Ελληνική λογοτεχνία

Έφτασε πριν δύο εβδομάδες στην πρώτη δεκάδα των ευπώλητων (σύμφωνα με το ΒΗΜΑ) αλλά το καλύπτει ένα πέπλο σιωπής πλην ελαχίστων ’’μουδιασμένων’’ αναφορών. Ίσως γιατί στο ’’Φάδερ ημών’’ (εκδόσεις ΩΚΕΑΝΙΔΑ) και ειδικότερα τον Μάνο Βουράκη τον συγγραφέα του οι καθώς πρέπει κριτικοί νοιώθουν υποχρεωμένοι να βάλουν μια συνοδευτική-επεξηγηματική ταμπέλα. Αν τον βαφτίσουν ’’αιρετικό’’, ’’βλάσφημο’’, ’’άθεο’’ ή κάτι τέτοιο τέλος πάντων θα κινδυνεύσουν να χαρακτηριστούν αναχρονιστικοί και οπισθοδρομικοί. Αν τον χαρακτηρίσουν μοντέρνο, έξυπνο και πρωτοποριακό καραδοκεί ο…αφορισμός του Χριστόδουλου, ο οποίος (ευτυχώς για τον Βουράκη) αυτό το διάστημα ασχολείται με τον πολύ πιο εμπορικό Νταν Μπράουν και τα Ευαγγέλια του Ιούδα.
Η αλήθεια είναι ότι από μια ’’βιτσιόζικη’’ λογική διάβασα το βιβλίο του Βουράκη στη διάρκεια της Μεγάλης Εβδομάδας και απλά περίμενα να δω τι θα γράψει ο τύπος. Αλλά μάταια….Από το εξώφυλλο ο αναγνώστης καταλαβαίνει ότι ο Βουράκης είναι αποφασισμένος να προκαλέσει. ’’Η δημιουργία του ανθρώπου’’ το κλασικό δημιούργημα του Μιχαήλ Αγγελου στην Καπέλα Σιξτίνα μοιάζει να έχει μεταλλαχθεί αφού μεταξύ Θεού και ανθρώπου παρεμβάλλεται ένα….τηλεκοντρόλ (παίζει ρόλο στην ιστορία δεν είναι αυθαίρετη η τοποθέτησή του). Στο αυτί του βιβλίου ο Βουράκης με ένα... δήθεν βιογραφικό (ανάλογο του ύφους γραφής του) κοιτάζει τον αναγνώστη και παρότι δεν είμαι φυσιογνωμιστής η έκφραση του μοιάζει με παιδιού που έχει σκαρώσει τη μεγαλύτερη σκανταλιά.
Αν κάποιος διαβάσει μόνο μερικές σελίδες ή το οπισθόφυλλο και δεν φτάσει μέχρι τις πολύ ουσιαστικές τελευταίες 100-150 σελίδες του βιβλίου πιστεύει ότι στον Βουράκη αξίζει για ανταμοιβή το….τέταρτο καζάνι δεξιά μπαίνοντας στην κόλαση. Ο νεαρός συγγραφέας πλέκει το μύθο του διαστρεβλώνοντας το νόημα της Δευτέρας Παρουσίας και της επιστροφής όχι του Θεανθρώπου αλλά του μικρότερου αδελφού του στη Γη. Εδώ λογικά, οι θρησκόληπτοι κλείνουν το βιβλίο και αρχίζουν τις κατάρες. Δεν μπαίνω στον κόπο και στη λογική να γράψω με βάση θρησκευτικά πιστεύω αλλά ασχολούμαι με τη λογοτεχνική αξία του και μόνο. Χωρίς φόβο και πάθος…
Ο Βουράκης σατιρίζει βάναυσα θεσμούς και αξίες αιώνων, τους εκμοντερνίζει αλλά στην πραγματικότητα κάνει ένα κοινωνικό σχόλιο 450 σελίδων με θρησκευτικές προεκτάσεις. Χιούμορ έχει, οξυδέρκεια διαθέτει, προσωπικό στιλ γραφής τον συνοδεύει. Από την πένα του τα φωτοστέφανα μετατρέπονται για χρηστικούς λόγους σε….βραχιόλια, ο Θεάνθρωπος ασκητεύει με πούρα και σπέσιαλ ουίσκι Λαγκαβούλιν, ο Θεός τον στέλνει στη Γη διότι είναι η κατάλληλη στιγμή με βάση τις προβλέψεις του αστρολόγου κυρ-Μιχάλη, οι καλές λειτουργίες έχουν σπόνσορα και η δεκάτη εντολή απαγορεύει την κλοπή του PIN του πλησίον μας. Και αν κάποιος πιστεύει ότι ο Βουράκης διαπράττει θανάσιμο αμάρτημα αρκεί ο διάλογος Θεού- Ιησού για το πώς θα αντιμετώπιζαν οι άνθρωποι σήμερα κάποιον που θα έπεφτε από τον Ουρανό ντυμένος με χλαμύδες και σαντάλια και θα δήλωνε ότι ’’είμαι ο Υιός του Θεού και ήρθα για τη Δευτέρα Παρουσία’’ για να μας πείσει ότι ο νεόκοπος συγγραφέας έχει μια πολύ αποκρυσταλλωμένη άποψη για το τι συμβαίνει γύρω του.
Η συνάντηση του Θεάνθρωπου τζούνιορ με ένα ιερέα και η συζήτηση τους γύρω από τον Θεό και πατέρα του πρώτου, κάπου στα μισά του βιβλίου, εκτός από ξεκαρδιστική νομίζω ότι αποτελεί κομμάτι για λογοτεχνική ανθολογία.
Οι ενστάσεις μου για το βιβλίο είναι καθαρά λογοτεχνικές και σε καμία περίπτωση θρησκευτικές ή ηθικές. Όσον αφορά το δεύτερο σκέλος ο Βουράκης με εξαιρετικούς ελιγμούς αποφεύγει τον σκόπελο του σεξ και τις πολλές αναφορές σε ένα θέμα ’’πιασάρικο’’ που θα φάνταζε όμως ελαφρά παράταιρο στο συνολικό κλίμα. Ο Βουράκης, έχοντας μια φρέσκια και πρωτότυπη ιδέα μερικές φορές το….παρατραβάει και γίνεται υπερβολικός στη χρήση της γλώσσας. Η ανακοίνωση της NASA για την….μετατόπιση του ήλιου υποχρεώνει τον αδαή αναγνώστη ή να την προσπεράσει ή να προσπαθήσει να φανταστεί αν όλοι αυτοί οι εξειδικευμένοι όροι υπάρχουν ή αποτελούν γέννημα της φαντασίας του συγγραφέα. Ατυχής στιγμή είναι και η περιγραφή της θείας επιφοίτησης, ενώ υπάρχουν ορισμένα –λιγοστά- πάντως σημεία που οι υπερβολικές περιγραφές κουράζουν και το βιβλίο κάνει μικρές κοιλιές αλλά να μην ξεχνάμε ότι πρόκειται για πρωτοεμφανιζόμενο. Ο Βουράκης είναι δημοσιογράφος σε ιδιωτικό τηλεοπτικό σταθμό (μου είπαν ότι δουλεύει στον ALTER αλλά επειδή δεν τυγχάνω φανατικός τηλεθεατής δεν παίρνω και όρκο) αλλά νομίζω ότι εκτός από τη συγγραφή η αληθινή του καριέρα θα μπορούσε να είναι αυτή του ευθυμογράφου ή χρονικογράφου. Είναι κρίμα που οι Μόντι Πάιθονς δεν υπάρχουν γιατί νομίζω ότι στο βιβλίο του Βουράκη θα έβρισκαν το τέλειο σενάριο για τη συνέχεια μιας εκ των κορυφαίων κινηματογραφικών κωμωδιών όλων των εποχών, του σκανδαλιστικού αλλά και ξεκαρδιστικού ’’Η ζωή του Μπράιαν’’. Κατα τα άλλα νομίζω ότι ανακαλύψαμε την καλύτερη δουλειά πρωτοεμφανιζόμενου για το 2006 που όμως ούτε θα βραβευτεί, ούτε θα τιμηθεί με οτιδήποτε άλλο πλην της προτίμησης του κοινού.
Αν το βιβλίο το βαθμολογούσε ο Χριστόδουλος θα είχαμε αφορισμούς...
Η δική μου βαθμολογία: 8 (με άριστα το 10)

Η ακριβώς αντίθετη επιλογή: Συζητώντας με μια καλή φίλη πρόσφατα μου υπέδειξε την ακριβώς αντίθετη επιλογή. Αν οι αναγνώστες του Βουράκη χάσουν την πίστη τους (προσωπικά δεν το έπαθα και δεν νομίζω να το πάθει κανείς άλλος) στα ελληνικά βιβλιοπωλεία κυκλοφορεί εδώ και λίγο καιρό ’’Η μεγάλη συνάντηση’’ (εκδόσεις ΚΑΛΟΣ ΤΥΠΟΣ, μετάφραση Σωτηρία Κροντήρη). Η καλή φίλη μου έστειλε και το περιεχόμενο του βιβλίου:
‘‘Ο Andre Frossard είναι γιος του L.O. Frossard, δημοσιογράφου και πολιτικού που, στα 31 του χρόνια, έγινε πρώτος Γενικός Γραμματέας του Γαλλικού Κομμουνιστικού Κόμματος. Από πατέρα εβραίο και μητέρα διαμαρτυρόμενη, εκείνος μεγάλωσε μέσα στην αθεϊα.
Ο Andre Frossard διηγείται πώς, στα είκοσί του χρόνια, συνάντησε βίαια τη χριστιανική αλήθεια, ’’από μια σιωπηλή και γλυκιά λάμψη φωτός’’ όταν μπήκε σ’ ένα παρεκκλήσι του Παρισιού, αναζητώντας κάποιο φίλο του. Το βιβλίο του είναι μια μαρτυρία της μεταστροφής του, που τώρα, χωρίς καμιά ανησυχία, καμιά αμφιβολία, κανένα δισταγμό μπορεί να διακηρύξει ότι ο Θεός υπάρχει, Τον συνάντησε, κι ήταν γι’ αυτόν «η Μεγάλη Συνάντηση».