίζουν την κριτική από τη βιβλιοπαρουσίαση. Θα επανέλθω επί του θέματος γιατί έχει σημασία να ξέρουμε για ποιό πράγμα μιλάμε και αν πραγματικά το θέλουν οι επισκέπτες του blog να μαζέψω όλες τις εφημερίδες του επόμενου τριημέρου και να γράψω (τουλάχιστον για τις μεγαλύτερες σε κυκλοφορία) τι ακριβώς περιλαμβάνουν και με ποιά μορφή! Οχι με τη μορφή κριτικής στη δουλειά των κριτικών αλλά με τη μορφή χαρτογράφησης των περιεχομένων τους. Περιμένω απόψεις....Είμαι πάντως πρόθυμος τη Δευτέρα να το κάνω για να μην δημιουργούνται αναίτια παρεξηγήσεις και μαζί με τα ξερά καίγονται και τα χλωρά...

Τελευταία νέα από τη λογοτεχνική....blog-όσφαιρα.
- Μπήκε σε κανονική λειτουργία πλέον και το http://www.poema.gr/. Ρομαντική και συνάμα φιλόδοξη προσπάθεια να περάσει η ποίηση σε ένα ευρύτερο κοινό μέσω του διαδικτύου. Καλή αισθητική, καλές επιλογές, προσεγμένη γραφή και πολύ μεράκι είναι τα πλεονεκτήματα των συντελεστών του site μεταξύ των οποίων και ένας blogger με...ονοματεπώνυμο! Καλό ταξίδι στο αχανές διαδίκτυο.
- Μια ακόμη συγγραφική φωνή blog-άρει. Η Λεία Βιτάλη αφού ολοκλήρωσε τη συγγραφή του καινούργιου της βιβλίου (σύμφωνα με τα όσα αναφέρει στο site της, άνευ λοιπών διαφωτιστικών λεπτομερειών ο τίτλος θα είναι ’’Ιερή παγίδα’’) αποφάσισε να εκτεθεί επωνύμως και στα blog. Στόχος της όπως το περιγράφει η ίδια (υποκλέπτω τον επίλογο της ιδρυτικής εξαγγελίας της) : ’’Αλλά τι κάνω εγώ τώρα εδώ διαδικτυωμένη; Ένα πείραμα! Θα δοκιμάσω να γίνουν όλα στο φως. Θα προσπαθήσω να πλάσω τη σκοτεινή πρώτη ύλη, όχι μόνη μου στο μισοσκότεινο δωμάτιο, αλλά εδώ, στο φως. Αν δεν το αντέξω, θα σβήσω αυτό το blog’’... Ηδη, οι καλοί βιβλιόφιλοι blogger της επεφύλαξαν εξαιρετική υποδοχή. Αξίζει να την καλωσορίσουμε στην μικρή μας κοινότητα με ένα κλικ στο www.leiavitali.blogspot.com. Φυσικά θα την παρακολουθώ καθημερινά....
- Και μια φωνή από την Κύπρο (δυστυχώς με τις αλλαγές μου χάθηκε το σχόλιο της). Επώνυμη και αυτή, με εκπομπή στον ραδιοφωνικό σταθμό της Κύπρου στο www.anagnostria.blogspot.com. Ευκαιρία να μάθουμε περισσότερα για τους συγγραφείς του νησιού, τη διείσδυση των Ελλήνων συγγραφέων εκεί και γενικά να πλουτίσουμε τις γνώσεις μας για τους Κύπριους βιβλιόφιλους.
- Την πρόταση του ’’Βορέα’’ για να δημοσιευτούν κείμενα μου στο διαδικτυακό περιοδικό που έχει δεν μπορούσα με κανένα τρόπο (έστω και με δεδομένη την έλλειψη χρόνου) να την αρνηθώ. Την θεωρώ εξαιρετικά τιμητική, υπερβολικά -καλύτερα-τιμητική γιατί το επίπεδο της δουλειάς που παρουσιάζουν είναι υψηλότατο. Ετσι, μετά τον Λογόκηπο κείμενο μου υπάρχει και στο www.lexima.gr. Η πρώτη παρουσίαση αφορούσε μια σύγκριση των δύο super ευπώλητων της χρονιάς: ’’Αμίλητα βαθιά νερά’’ της Ρέας Γαλανάκη και ’’Η γυναίκα που πέθανε δύο φορές’’ του Μάνου Ελευθερίου. Ευχαριστώ τον Βορέα και την παρέα του για την τιμή που μου έκαναν.
- Ενα μικρό σχόλιο επί προσωπικού, ζητώντας προκαταβολικά συγνώμη γιατί όσα γράφω παρακάτω ενδιαφέρουν λίγους. Την Κυριακή, δημιουργήθηκε μια αναστάτωση στο blog, αφού αρχικά ήθελα να το μεταφέρω στη wordpress, εκνευρισμένος με κάποιες αλλαγές που προσπαθούσα να κάνω στο template. Αργότερα, με αφορμή ένα mail αποφάσισα να το διαγράψω και στην όλη διαδικασία χάθηκαν κάποια κείμενα (αυτά πιθανώς μπορώ να τα ξαναβρώ) και πολλά σχόλια. Δεν συνηθίζω να...κρύβομαι και ορισμένοι που επισκέφθηκαν το blog κατάλαβαν από ένα πίνακα ζωγραφικής που είδαν ότι είμαι στη διαδικασία της αποχώρησης. Ενα mail από μια φίλη (επώνυμο πρόσωπο στον λογοτεχνικό κόσμο) με την οποία αλληλογραφώ τακτικά ήρθε την κατάλληλη στιγμή για να με κάνει να αλλάξω γνώμη. Εκείνη ξέρει και εκείνη αποφάσισε να συνεχίσω να blog-άρω. Ενας ακόμη λόγος, εξίσου σοβαρός που κράτησε ενεργό το blog, ήταν ότι πριν από μερικές μέρες ένας κύριος (με Κ κεφαλαίο) που σέβομαι και εκτιμώ για τη λογοτεχνική του παρουσία μου ζήτησε κάποιες απόψεις που θα καταχωρηθούν κάποια στιγμή στο έντυπο που εργάζεται. Και δεν ήθελα σε καμία περίπτωση να τον αφήσω εκτεθειμένο να γράφει για έναν ανύπαρκτο blogger. Ζητάω συγνώμη για το... ελλειποβαρές των αρχείων μου αλλά ελπίζω ότι σύντομα θα τα αντικαταστήσω.

Τα ΝΕΑ έκαναν σήμερα την αρχή στα καλοκαιρινά λογοτεχνικά ένθετα του τύπου για τα ''βιβλία του καλοκαιριού''. Φυσικά, η εποχή της αναγνωστικής αθωότητας έχει παρέλθει ανεπιστρεπτί και είναι γνωστό ότι τα περισσότερα ένθετα του είδους αποτελούν ουσιαστικά επιλογές των ίδιων των εκδοτών (συν την αναγκαία καλή κουβέντα για τα όχι και λίγα ''δικά'' τους ''παιδιά'') και όσοι γράφουν είναι αμφίβολο αν έχουν διαβάσει τα μισά από τα βιβλία για τα οποία γράφουν. Ειδικά, στην περίπτωση Νέων-Βήματος προστίθεται και ο σκληρός συντηρητισμός, οπότε γίνεται αντιληπτό και γιατί ο κόσμος έχει πάψει πλέον να διαβάζει εφημερίδες (η σύγκριση στους αριθμούς πωλήσεων με τη δεακετία του '90 ή και παλαιότερα δείχνει την παντελή απαξίωση του τύπου στην Ελλάδα) και γιατί κατ' επέκταση απέχει και από τα καλά βιβλία.Ξεφύλλισα με την καλύτερη δυνατή διάθεση το ένθετο. Το καθιερωμένο τέτοια εποχή ή σε ένθετα Πρωτοχρονιάς δισέλιδο του Μανώλη Πιμπλή θα μπορούσε να είναι το καλύτερο σημείο της υπόθεσης αφού μαθαίνουμε(;) και τους αριθμούς που πουλάνε τα ευπώλητα της χρονιάς. Με μια ένσταση για την οποία φυσικά δεν φταίει ο δημοσιογράφος. Τα νούμερα τα δίνουν οι ίδιοι (και όχι όλοι από ότι ξέρω) οι εκδοτικοί οίκοι, οπότε ελέγχονται για τους γνωστούς λόγους, όσον αφορά την ακρίβεια τους. Οι επιλογές της Σοφίας Νικολαϊδου για την ξένη λογοτεχνία είχαν την διάθεση της πρωτοτυπίας. Ο Μάρκαρης ''καίγεται'' ως αρθρογράφος όταν αναφέρεται σε αστυνομικά μυθιστορήματα, αφού είναι λογικό να αισθάνεται δυσκολία στην επιλογή βιβλίων του είδους στο οποίο διαπρέπει. Οι επιλογές του ήταν ''μουδιασμένες'', χώρια που αισθάνομαι ότι με δουλεύουν ψιλό γαζί σαν αναγνώστη όταν το δικό του βιβλίο για λόγους... ασυμβίβαστου και δήθεν ουδετερότητας η εφημερίδα το καταχωρεί όχι στα αστυνομικά (είναι και το καλύτερο του είδους για φέτος μαζί με το ''Ο Θεός φυλάει τους άθεους'') αλλά στις mainstream λογοτεχνικές επιλογές. Οι επιλογές στην ελληνική λογοτεχνία ήταν όπως τις περιμένει όποιος έχει διαβάσει πάνω από μια φορά κριτική των Νέων. Μια τυπική ανακύκλωση των βιβλίων που πούλησαν όλη τη χρονιά, 2-3 καινούργια (ομολογώ ότι σήμερα πρωτοδιάβασα για τη νέα δουλειά της Διβάνη), καμία διάθεση ανακάλυψης νέων ονομάτων, σχεδόν... υποχρεωτική αναφορά των βιβλίων που έγραψαν άνθρωποι που δουλεύουν στα Νέα ή στον Οργανισμό Λαμπράκη γενικότερα, κατηγοριοποιήσεις-κλισέ (οι περισσότερες αφού τα βιβλία φανερά είναι αδιάβαστα είναι και λαθασμένες) και 1-2 άγνωστοι ή λιγότερο γνωστοί συγγραφείς για να υπάρχει και το άλοθι του...μοντερνισμού. Στο βάθος του αφιερώματος ειδική κατηγορία για τις γυναίκες-αναγνώστριες (μην ξεχνάμε ότι αυτές στην ουσία κινούν την αγορά) όπου το ροζ μπερδεύεται με το λευκό της εφημερίδας σε ένα παράξενο μείγμα σχετικών και άσχετων βιβλίων (μερικά μπήκαν εκεί λόγω....τίτλου ή περίληψης οπισθοφύλλου) και υπό τον ευφυέστατο τίτλο ''αποκρυφισμός'' όλα τα ιστορικό-συνωμοσιολογικά βιβλία της μόδας. Φυσικά, βιβλίο για το οποίο γράφουν τα Νέα σπανίως αγοράζω (πλην δεδομένων εξαιρέσεων), οπότε δεν με απασχόλησε το όλο ζήτημα. Το μοναδικό που με στεναχωρεί είναι τα ταλαίπωρα δεντράκια του Αμαζονίου που γίνονται χαρτί για να γράφονται τόσο ρουτινιάρικα αφιερώματα. Αν είναι και των υπολοίπων εφημερίδων τα αφιερώματα έτσι, μια παράκληση... Αφήστε μας να διαλέξουμε μόνοι μας βιβλία για το καλοκαίρι, θα είναι μια τεράστια προσφορά στη λογοτεχνία που θα εκτιμηθεί δεόντως φαντάζομαι από τους αναγνώστες του συγκεκριμένου blog.

Ο Γιώργος Σκαμπαρδώνης είναι ιδανικός μυθοπλάστης, ίσως γιατί η αγαπημένη του Θεσσαλονίκη, είναι μια πόλη που προσφέρεται ως πηγή έμπνευσης για παραμυθάδες και ποιητές. Στο τελευταίο του βιβλίο ’’Πολύ βούτυρο στο τομάρι του σκύλου’’ (εκδόσεις ΚΕΔΡΟΣ) κατορθώνει να μας μεταφέρει με ιδανικό τρόπο όχι μόνο το πνεύμα ενός τριημέρου που σημάδεψε την πόλη αλλά και την χώρα, παρότι η ιστορία του ξετυλίγεται 40 και βάλε χρόνια πριν αλλά κυρίως να περιγράψει τα πρόσωπα της εποχής. Και, ω, του θαύματος αν κάποιος αφαιρέσει από το μυθιστόρημα τους χρονικούς περιορισμούς δημιουργείται η αίσθηση ότι μέσα από μια ρωγμή του χρόνου το παρακράτος, η ΚΥΠ, αστυνομικοί-σοδομιστές, αριστεροί χαφιέδες, οι τραμπούκοι, οι πόρνες και οι νταβατζήδες, οι ξένες μυστικές υπηρεσίες, οι λαθρέμποροι, οι παπατζήδες, ματάκηδες και εφαψίες, οι περισσότεροι με συνοδεία σουρεαλιστικά παρατσούκλια, γλιστράνε από το 1963 στο 2006.19 Μαϊου του 1963, εποχή του Ψυχρού πολέμου και θέμα η επίσκεψη του στρατάρχη Σαρλ Ντε Γκολ στη Θεσσαλονίκη, εποχή πολιτικής αναταραχής και ζυμώσεων στη χώρα, ένα τριήμερο (Παρασκευή- Κυριακή), 36 μόλις ώρες αληθινού χρόνου και ένας ευρηματικός τίτλος, παραλλαγή της λαϊκής παροιμίας ’’Χίλια καντάρια βούτυρο σε σκύλινο τομάρι’’. Όλα αυτά ενδεχομένως να μοιάζουν οικεία σε όσους έχουν διαβάσει το Ζ. Πολλοί έσπευσαν να κατηγορήσουν τον Σκαμπαρδώνη ότι θεματικά προσπάθησε να πατήσει πάνω στα χνάρια του αριστουργήματος του Βασίλη Βασιλικού. Εχω την αίσθηση ότι αυτό τον αδικεί κατάφωρα αφού ο Σκαμπαρδώνης τελειώνει ουσιαστικά εκεί που αρχίζει ο Βασιλικός και το Ζ και μέσα από τα μάτια του ήρωα του στρατηγού της ΚΥΠ Δοβρομήρου βλέπουμε να ξεδιπλώνεται μαεστρικά όλο το λούμπεν στοιχείο της εποχής και της πόλης, αυτό που με μια λέξη περιγράφεται ως ’’παρακράτος’’. Την ώρα που οι αριστεροί φοβούμενοι κρύβονται, οι χαφιέδες με πρόσχημα την ασφάλεια του Ντε Γκολ αφιονισμένοι ’’αλώνουν’’ την πόλη και περιμένουν εντολές. Θα περίμενε κάποιος όλη αυτή η διαστροφή, όλη αυτή η προσέγγιση ενός παράξενου υπόκοσμου να είναι απωθητική αλλά ο Σκαμπαρδώνης δεν μπαίνει στην παγίδα της ’’διδαχής’’, δεν διαχωρίζει τα αυτονόητα αλλά περιγράφει ωμά κλίμα, πρόσωπα, συμπεριφορές, δεν καμώνεται ότι γράφει ιστορία, αυτή την πρόλαβε το Ζ, εκεί που άρχισε ο Βασιλικός τελείωσε ο Σκαμπαρδώνης σύμφωνα με την χρονική αλληλουχία των πραγμάτων. Ακόμη και ο Δοβρομήρος, μοιάζει ιδανικά ταιριαστός, ο γαλονάς ηγέτης των παλιάτσων, το μίσος του για τους κομμουνιστές ξεχειλίζει από κάθε σελίδα αλλά από τους μύδρους του δεν γλιτώνει κανείς, ούτε ακόμη και οι συμμαχικές δυνάμεις. Ο Σκαμπαρδώνης δεν κάνει φτηνή προπαγάνδα και για αυτό ακριβώς το βιβλίο του είναι ξεχωριστό, όπως ξεχωριστή μοιάζει πάντα (και είναι επί της ουσίας) η αγαπημένη του Θεσσαλονίκη. Μόνο για τη σκηνή όπου οι σμηνίτες που υποδέχονται τον ΝτεΓκολ και αντί για άσπρα γάντια περνάνε στα χέρια τους…ασβέστη το βιβλίο θα άξιζε τον κόπο. Όπως οι σμηνίτες ασβεστώνουν τα χέρια τους ο Σκαμπαρδώνης βουτυρώνει το τομάρι του σκύλου. Μόνο που η μυρωδιά που αναδύεται σε αυτή την περίπτωση δεν είναι διόλου απωθητική έστω και αν όπως ο ίδιος ομολόγησε σε μια πρόσφατη συνέντευξη του στο περιοδικό Διαβάζω ’’εκτός από τα σαλόνια αναζητά την έμπνευση και στα σκατά’’. Σε σχέση με τα δύο προηγούμενα μυθιστορήματα του το ’’Γερνάω επιτυχώς’’ και το ’’Ουζερί Τσιτσάνης’’ αλλά και το βραβευμένο ’’Επί ψύλλου κρεμάμενος’’ ο Σκαμπαρδώνης μοιάζει πιο ώριμος, σαν έτοιμος από καιρός για μια δύσκολη αντιπαράθεση με μια δύσκολη εποχή. Αν προσθέσουμε σε όλα αυτά και το γεγονός ότι οι πληροφορίες μου λένε ότι ο Σκαμπαρδώνης έχει μετατραπεί εσχάτως και σε μέντορα των νέων λογοτεχνών της Θεσσαλονίκης ή υποστηρικτή των καινούργιων λογοτεχνικών φωνών της πόλης τότε επιτρέψτε μου την παρασπονδία του μισού βαθμού (τιμής ένεκεν) επιπλέον στην ούτως ή άλλως ψηλή βαθμολογία για το καλύτερο βιβλίο που διάβασα στο πρώτο μισό του 2006.

Βαθμολογία: 8 (με άριστα το 10)

Αυτό είναι το 100ο post του μπλογκ μου. Ολα ξεκίνησαν στις 27 Δεκεμβρίου, απόγευμα. 100 post λοιπόν που μεταφράζονται ακόμη σε...
200-250 ώρες έρευνας και γραψίματος και αμέτρητες ώρες ανάγνωσης
200-250 τσιγάρα (περίπου 2,5 κατά μέσο όρο το post)
2 μπύρες (αυτές που ήπια όταν έπρεπε να γράψω κακή κριτική για τα βιβλία των αγαπημένων μου Ραπτόπουλου, Χωμενίδη)
20 κριτικές βιβλίων (η μια σε... συνεργασία με τη LadyChill)
46 εξώφυλλα βιλίων
18 φωτογραφίες συγγραφέων
1 φωτογραφία εκδότη
4 φωτογραφίες εκτός λογοτεχνίας
193 αναφορές σε 193 διαφορετικά βιβλία
Παρουσίαση 73 διαφορετικών διαδικτυακών χώρων που αφορούσαν είτε συγγραφείς, είτε είχαν λογοτεχνικό αντικείμενο
9 φωτογραφίες από αυτά τα site
Παρουσίαση 11 blog με θέμα τη λογοτεχνία
Παρουσίαση 4 λογοτεχνικών περιοδικών
Παρουσίαση 4 blog με ’’ανεβασμένα’’ μυθιστορήματα ή διηγήματα από ερασιτέχνες διαδικτυακούς συγγραφείς
675 σχόλια (346 επισκεπτών του μπλογκ και 229 δικές μου απαντήσεις ή τοποθετήσεις)Περισσότερο σχολιασμένα post αυτά της 28ης Μαιου (56 σχόλια, αφορούσε διαγωνισμό παιδικού διηγήματος και τον Γιώργο Σκούρτη) και της 9ης Ιουνίου (41 σχόλια στο θέμα ’’Βιβλία για το καλοκαίρι’’).
Πρώτο σχόλιο στις 12 Φεβρουαρίου από τον Θεσσαλονικιό φωτογράφο Τάσο (tassius.blogspot.com) στο κείμενο που αφορούσε τα αδικημένα εμπορικά βιβλία του 2005.
11.526 επισκέψεις μέχρι αυτή τη στιγμή.
Μάιος 2006: Ο πιο συνεπής μου μήνας με 23 post
8 Ιανουαρίου- 4 Φεβρουαρίου: 27 μέρες δεν έγραψα λέξη λόγω ενός μεγάλου, σε διάρκεια, επαγγελματικού ταξιδιού στο εξωτερικό αλλά και λόγω...απογοήτευσης αφού τότε οι επισκέψεις του μπλογκ σε ημερήσια βάση ήταν...μονοψήφιες.
Τι περιλάμβαναν τα 100 post
54 κείμενα με ειδήσεις, σχόλια κλπ. υπό τον τίτλο ’’Ξεφ(τ)υλλίζοντας’’
20 κριτικές βιβλίων
5 Blog stories (για τους συγγραφείς του διαδικτύου)
19 διάφορα άλλα θέματα
1...επετειακό (το σημερινό)
Λείπει ένα; Αυτό της 5ης Ιανουαρίου που υποχρεώθηκα να ’’διαγράψω’’ (μετά δημόσιας συγνώμης) για τους γνωστούς λόγους.
Πίσω από τις...κουίντες του blog
Μέσα σε αυτό το εξάμηνο πήρα περισσότερα από 1500 μέιλ. Ορισμένα απείρως πιο ενδιαφέροντα από όσα λέγονται ή γράφονται δημόσια στο μπλογκ μου. Είναι γνωστό πλέον ότι η αλληλογραφία μου μένει αυστηρά μυστική εκτός αν εξουσιοδοτηθώ διαφορετικά. Μερικούς από τους χαρακτηρισμούς που μου έστειλαν φίλοι και ’’φίλοι’’ τους συμπεριέλαβα στο προφιλ μου. Κράτησα δύο για την...επέτειο με τους οποίους γέλασα περισσότερο από τους άλλους και ήταν (τα φαινόμενα απατούν σε αυτή την περίπτωση) κομπλιμέντα. Και οι δύο από κυρίες: Σατανικός και πουστόπαιδο!
Ευχαριστώ (από καρδιάς)
Τους ανώνυμους και επώνυμους κατά διαστήματα υβριστές μου γιατί με έκαναν καλύτερο και πιο συνειδητοποιημένο μπλόγκερ.
Τους επώνυμους που με εμπιστεύθηκαν, παρά το δεδομένο της ανωνυμίας μου, με τα e-mail τους και αναπτύξαμε (με τους περισσότερους τουλάχιστον) ένα ουσιαστικό διάλογο που μου πρόσφερε καλύτερη γνώση του χώρου.
Τις κυρίες Λόρη Κέζα (η πρώτη που έκανε δημόσια αναφορά στο μπλογκ μου στο ΒΗΜΑ), Ελένη Γκίκα (απάντησε στην...αθλιότητα μου με ένα από τα πιο γλυκά σχόλια που μου έχουν γράψει), Σταυρούλα Παπασπύρου. Τους μπλόγκερ συγγραφείς ή κριτικούς Αλέξη Σταμάτη, Μάνο Κοντολέων, Βορέα, Βασίλη Ρούβαλη και Σταυρούλα Σκαλίδη που έβγαλαν από την...παρανομία το μπλογκ μου με τα σχόλια τους. Επίσης, τα παιδιά του http://www.logokipos.com/ που με έκαναν....συνένοχό τους στην πολύ όμροφη προσπάθεια τους. Ολοι οι παραπάνω χωρίς να το ξέρουν σε στιγμές που είχα αποφασίσει να τα παρατήσω και να διαγράψω το blog με ένα σχόλιο ή μια κουβέντα τους με έπειθαν να συνεχίσω.Και κυρίως ευχαριστώ όλους εκείνους που με μια γραμμή, μια αράδα, ένα σχόλιο ή απλά μια ματιά σπαταλάνε καθημερινά το χρόνο τους σε αυτό το μπλογκ.

Και επειδή τα πρώτα 100 post είναι τα....δύσκολα δεν ξεχνάμε... Καλό
τοπαρασκήνιο του εκδοτικού χώρου αλλά ακόμη καλύτερη είναι η ανάγνωση ενός βιβλίου.

Ορίτζιναλ τίτλος όταν το πρωτοανέβασα...Ξεφ(τ)υλλίζοντας...part 54 (Γιατί οι άντρες προτιμούν γυναίκες από την...Ουκρανία; Cosmopolitan, σελίδα...69)

Οσοι διαβάζουν αυτό το blog ξέρουν ότι οι σχέσεις μου με το ποδόσφαιρο και την τηλεόραση είναι περίπου ανύπαρκτες! Συνήθως, όταν ανοίγω το ’’χαζοκούτι’’ το κάνω για συγκεκριμένους λόγους και ένας από αυτούς είναι η εκπομπή του Γιώργου Μητσικώστα στο Alter. Παράλληλα, ενημερώνομαι και για τα βιβλία που εκδίδουν οι Μοντέρνοι Καιροί, εκδοτικός οίκος ιδιοκτησίας Κώστα Γιαννίκου, όπως και ένας ραδιοφωνικός σταθμός, το κανάλι Alter, μερικά θέατρα κλπ κλπ.Φυσικά τα βιβλία που εκδίδουν οι Μοντέρνοι Καιροί (Modern Times στα νεοελληνικά) σπανίως είναι από εκείνα που θα αγοράσω αλλά μου αρέσει το στομφώδες ύφος και ο πομπώδης τρόπος που διαφημίζονται περίπου ως λογοτεχνικά αριστουργήματα υποψήφια τουλάχιστον για το βραβείο Μπούκερ. Ετσι, πριν από λίγες μέρες ακούγοντας τη φοβερά εκφραστική φωνή να λέει ’’Τι συμβαίνει όταν η μητριά μου είναι μικρότερη σε ηλικία’’ και ’’Γιατί οι άντρες προτιμούν γυναίκες από την Ανατολική Ευρώπη;’’ πίστεψα για δευτερόλεπτα ότι διαφήμιζε το Cosmopolitan! Κι’ όμως διαφήμιζε ένα μικρό λογοτεχνικό ’’διαμαντάκι’’ ένα βιβλίο άξιο αναφοράς που δεν ήξερα καν ότι είχε μεταφραστεί στην Ελλάδα και κυκλοφορούσε από τους Μοντέρνους Καιρούς. Πρόκειται για το A short history of tractors in Ucranian που για χάρη της ελληνικής μετάφρασης κυκλοφορεί με το σαφώς πιο πιασάρικο ’’Ερωτας και τρακτέρ από την Ουκρανία’’ το μυθιστόρημα της Μαρίνα Λεβίτσκα το οποίο είχα διαβάσει στα Αγγλικά πέρυσι τον Μάρτιο όταν κυκλοφόρησε στην Αγγλία από τις εκδόσεις Viking και έκανε θραύση. Δεν ξέρω για την ελληνική του έκδοση και τη μετάφραση αλλά η αγγλική έκδοση είναι απόλαυση με απίστευτους διαλόγους που σχεδόν ακους τους πρωταγωνιστές να μιλάνε σπασμένα Αγγλικά με εξαιρετικά δομημένους χαρακτήρες (μόνο στην αρχή μοιάζουν λίγο...ακραίοι), προσεγμένες πληροφορίες για την ιστορία της Ουκρανίας στον 20ο αιώνα και με απολαυστικό φινάλε. Το κοινό του Alter και των Μοντέρων Καιρών πιθανώς θα το αγοράσει για εντελώς λάθος λόγους αλλά είναι βιβλίο που αξίζει μια δεύτερη ματιά...Εστω και αν διαφημίζεται με εντελώς λάθος τρόπο...
- Πληθαίνουν οι λογοτεχνικοί διαδικτυακοί χώροι. Το πολύ αξιόλογο περιοδικό Μήλο που εσχάτως ξεκίνησε μια νέα φάση τυης ζωής του μπλογκάρει. Θα το βρείτε (εκτός από το λινκ που θα προστεθεί στο...πλάι του blog μου) στη διεύθυνση milomagazine.blogspot.com. Επίσης, στην ηλεκτρονική μου διεύθυνση έφτασε και η ενημέρωση για την επίσημη έναρξη λειτουργίας ενός ακόμη site που αφορά την ποίηση με βασικό συντελεστή τον Ιωσήφ Βεντούρα. Οπως επεσήμανε και ο ίδιος ο εμπνευστής της προσπάθειας στην παρουσίαση του σάιτ πρόκειται για την καθέλκυση ενός πλοίου που θα μας ταξιδέψει στην ποίηση. Θα σαλπάρετε λοιπόν στη διεύθυνση http://www.poeticanet.com/ όπου σας περιμένει το... πλήρωμα που αποτελούν ο Βεντούρας, η μεταφράστρια Τιτίκα Δημητρούλια, ο κριτικός λογοτεχνίας Βαγγέλης Χατζηβασιλείου και οι συνεργάτες. Και στις δύο προσπάθειες ευχόμαστε μακροημέρευση (για το Μήλο που ήδη κυκλοφόρησε το 22ο τεύχος του η σταθερή πορεία είναι ήδη δεδομένη) και καλά ταξίδια...
- Πολυγραφότατος αποδεικνύεται ο νεαρός (μόλις 28 ετών) Γιάννης Ζευγώλης. Εδώ και λίγες μέρες στα βιβλιοπωλεία βρίσκεται η δεύτερη δουλειά του με τίτλο ’’Αστεγοσκοπείο’’. Οσοι ενδιαφέρονται να μάθουν τι εστί Ζευγώλης μπορούν να ανατρέξουν στο αρχείο του blog (26 Φεβρουαρίου) όταν γράψαμε για την εξαιρετική πρώτη του δουλειά τη συλλογή διηγημάτων ’’Λογοχανείο’’. Αυτή τη φορά, στο δεύτερο βιβλίο του που κυκλοφορεί πάλι από τις εκδόσεις Μπαρτζουλιάνου καταπιάνεται με ένα ενδιαφέρον θέμα, τις ιστορίες των αστέγων της Αθήνας. Η μοναδική ένσταση που έχουμε είναι ότι ο εκδοτικός οίκος μάλλον βιάστηκε να ρίξει στην αγορά και δεύτερο βιβλίο του σε απόσταση ουσιαστικά 4-5 μηνών από το πρώτο και με τέτοιους ρυθμούς θα ’’κάψει’’ τον αξιόλογο νεαρό. Είναι μάλλον η πρώτη φορά που θυμάμαι πρωτοεμφανιζόμενος συγγραφέας να έχει δύο(!) βιβλία στην αγορά μέσα στον πρώτο χρόνο παρουσίας του.

Αν κάποιος ξέρει γιατί αυτό το ποστ έχει γίνει σαν το γιοφύρι της Αρτας να μου το γράψει παρακαλώ! Το ''ανεβάζω'' βράδυ, για ώρες εμφανίζεται κανονικά και μετά...εξαφανίζεται! Είναι η 4η φορά που το ανεβάζω στο blog και μου έχει σπάσει τα νεύρα! Λες και παίζουμε κρυφτούλι...Και η δουλειά πάει να κλείσει διήμερο.

Μπορεί η φωνή του να είναι ‘’σπασμένη’’ (62 χρονών έφτασε), μπορεί στις δύσκολες ‘’λούπες’’ να δούλεψε η σίγουρη λύση του play back αλλά χθες το βράδυ στο Τέρα Βάιμπ της Μαλακάσας ο Ρότζερ Ουότερς πρόσφερε συνολικά ένα σπάνιο σόου για τα δεδομένα της χώρας μας. Μια καλή συναυλία είναι ο πιο σοβαρός λόγος που μπορεί να με αποσπάσει από την…ανάγνωση και η χθεσινή βραδιά χωρίς βιβλία άξιζε τον κόπο και με το παραπάνω.Ο Ουότερς, που όπως και οι υπόλοιποι Floyd λατρεύει την Ελλάδα και είχε ένα λόγο παραπάνω να παίξει καλά. Το πρώτο μέρος της συναυλίας χωρίς εμφανή τη διάθεση να μας πλασάρει αποκλειστικά και μόνο τραγούδια από τις πρόσφατες δουλειές του θύμιζε ένα tribute στους Pink Floyd, με αναφορές που ξεκινούσαν από τα ‘’ψυχεδελικά’’ χρόνια του γκρουπ στα τέλη της δεκαετίας του ’60 και σεβασμό στον κόσμο που απογειώθηκε με τα Shine on you crazy diamond και Wish you were here. Στο δεύτερο μέρος, παρουσίασε το προσωπικό του αριστούργημα το Dark side of the moon, δίσκο που ουσιαστικά ξανάγραψε την ιστορία του ροκ από την αρχή ή μας υποχρέωσε να αναθεωρήσουμε τις απόψεις μας για τη συγκεκριμένη μουσική όταν βγήκε. Χωρίς διαθέσεις μοντερνισμού έπαιξε σεμνά όλο τον δίσκο, ο κόσμος των αποθέωσε στα Money, Us and them και στο κλασικότερο όλων Brain Damage κανείς δεν ήθελε να φύγει. Ο Ρότζερ γύρισε στη σκηνή για ένα σετ τριών τραγουδιών από το ‘’The Wall’’ και κατάφερε μέσα σε 15 λεπτά να μας γυρίσει πίσω στο χρόνο. Εξηντάρηδες τραγουδούσαν δίπλα-δίπλα με εικοσάχρονους αγέννητους όταν είχε κυκλοφορήσει ο συγκεκριμένος δίσκος και το encore της συναυλίας αποδείχθηκε μυσταγωγικό για 30.000 κόσμο που δημιούργησε το αδιαχώρητο σε ένα χώρο που δύσκολα γεμίζει. Φύγαμε χορτασμένοι, ο ίδιος πριν εγκαταλείψει το χώρο, στα backstage της συναυλίας δήλωσε ενθουσιασμένος από το κοινό αλλά το βασικό δεν ήταν τίποτα από όλα αυτά. Μέσα σε ένα τρίωρο, ο Ουότερς κατάφερε να μας γυρίσει πίσω, να ανατρέψει τους νόμους του χρόνου, να μας πείσει ότι δεν είναι 2006 αλλά….1989, ότι δεν είμαστε στη Μαλακάσα αλλά στο Ολυμπιακό Στάδιο στο Μαρούσι, στην ιστορική εκείνη συναυλία των Floyd (ο ίδιος δεν ήταν τότε με το γκρουπ) και να μας χαρίσει την ψευδαίσθηση της επιστροφής στη νιότη. Μόνο και μόνο για αυτούς τους λόγους αξίζει τον κόπο σήμερα να αλλάξω λίγο θέμα και αντικείμενο.Φυσικά, μέρα χωρίς…βιβλία δεν υπάρχει. Για όσους λοιπόν ήταν χθες στη Μαλακάσα αλλά και για όσους θέλουν να εντρυφήσουν στο φαινόμενο Pink Floyd διάλεξα τα καλύτερα βιβλία (από τα δεκάδες που κυκλοφορούν για το γκρουπ και τον κιθαρίστα), όλα σε αγγλική γλώσσα, τα οποία εύκολα μπορούν
να βρουν στα διαδικτυακά βιβλιοπωλεία. Έχουμε και γράφουμε:Η πιο δυσκολοεύρετη κυκλοφορία αφορά το βιβλίο ‘’The Wall’’ (εκδόσεις Music Sales Limited) στο οποίο μαθαίνουμε όλες τις λεπτομέρειες και το παρασκήνιο πίσω από τον ιστορικό δίσκο. Έκδοση του 1992. Στο ίδιο πνεύμα αλλά πιο πρόσφατο (1998) το Which One's Pink?: An Analysis of Concept Albums of Roger Waters and "Pink Floyd" του Φιλ Ρόουζ, ενώ το καλύτερο από τα πολλά βιβλία που έχει γράψει ο ίδιος ο Γουότερς είναι το Amused to Death (αφορά τον ομώνυμο δίσκο του) που εκδόθηκε από την Omnibus Press το 1999. Το φαινόμενο Pink Floyd προσεγγίζουν από διαφορετική οπτική γωνία δύο σημαντικά βιβλία. Το Inside Out: A Personal History of Pink Floyd (πρόσφατη κυκλοφορία, μόλις του 2005) γραμμένο από το μέλος της μπάντας Νικ Μέισον και το The "Pink Floyd" Odyssey: Saucerful of Secrets του Νικόλας Σνάφερ, που κυκλοφόρησε την ίδια εποχή πάνω κάτω. Τέλος, για τους φανατικούς της μπάντας από τον Οκτώβριο του 2005 κυκλοφορεί και η Εγκυκλοπαίδεια των Πινκ Φλόιντ από τις εκδόσεις Apogee Books όπου μέσα σε 450 σελίδες υπάρχουν τα πάντα ή σχεδόν τα πάντα για το θρυλικό γκρουπ με την υπογραφή του Βέρνον Φιτς.

Μέσα από το βιβλίο του πρωτοεμφανιζόμενου Αγγελου Χαριάτη ’’25 ιστορίες για ευτυχισμένους αστούς’’ (από τις γνωστές για τα βιβλία των έξι bloggers, εκδόσεις ΜΑΡΑΘΙΑ) είναι ξεκάθαρο ένα στοιχείο. Η αγάπη και το πάθος του συγγραφέα για τη λογοτεχνία. Ο νεαρός υπάλληλος τράπεζας έχει τη δύναμη να ...αυτοσαρκαστεί με επιτυχία στο βιογραφικό του αλλά αδικείται από πολλά άλλα εκ των περιεχομένων.Πρωτόλεια δουλειά χωρίς επιμέλεια είναι καταδικασμένη. Ονομα επιμελητή δεν είδαμε στα credits και από την ανάγνωση είναι φανερό ότι τα χειρόγραφα από τον υπολογιστή του Χαριάτη κατέληξαν να εκδοθούν χωρίς ενδιάμεσες ουσιαστικές διορθώσεις και αλλαγές. Αυτό ισοδυναμεί περίπου με...θάνατο για ένα νέο συγγραφέα! Ο Χαριάτης διαθέτει ’’άγουρη’’ γραφή που θέλει δουλειά και το γεγονός ότι το πρώτο του βιβλίο απλώθηκε σε 25 μικρές ιστορίες λειτούργησε μάλλον σε βάρος του αφού κάποιες στιγμές (και όχι λίγες) και στη γραφή και σεναριακά μοιάζει επαναλαμβανόμενος. Απλή γραφή χωρίς να είναι απλοϊκή, ’’μπίτνικ’’ επιρροές με εμμονή στα μπαρ, τα μπουκάλια, τη σιωπή και τη μοναξιά, τους εφήμερους έρωτες και το σεξ της μιας φοράς αλλά και στους βολεμένους αστούς ο Χαριάτης δείχνει (σε σχέση και με το βιογραφικό του) να αυτοβιογραφείται σε ορισμένα διηγήματα.
Διαβάζοντας είτε στο blog των εκδόσεων, είτε στις...πολυθρόνες των μεγάλων βιβλιοπωλείων δύο τρία διηγήματα είναι αλήθεια ότι περιμέναμε περισσότερο όταν βυθιστήκαμε στα ενδότερα. H συνολική, πάντως, προσπάθεια αφήνει υποσχέσεις και στη λογοτεχνική του συνέχεια όποτε αυτή έρθει ο Χαριάτης θα πρέπει να δοκιμαστεί σε ένα ενιαίο μυθιστόρημα και να αποδείξει τι ακριβώς πρέπει να περιμένουμε από την επόμενη μέρα του. Λογικά, η μυθολογία του hangover πρέπει να έχει εξαντληθεί οπότε θα δοκιμαστεί και η ποικιλία εμπνεύσεων.Ξεχώρισα από τα 25 διηγήματα ως άξια αναφοράς και ανάγνωσης περίπου τα μισά. Καλύτερες στιγμές του τα Easy Rider (ατυχής έμπνευση να είναι το εναρκτήριο του βιβλίου αφού είναι και το καλύτερο, δημιουργώντας βαθμιαία την αίσθηση της ’’φθοράς’’ για όλα τα υπόλοιπα), ’’Το νόημα της ζωής’’, ’’Το άγχος της επιτυχίας’’, ’’Μια από τα ίδια’’, τα νοσταλγικά-συγκινητικά ’’Reunion'', ’’Η αξία της αναμονής’’, τα πολύ προσωπικά ’’Ο αποχωρισμός’’, ’’Αγονη γραμμή’’, τα παρανοικά-σουρεαλιστικά ’’Superman και Coca Cola'', ’’Χαμηλή πτήση’’, τη ρεαλιστική ’’Λίλα’’ και τη βλάσφημη ’’Θεούσα’’.

Βαθμολογία: 5 (με άριστα το 10) και ευχές για καλύτερη
συνέχεια...

Αυτή ακριβώς η έκφραση, τη διάβασα πρόσφατα σε άλλο βιβλίο αλλά δεν θυμάμαι σε ποιο, ας με συγχωρέσει ο συγγραφέας του, μου ήρθε στο μυαλό κλείνοντας το βιβλίο της Σοφίας Νικολαϊδου ’’Ο μωβ μαέστρος’’ (εκδόσεις ΚΕΔΡΟΣ). Περίπου για 150 σελίδες το βιβλίο καθηλώνει τον αναγνώστη του, σε βαθμό που άρχισα να πιστεύω ότι η Νικολαϊδου είχε ξεπεράσει την αριστουργηματική προ τετραετίας καλύτερη δουλειά της τον ’’Πλανήτη Πρέσπα’’. Οι τελευταίες 50-80 μοιάζουν γραμμένες από κάποια…άλλη γραφίδα, λιγότερο ευρηματική και ταλαντούχα, το βιβλίο ’’κάθεται’’ και καταλήγει σε ένα παντελώς άνευρο φινάλε που το αδικεί κατάφορα. Αδικεί κατάφορα τις προηγούμενες 150 σελίδες που είναι αριστουργηματικά γραμμένες και δομημένες, με τη Νικολαϊδου σε μεγάλη φόρμα να περιγράφει ανθρώπους (κυρίως) της νύχτας με μαεστρία, χωρίς να τους καταβαραθρώνει αλλά χωρίς να τους κάνει και κατ’ ανάγκη κυνηγούς της άπιαστης αρετής. Παρ΄ όλα αυτά οι χαρακτήρες μαεστρικά τακτοποιημένοι στις σελίδες του βιβλίου ξεφεύγουν από τη λογική της απλής νεοελληνικής ’’καρικατούρας’’, παγίδα στην οποία πέφτουν με μεγάλη συχνότητα οι συγγραφείς της γενιάς της Νικολαϊδου.Ενας ιδιοκτήτης νυχτερινών μαγαζιών με κόσμο να τον περιτριγυρίζει, εξωστρεφής αλλά απελπιστικά μόνος ως το τέλος, μια καταθλιπτική μητέρα, μια δύστροπη επικοινωνιακά κακομαθημένη κόρη, ένας μπάρμαν με πτυχίο φιλοσοφίας, ένας Ρώσος λαθρέμπορος και νταβατζής, μια Ρωσίδα μπαλαρίνα συνδέονται με σχέσεις ζωής πολύ χαλαρές που ειδικά όσον αφορά την οικογένεια γίνονται ισχυρές μετά θάνατο. Η Νικολαϊδου κυνική στην αφήγηση της για 150 σελίδες κόβει με λεπίδι τα σώψυχα
των ηρώων της. Αλλά μέχρι εκεί…Ο αριστουργηματικός Πλανήτης Πρέσπα θα μείνει μέχρι το επόμενο βιβλίο το όριο που θα κυνηγάει να ξεπεράσει η Νικολαϊδου, που πριν από 7-8 χρόνια μοίρασε και ευτυχώς συντήρησε τις υποσχέσεις της πρωτοεμφανιζόμενης με τη συλλογή ’’Ξανθιά πατημένη’’. Αν και προσωπικά θεωρώ ότι η καλύτερη δουλειά της ήταν η μετάφραση-επιμέλεια πριν από μερικά χρόνια στο βιβλίο του Νικ Κέιβ ’’Μπαλάντες για φόνους και άλλα τραγούδια’’…Στον Μωβ Μαέστρο η Νικολαϊδου προσπάθησε να ξεμπλέξει με το θέμα της μοναξιάς, της οικογένειας, ενδεχομένως με τα υπαρξιακά ερωτήματα που περιτριγυρίζουν και την ίδια καθώς οδεύει προς τα….40 (Δεν μαρτυράμε την ηλικία μιας κυρίας αλλά την αποκαλύπτει η ίδια στο βιογραφικό της οπότε…). Σε όσους δεν έχουν ξαναδιαβάσει βιβλίο της ο Μωβ Μαέστρος θα αρέσει. Στους (αρκετούς) φανατικούς της όχι… Διαλέγω περίπου το μέσο δρόμο.

Βαθμολογία: 5,5 (με άριστα το 10)

Καλός φίλος που επικοινωνεί μαζί μου ηλεκτρονικά ρώτησε γιατί δεν έγραψα κάτι για ποδόσφαιρο και Μουντιάλ και βιβλία σχετικά με το θέμα. Επειδή πολύ απλά είμαι ΑΣΧΕΤΟΣ με τα ποδοσφαιρικά και όχι απλά άσχετος αλλά και με εφηβικά βιώματα…Τέλη δεκαετίας του ’70, μια νεαρά που φλέρταρα διακριτικά και αδιάκριτα, συμμαθήτρια στο Λύκειο, μου πρότεινε να πάμε σε ένα ποδοσφαιρικό αγώνα. Γήπεδο Παναθηναϊκού, νομίζω ότι ο αγώνας ήταν Παναθηναϊκός- Αιγάλεω.Στη διάρκεια του, εγώ δεν έβλεπα το παιχνίδι διότι δεν πολυκαταλάβαινα και εκείνη δεν έβλεπε παιχνίδι διότι περίμενε πότε ο προπονητής θα βάλει μέσα ένα πιτισιρικά αναπληρωματικό με τον οποίο ήταν κρυφά ερωτευμένη.Στο τέλος του αγώνα, εκείνη έμεινε να περιμένει τον αναπληρωματικό και εγώ επέστρεψα μόνος μου σπίτι. Οπότε ποδόσφαιρο…γιοκ!Με το Μουντιάλ δεν ασχολούμαι εκτός από ανάγκη και υποχρέωση. Αν βρεθώ, δηλαδή, σε σύναξη φίλων και δεν υπάρχει τίποτε άλλο να κάνω. Με βάση, μια σαδιστική λογική, που δεν την έχω καταλάβει, όσοι ξέρουν ότι διαβάζω αλλά δεν με ξέρουν καλά μου κάνουν δώρο βιβλία με ποδοσφαιρικό περιεχόμενο! Και κάπως έτσι τα έχω διαβάσει όλα ή σχεδόν όλα…Αλλά να γράψω δεν μου πήγαινε η καρδιά.Διαπίστωσα πάντως διαβάζοντας όλες αυτές τις μέρες ότι ορισμένες κυρίες έκαναν εξαιρετική δουλειά και με μεγάλη ακρίβεια και λεπτομέρειες στις εφημερίδες. Το αφιέρωμα της Σταυρούλας Παπασπύρου ’’Τα βιβλιοπωλεία παίζουν μπάλα’΄ στο &7 της Ελευθεροτυπίας ήταν το πιο ακριβές, ενώ πολύ καλά ήταν και τα αντίστοιχα άρθρα της Μαίρης Παπαγιαννίδου στο Βήμα και την περασμένη Κυριακή της Ελπίδας Πασαμιχάλη στον Ελεύθερο Τύπο. Όπως φαίνεται οι κυρίες το κατέχουν το άθλημα του ποδοσφαίρου καλύτερα από ορισμένους άντρες.
- Την αναφορά στην Σταυρούλα Παπασπύρου δεν την έκανα ως ανταπόδοση γιατί σε κάποια άλλη σελίδα που αναφέρεται στα μπλογκ προτείνει το blog μου στα άξια επίσκεψης παρέα με αυτά των Νίκου Δήμου, Αλέξη Σταμάτη, του ’’αφηγητή’’, του old boy κλπ. Είναι γνωστό ότι αναπαράγω όσα σχόλια πέφτουν στην αντίληψή μου, ευχαριστώ για τα καλά λόγια (χωρίς να ανταποδίδω από υποχρέωση) και δεν έχω πρόβλημα να αναδημοσιεύσω και αρνητικά σχόλια για το blog μου.Δηλώνω πάντως και δημόσια ότι με κολάκεψε η αναφορά στο Λέξημα (http://www.lexima.gr/) όχι μόνο γιατί προέρχεται από τον ’’Βορέα’’ αλλά κυρίως γιατί εκτιμώ και το επίπεδο του διαδικτυακού περιοδικού και τη δουλειά που κάνουν οι συντελεστές του. Αυτό το αναδημοσιεύω: ’’Από την μπλογκόσφαιρα η πρώτη μας πρόταση και φυσικά το blog του Reader's Digest, με ενδιαφέρουσες παρουσιάσεις βιβλίων αλλά και την εποικοδομητική κριτική του σε έντυπα και εφημερίδες. Αυτό που τον διαχωρίζει από πολλές ανάλογες προσπάθειες είναι το ήθος και το ύφος που χαρακτηρίζει τα κείμενά του και δεν είναι τυχαίο το γεγονός ότι έχουν αναφερθεί σε αυτόν αρκετές έγκριτες στήλες περιοδικών και εφημερίδων με εγκωμιαστικά σχόλια’’…
- Η Ελευθεροτυπία πάντως με δύο αναφορές στα blog άναψε φωτιές στην κοινότητά μας…Εκτός από το άρθρο της κ.Παπασταύρου υπήρχε και ένα ακόμη στο ’’Ε’’ που δημιούργησε συζητήσεις. Χωρίς να μπω στην ουσία του θέματος διότι δεν με αφορά παραπέμπω κάθε ενδιαφερόμενο στο site του Πιτσιρίκου (pitsirikos.blogspot.com) για να μάθει τι ακριβώς συνέβη. Κρατάω από το δισέλιδο της κ. Παπασταύρου κάτι που ήταν γνωστό στους κύκλους των bloggers αλλά πρώτη φορά δημοσιεύθηκε σε έντυπο. Εκτός των δύο βιβλίων (Κουρούνα, Πιτσιρίκος) ο εκδοτικός οίκος ΜΑΡΑΘΙΑ ετοιμάζει άλλα τέσσερα βιβλία με συγγραφείς bloggers. Του Πάνου Ζέρβα (Τα μυστικά του κόλπου, http://www.tamystikatoukolpou.blogspot.com/), της Αλεξάνδρας Σταμάτη (Το χημείο του παρακράτους, http://www.toximeio.blogspot.com/), της Λίλυ (A woman in this city, http://www.womansown.blogspot.com/) και της Vista (Σύντομες, παράλογες, αστυνομικές σουρεαλιστικές και άλλες ιστορίες, http://www.vistam.blogspot.com/). Εύχομαι καλή επιτυχία και στους έξι αν και ο χώρος της λογοτεχνίας είναι δύσκολος και παράξενος για τους αμύητους. Το ανακάλυψε ο ’’πιονιέρος’’ Πιτσιρίκος που λέει στο σχετικό αφιέρωμα: ’’Πάντως ήμουν αφελής. Δεν είχα ιδέα ότι τα βιβλιοπωλεία έχουν καταντήσει σουπερμάρκετ, κι ότι η τοποθέτηση των τίτλων στον πάγκο ή στην βιτρίνα είναι αποτέλεσμα οικονομικής συναλλαγής’’. Γι’ αυτό, ακριβώς το λόγο και για μερικούς ακόμη έγραψα πριν από μερικές μέρες κινδυνεύοντας να παρεξηγηθώ, ότι είδα καλές επιλογές σε βιτρίνες και προτάσεις των μεγάλων βιβλιοπωλείων. Επίσης, από όλη αυτή τη blog-ολογία, προέκυψαν και δύο ακόμη νέα: Ο Πιτσιρίκος ετοιμάζει και μυθιστόρημα, ενώ ο Νίκος Δήμου σκοπεύει να εκδώσει (και αυτός) τα σχόλια του από το άκρως επιτυχημένο blog του σε βιβλίο.
- Εξαιρετικό ήταν το άρθρο του Διονύση Χαριτόπουλου (δεν κάνω πλάκα, ούτε φυσικά ειρωνεύομαι όταν μιλάω για τα γραπτά κάποιου) στα ΝΕΑ του Σαββάτου! Αναφέρεται σε μια άγνωστη ιστορία που συνέβη στη διάρκεια της επιστράτευσης του 1974 αλλά επειδή η συνήθεια είναι δευτέρα φύση ο κ.Χαριτόπουλος αφήνει κάπως ημιτελή την ιστορία του. Μου άρεσε πάντως εκτός από το συγκινητικό της αφήγησης και το τέλος του άρθρου του: ’’Επειδή είμαστε πρόσωπα, και όχι τυχαία άτομα, υπάρχουμε εν χώρω και χρόνω με δικός μας ήθος και έθος. Άλλωστε, η ανθρώπινη ποικιλία τρόπων, αισθημάτων, εμπειριών, και έκφρασης συνιστά τη διαφορετικότητα, που είναι ζωή και ευλογία, δίνει μορφή και περιεχόμενο στον κάθε άνθρωπο ξεχωριστά’’…Μια φορά που ο κ.Χαριτόπουλος δεν άντλησε (ανατρέχω σε παλαιότερες δηλώσεις του) έμπνευση από την πλούσια καθημερινότητά του (πάντα σύμφωνα με δηλώσεις του στο ΒΗΜΑ) ’’κέντησε’’ με το γραπτό του.

Είναι γεγονός ότι προτιμάω τα μικρά βιβλιοπωλεία ή την Πρωτοπορία αλλά σήμερα αποφάσισα, πριν αρχίσουν τα…δακρυγόνα, να κάνω μια βόλτα στο κέντρο, από τις σπάνιες όσον αφορά την αγορά βιβλίων. Φτάνοντας στον Ελευθερουδάκη, ψηλά στην Πανεπιστημίου, δίπλα στο εμπορικό μπλοκ Attica, έμεινα με το στόμα ανοιχτό. Ποτέ δεν περίμενα ότι ένα μεγάλο βιβλιοπωλείο του κέντρου θα τολμούσε να αφιερώσει όλη τη βιτρίνα του στους ’’νέους συγγραφείς’’! Κι’ όμως, σε πείσμα της λίστας των ευπώλητων ήταν μια πολύ ευχάριστη αλλαγή να βλέπω βιβλία χωρίς μεγάλη εμπορική απήχηση, που κυκλοφόρησαν…προχθές ή πριν ένα χρόνο να διεκδικούν μερίδιο στις προτιμήσεις των αναγνωστών-αγοραστών.Χάρηκα διπλά, είναι η αλήθεια, γιατί είδα και μερικά από αυτά που σε ανύποπτο χρόνο, τον περασμένο Ιανουάριο είχα χαρακτηρίσει ως αδικημένα εμπορικά για το 2005, να φιγουράρουν μέσα σε αυτή τη δεκαπεντάδα τίτλων. Και χάρηκα τριπλά, γιατί είδα εκεί μπροστά-μπροστά και το βιβλίο του ΄Αγγελου Χαριάτη ’’25 ιστορίες για ευτυχισμένους αστούς’’ που μου είχε κάνει ’’κλικ’’ διαβάζοντας ένα μικρό απόσπασμα του στο blog των εκδόσεων Μαραθιά. Το βιβλίο δεν το είχα ανακαλύψει σε άλλα βιβλιοπωλεία, αφού προφανώς ακολουθεί την μοίρα που υπαγορεύει η ανόητη λογική των βιβλιοπωλών. ’’Ποιος είναι αυτός’’ ή ’’δεν παραγγέλνω βιβλία αγνώστων, αν το θέλει κάποιος ας το παραγγείλει’’. Φυσικά, το αγόρασα αφού διαβάζοντας στα όρθια μερικές επιπλέον σελίδες και το βιογραφικό του Αγγελου κατάλαβα ότι το ένστικτό μου δεν είχε λαθέψει. Περισσότερα προσεχώς γιατί έχω την εντύπωση ότι αυτός ο νεαρός έχει πολύ δρόμο στη λογοτεχνία…Ευχάριστη λοιπόν αλλαγή η βιτρίνα του Ελευθερουδάκη, έξυπνη ιδέα του διευθυντή του καταστήματος, τα συγχαρητήρια μου και μακάρι να αποδώσει! Όπως και να έχει, νομίζω ότι στο site του Ελευθερουδάκη που αναδεικνύει το καλύτερο κατάστημα του μήνα θα πρέπει να επιβραβευτεί το συγκεκριμένο. Δεν υποδεικνύω απλά….ψηφίζω!Επίσης, καλό βαθμό έβαλα και στον Ιανό. Ποικιλία στη βιτρίνα με καλά βιβλία και όχι κατ’ ανάγκη αυτά που σίγουρα θα πουλήσουν, καλές, ποιοτικές και προσεγμένες προτάσεις, όλες οι νέες κυκλοφορίες μπροστά-μπροστά, ακόμη και κάποια λιγότερο διαφημισμένα, δίπλα-δίπλα στα ευπώλητα. Ειδικός πάγκος για τα αστυνομικά, άλλος για τα ιστορικά και κυρίως σε σχέση με μια παλαιότερη επίσκεψή μου οι υπάλληλοι αυτή τη φορά έδειχναν πιο ενημερωμένοι με καλή γνώση του τι κυκλοφορεί στην αγορά και όταν ρωτούσα για κάτι δεν με παρέπεμπαν ελλείψει του τίτλου σε κάποιον άλλο παντελώς άσχετο θεματολογικά. Η κατάληξη ήταν στα….βόρεια στη Fnac του The Mall όπου και εδώ παρότι δεν υπάρχει εξειδίκευση των υπαλλήλων (πουλάνε μαζί και δίσκους και περιφερειακά υπολογιστών και video games) οι προτάσεις του βιβλιοπωλείου ήταν στην πλειοψηφία τους επιτυχημένες και σωστές και το σκουπιδαριό καλά κρυμμένο στα ράφια…Δεν τα γράφω όλα αυτά για διαφήμιση, ούτως ή άλλως δεν έχουν την ανάγκη μου, η πελατεία τους είναι εξασφαλισμένη αλλά για να επιβραβεύσω κάποιες επιλογές που μου άρεσαν και δείχνουν ότι η αγορά μπορεί να κινηθεί ανεξάρτητα από αυτά που της υπαγορεύουν ημιμαθείς ή κατευθυνόμενοι κριτικοί. Και απομένει η επιμονή και η υπομονή των βιβλιοπωλείων για να γνωρίσουν οι αναγνώστες και τις ’’νέες δυνάμεις’’ της γραφής. Με την μικρή αποσπασματική εικόνα που σχημάτισα σήμερα άλλαξε η γνώμη μου και για τα μεγάλα βιβλιοπωλεία των μαζικών πωλήσεων.
Αύριο: Μια μικρή ’’πρωτιά’’ του blog. Τι ακριβώς περιλαμβάνει το καινούργιο βιβλίο-έκπληξη που συνυπογράφουν Φωτεινή Τσαλίκογλου και Μαργαρίτα Καραπάνου και κυκλοφορεί τη Δευτέρα από την Ωκεανίδα. Και μαζί οι πρώτες προτάσεις του blog για τα βιβλία του καλοκαιριού και της...παραλίας.

Το πάθος αλλά και η επιθυμία ορισμένων ανθρώπων να δουν το έργο τους τυπωμένο δεν έχει όρια. Και δημιουργεί αληθινές ιστορίες και καταστάσεις που θυμίζουν μυθιστορήματα ή σενάρια. Όπως η υπόθεση της Κατερίνας Σταματίου-Παπαθεοδώρου, την οποία μου εξομολογήθηκε με ένα μέιλ εδώ και πολλές μέρες η ίδια. Είχα υποσχεθεί στην Κατερίνα ότι δεν πρόκειται να τη δημοσιοποιήσω αλλά με πρόλαβε η ίδια οπότε δεν έχω λόγο πλέον να κρατάω τη σιωπή μου. Πριν από μερικά χρόνια, η Κατερίνα μετέτρεψε σε βιβλίο το ημερολόγιο της που ήταν αφιερωμένο στη μνήμη της μητέρας της. Τίτλος ’’Γράμμα στη μάννα με δύο…ν’’. Το κυκλοφόρησε σε δύο εκδόσεις με δικά της έξοδα και χωρίς τη συνεισφορά εκδοτικής εταιρείας. Και το μοίραζε χέρι με χέρι. Δεν ξέρω πόσες χιλιάδες αντίτυπα μοίρασε αλλά αυτό δεν νομίζω ότι έχει ιδιαίτερη σημασία. Λόγω των οικονομικών προβλημάτων που αντιμετώπιζε εκείνο το διάστημα δεν είχε τη δυνατότητα να συνεχίσει να χρηματοδοτεί την αυτό-έκδοση του βιβλίου της αλλά δεν το έβαλε κάτω και άρχισε πια να το μοιράζει σε φωτοτυπίες.
Πριν λίγο καιρό, βρέθηκε στο δρόμο της ένας μικρός εκδοτικός οίκος, οι εκδόσεις Καλυδών και κυκλοφόρησαν το βιβλίο της. Τότε, περίπου η Κατερίνα άνοιξε και το μπλογκ της ως ’’Κυκλάμινο του βουνού’’ και μου έστειλε ένα μέιλ ρωτώντας με τι έπρεπε να κάνει. Ήθελε να δηλώσει την ταυτότητά της, να μιλήσει με τους επισκέπτες για το βιβλίο της αλλά από την άλλη φοβόταν ότι θα την κατηγορήσουν για ’’διαφήμιση’’! Προσέξτε ευαισθησίες…Την ώρα, που οι μεγαλο-συγγραφείς διαπλέκονται με μεγαλο-κριτικούς μια γυναίκα που δεν αισθάνεται καν συγγραφέας σκέφτεται αν στο δικό της μπλογκ είναι θεμιτό να γράψει για το δικό της βιβλίο! Της απάντησα ότι δεν είχε τίποτα να φοβηθεί και της υποσχέθηκα ότι θα ψάξω να βρω το βιβλίο της για να γράψω χωρίς να προδώσω την ιδιότητά και την ταυτότητα της ως blogger.
Δυστυχώς, το βιβλίο όσο και να το έψαξα, όπου και να ρώτησα δεν το ανακάλυψα. Το ίδιο ακριβώς έγινε με πολλούς φίλους ή συγγενείς της, αφού οι εκδόσεις Καλυδών, μικρή εταιρεία, ακολουθεί την μοίρα όλων των εκδοτικών οίκων του είδους που δεν βρίσκουν καν δρόμο για μαζική παρουσία των λιγοστών βιβλίων που εκδίδουν σε ετήσια βάση. Και σε όλα τα βιβλιοπωλεία μόνο με παραγγελία μπορεί κάποιος να προμηθευτεί το βιβλίο. Και αφού η Κατερίνα είδε ότι δεν μπορούσε να κάνει διαφορετικά αποκάλυψε η ίδια προχθές το μικρό μυστικό της στο blog. Κάντε μια επίσκεψη στη διεύθυνση kyklaminovounou.blogspot.com για να διαβάσετε και αποσπάσματα του βιβλίου αλλά και τη μικρή αλλά πολύ ενδιαφέρουσα ιστορία της. Και επειδή, η Κατερίνα δεν διαθέτει ούτε τις μίνιμουμ τεχνικές γνώσεις και δεν ξέρει τον τρόπο να ’’μεταφέρει’’ το εξώφυλλο του βιβλίου στο blog της το κάνω για λογαριασμό της στο δικό μου.
- ’Ενας ακόμη συγγραφέας blog-άρει πλέον. Ο Δημήτρης Μαμαλούκας έγραψε το εξαιρετικό βιβλίο ’’Η απαγωγή του εκδότη’’ (εκδόσεις Καστανιώτη) που κυκλοφόρησε με αρκετή επιτυχία πέρυσι αλλά αυτή δεν είναι η μοναδική δουλειά του. Είναι αυτή που έχω διαβάσει…Εισχώρησε στον κόσμο των blog και θα μας κρατάει συντροφιά στη διεύθυνση mamaloukas.blogspot.com.
-Ενδιαφέρουσα άποψη από φίλη συγγραφέα… ’’Να προσέχουν οι συγγραφείς τις φωτογραφίες και τα βιογραφικά τους αφού πλέον όλα αυτά τα στοιχεία κυκλοφορούν για χρόνια ολόκληρα στο διαδίκτυο. Ειδικά στο βιογραφικό να φροντίζουν να υπάρχει πλήρης κατάλογος των έργων τους’’. Συμφωνώ απόλυτα…

Πριν από λίγο καιρό έγραψα για δύο βιβλία που μεταφέρονται με τη μορφή σίριαλ στη μικρή οθόνη. Για τον ‘‘Θείο Τάκη’’ του Ξανθούλη και το αστυνομικό ’’Αμυνα ζώνης’’του Μάρκαρη. Δεν είναι όμως τα μοναδικά βιβλία που θα μεταλλαχθούν σε σειρές από την κρατική τηλεόραση. Απλά, ήταν οι πιο εντυπωσιακές συμφωνίες που πέτυχαν οι εταιρείες παραγωγής. Ακολουθούν όμως και άλλα βιβλία, παλαιότερης παραγωγής αλλά εξίσου εμπορικά, αφού όπως φαίνεται το κόστος αγοράς δικαιωμάτων που κυμαίνεται από 20 έως 50.000 ευρό (ανάλογα την περίπτωση, τον εκδοτικό οίκο, το βιβλίο ή αν διαχειρίζεται το βιβλίο η εταιρεία ή ο ίδιος ο συγγραφέας) είναι αρκετά προσιτό και εγηγυάται εύκολη απόσβεση!Στον ’’Θείο Τάκη’’ σημαντικό ρόλο θα παίξει και η Ειρήνη Παππά ενώ στην κρατική τηλεόραση μέχρι το τέλος της χρονιάς ή τους πρώτους μήνες του 2007 θα προβληθούν και άλλα σίριαλ βασισμένα σε λογοτεχνικά έργα. Το ’’Δέκα’’ του Καραγάτση με το σενάριο διασκευασμένο για τις τηλεοπτικές ανάγκες από τον ’’μετρ’’ Βασίλη Γκούφα με πρωταγωνιαστές άκρως εμπορικούς (Γκλέτσος και Ματσούκα στους κεντρικούς ρόλους). Το βιβλίο που κυκλοφορεί από την ΕΣΤΙΑ έχει ξεπεράσει τις 10 εκδόσεις.
Στα μέσα της δεκαετίας του ’90 το μυθιστόρημα της Αλκης Ζέη ’’Η αρραβωνιστικιά του Αχιλλέα’’ γνώρισε τεράστια επιτυχία και το βιβλίο που συνεχίζει να κυκλοφορεί από τις εκδόσεις ΚΕΔΡΟΣ και έχει φτάσει τις 28 εκδόσεις επίσης παίρνει το δρόμο για τη μικρή οθόνη. Λογικά, αυτό θα φέρει ένα δεύτερο κύκλο πωλήσεων 11-12 χρόνια μετά την πρώτη έκδοση του βιβλίου.Η εταιρεία παραγωγής του Κώστα Κουτσομύτη έχει αγοράσει (μετά τις δοκιμασμένες συνταγές των τελευταίων ετών) αρκετά δικαιώματα μεταφοράς βιβλίων. Ο σκηνοθέτης έχει αποκλειστικό συμβόλαιο με τον Alpha, άρα εκεί θα προβληθούν όλα τα σίριαλ.
Το πρώτο χρονικά σίριαλ θα είναι βασισμένο στο κλασικό έργο του Αγγελου Τερζάκη ’’Η Πριγκιπέσα Ιζαμπώ’’ (άλλο ένα βιβλίο της ΕΣΤΙΑΣ) που έχει ξεπεράσει τις 20 εκδόσεις! Σίριαλ εποχής αφού αφορά το μεσαίωνα στη Νάξο και τον Μυστρά. Φυσικά, ο αγαπημένος συγγραφέας του Κουτσομύτη είναι ο Μουρσελάς και η συνεργασία τους ελπίζουν ότι μετά τα ’’Βαμένα κόκκινα μαλλιά’’ θα αναδείξει ένα λιγότερο γνωστό του ευπώλητου συγγραφέα το ’’Κλειστό λόγω μελαγχολίας’’ που κυκλοφόρησε το 1999 από τον ΚΕΔΡΟ.
Εργο εποχής θα είναι και η μεταφορά του ’’Πριμαρόλια’’ της Αθηνάς Κακούρη από τον Κουτσομύτη. Βιβλίο που κυκλοφόρησε από την Εστία το 1998 και πραγματεύεται την ιστορία των σταφιδέμπορων της Πάτρας λίγο πριν το 1900!
Ενα από τα λιγότερο εμπορικά βιβλία του γιώργου Πολυράκη το ’’Συνάντηση με το χθες’’ (έφτασε μόλις στην...6η έκδοση από το 2001 που πρωτοκυκλοφόρησε από τον ΨΥΧΟΓΙΟ) είναι το τελευταίο που αγοράστηκε από τον Κουτσομύτη. Ο Πολυράκης ένας από τους συγγραφείς που αγνοείται συστηματικά από τους κριτικούς εξασφαλίζει έτσι και την πρώτη (αν δεν κάνω λάθος) τηλεοπτική μεταφορά έργου του.
Η Βάνα Μπάρμπα, επίσης στον Alpha, θα υποδυθεί μια πόρνη την εποχή της Τρούμπας. Ολα αυτά θα προκύψουν από την μεταφορά του βιβλίου της Χρύσας Δημουλίδου ’’Τα δάκρυα του Θεού’’. Το βιβλίο κυκλοφόρησε πέρσι από τον Λιβάνη και σημείωσε εντυπωσιακές πωλήσεις, ενώ οι αναγνώστες του μάλλον θα ικανοποιηθούν από την τηλοπτική διασκευή αφού το σενάριο θα υπογράψει η ίδια η συγγραφέας! Επίσης ο Alpha θα μας ξαναθυμίσει τις θρυλικές αστυνομικές ιστορίες του γιάννη Μαρή που θα μετατραπούν σε αυτοτελή επεισόδια. Το ρόλο του αστυνόμου Μπέκα (μόνιμος ήρωας των ιστοριών του Μαρή) θα υποδυθεί ο Ιεροκλής Μιχαηλίδης...
- Είδα ένα μικρό σχόλιο στο Βήμα της Κυριακής δίπλα στη στήλη των ευπώλητων με τα αρχικά Ν.Μ. (Νίκος Μπακουνάκης να υποθέσω..) για την παρουσία του ’’Φάδερ Ημών’’ του Μάνου Βουράκη στα....ψηλά των ευπώλητων. Υποστηρίζει την άποψη ότι το βιβλίο διαφημίστηκε ’’στόμα με στόμα’’... Για μια ακόμη φορά αποδεικνύεται ότι η ελίτ των κριτικών μας αδυνατεί να προσεγγίσει οποιαδήποτε νέα τάση στην οποία προσθέτει πολύ βολικά την ταμπέλα ’’μη λογοτεχνία’’ και την αγνοεί! Οσα γράφω στη συνέχεια δεν αφορούν αποκλειστικά τον Ν.Μ. (για να μην παρεξηγηθώ) αλλά γενικά όλους τους mainstream κριτικούς. Φυσικά, το φαινόμενο Βουράκης μόνο ’’στόμα με στόμα’’ δεν διαφημίστηκε! Η Ωκεανίδα από την πρώτη μέρα της κυκλοφορίας έβαλε ολοσέλιδες διαφημίσεις στον τύπο. Το εξαιρετικής έμπνευσης εξώφυλλο με την ’’διαστρέβλωση’’ του έργου του Μιχαήλ Αγγελου ήταν τόσο επιτυχημένο ώστε αποτέλεσε και ντεκόρ μεγάλου καταστήματος στο Κολωνάκι!Οι μόνοι που συνεχίζουν να ασχολούνται ’’στόμα με στόμα’’ με το βιβλίο που είναι στις προτάσεις όλων των μεγάλων βιβλιοπωλείων και σε περίοπτη θέση στα ράφια τους είναι οι κριτικοί! Βλέπετε, η μοντέρνα προσέγγιση του Βουράκη σε ένα θρησκευτικό ζήτημα τους υποχρεώνει να τον... αγνοήσουν! Μισή αράδα κριτική δεν έχει γραφτεί στα σοβαρά έντυπα, ούτε καν αρνητική! Σε πείσμα αυτής της.... σύμπτωσης (;) το βιβλίο συνεχίζει να πουλάει και ο Βουράκης προστίθεται από νωρίς στην ίδια λίστα με τον Πολυράκη και τον Καρακάση... Τώρα, πως γίνεται άνευ κριτικής να μπαίνει η ταμπέλα ’’φτηνή λογοτεχνία’’ ή ’’μη λογοτεχνία’’ σε ένα βιβλίο είναι άλλη συζήτηση. Διότι προφανώς οι αξιότιμοι κριτικοί μας έχουν μάθει και έχουν συνηθίσει να ασχολούνται με μια δουλειά όταν πρόκειται να την εκθειάσουν και να την προβάλλουν για λόγους δημοσίων σχέσεων, υποχρέωσης στον συγγραφέα-συνάδελφο τους ή στον εκδοτικό του οίκο. Σταματάω εδώ απλά γίνεται αντιληπτό προς πάσα κατεύθυνση τι εννοώ... Αλλά και ποιούς εννοώ... Περιμένω απλά να δω τον θαραλέο που θα σπάσει τη συνομωσία της σιωπής και θα... ακουμπήσει το ’’καυτό’’ βιβλίο.