Ελληνική λογοτεχνία

'Η ζωή είναι πολύ σύντομη για τα καλά βιβλία, πρέπει να διαβάζουμε μόνο εξαιρετικά βιβλία''. Τίμπορ Φίσερ (Under the frog)

Thursday, May 10, 2007

 

Βαγγέλης Χατζηγιαννίδης (εφ΄όλης της ύλης)

Στην περίπτωση του Βαγγέλη Χατζηγιαννίδη είχα αναφερθεί εκτενώς την παραμονή της εκδήλωσης του Ιντιπέντεντ για τα βραβεία μεταφρασμένων βιβλίων στην Αγγλία. Και είχε πει ότι θα επανέλθω με μια συνολική αναφορά στο έργο του. Το πρωτόλειο έργο του ’’Οι τέσσερις τοίχοι’’ που έχει μεταφραστεί στην Αγγλία ήταν το υποψήφιο για βράβευση, κυκλοφόρησε το 2000 από τις εκδόσεις Ροδακιό και βρίσκεται στην τέταρτη έκδοσή του. Από την πρώτη στιγμή, ακόμη και σε μια γραφή που ακόμη βρισκόταν σε εξελικτική διαδικασία έκανε εντύπωση η προσέγγιση του συγγραφέα στη μοναξιά, η κλειστοφοβική διάθεση του βιβλίου, τα μύχια μυστικά που πάντοτε στοιχειώνουν ζωές και η αργή διήγηση που ορισμένες φορές κάνει τον αναγνώστη να ’’πνίγεται’’ και να αιχμαλωτίζεται μέσα σε μια παράξενη ατμόσφαιρα, σε ένα σύμπαν που δεν ξέρεις αν όντως υπάρχει στη διπλανή πόρτα ή είναι καθαρά συγγραφική επινόηση. Η υπόθεση διαδραματίζεται σε ένα νησί όπου ένας μοναχικός άνθρωπος πειραματίζεται στην προσπάθεια του να δημιουργήσει το πιο νόστιμο μέλι στον κόσμο. Όταν το πείραμα στέφεται με επιτυχία αρχίζει ο εφιάλτης του εφευρέτη.
Το πρώτο βιβλίο του Χατζηγιαννίδη που διάβασα δεν ήταν οι Τέσσερις τοίχοι αλλά Ο Φιλοξενούμενος. Η δεύτερη χρονικά δουλειά του. Και νομίζω η καλύτερη του γεγονός που με υποχρέωσε να αναζητήσω και τις υπόλοιπες. Στα δωμάτια ενός παράξενου ξενοδοχείου και με πρωταγωνιστές ένα περίεργο κύκλο ετερόκλητων ανθρώπων βασίζεται όλη η ιστορία. Με όλα τα γνωστά συστατικά της γραφής και της αφήγησης του Χατζηγιαννίδη να βρίσκονται πλέον σε φάση ωρίμανσης. Και εδώ όπως και στο πρώτο βιβλίο υπάρχει το κρυμμένο μυστικό που αποκαλύπτεται στο τέλος του βιβλίου χωρίς όμως ηχηρές ανατροπές ή ’’φασαρία’’. Ο Χατζηγιαννίδης δεν αρέσκεται στις πομπώδεις καταστάσεις αλλά στις υποδόριες ανατροπές. Το συγκεκριμένο βιβλίο είναι και αυτό που νομίζω ότι φλερτάρει λιγότερο από κάθε άλλη δουλειά του με το φανταστικό και μοιάζει να πατάει περισσότερο στη λογική και στην πραγματικότητα (τουλάχιστον με βάση την αποκάλυψη του φινάλε) και έχει τις περισσότερες φιλοσοφικές αναζητήσεις και αναφορές με στόχο την αναζήτηση της απόλυτης ευτυχίας.
Στο τρίτο του βιβλίο ο Χατζηγιαννίδης θυμάται τις θεατρικές καταβολές του και μέσα σε ένα μικρού μεγέθους βιβλίο (το μοναδικό που δεν κυκλοφόρησε από το Ροδακιό αλλά είναι έκδοση του βιβλιοπωλείου Ιανός). Η Μεταμφίεση είναι στην πραγματικότητα ένα θεατρικό αφήγημα το οποίο δεν έχω διαβάσει όπως και το συλλογικό ’’Αληθινές ιστορίες’’ που κυκλοφόρησε το ίδιο διάστημα περίπου από τις εκδόσεις Μεταίχμιο.
Η τελευταία δουλειά του Χατζηγιαννίδη οι ’’Φυσικές Ιστορίες’’ (βαθμολογία του blog : 7) νομίζω ότι είναι και η πιο ώριμή του συγγραφική απόπειρα. Πρόκειται για μια συλλογή 11 διηγημάτων τα οποία όλα φλερτάρουν πλέον ξεκάθαρα με το φανταστικό και τις παράξενες μεταλλάξεις ζώντων σε άψυχα πράγματα και πραγμάτων σε έμψυχα. Με επιρροές από τον ’’πρύτανη’’ της διηγηματογραφίας Ε.Χ. Γονατά ο Χατζηγιαννίδης προσθέτει στην αφήγηση του ένα ακόμη πιο μυστηριακό ύφος φλερτάροντας αδιάκοπα με το εξωπραγματικό. ’Ενας διπλωμάτης άντρας γίνεται δέντρο (’’Μια μεταμόρφωση’’), ένας άλλος ψάρι (’’Η λίμνη’’), από ένα αρχαίο βιβλίο γεννιέται ένας κάκτος (’’Η μυστική ρίζα’’), μια καρέκλα αποκτά ανθρώπινες ιδιότητες (’’Η καρέκλα στον διάδρομο’’, ένα σμήνος σφήκες εκδικείται τον εξολοθρευτή του. Παντού και στα 11 διηγήματα είναι διάχυτη η πρόθεση του Χατζηγιαννίδη (όπως και στα δύο προηγούμενα μυθιστορήματα) να φυλακίσει τους πρωταγωνιστές του σε αλλόκοτες καταστάσεις, προσεγγίζει τις συνέπειες του εγκλεισμού και της μοναξιάς, φλερτάροντας πλέον με την ατμόσφαιρα γοτθικών μυθιστορημάτων. Αυτή δηλαδή που ουσιαστικά απλώνεται στο κατ’ εμέ πιο κουραστικό περιγραφικά και πολύ ’’λογικό’’ ως κατάληξη ’’Πεταλούδα στο πηγάδι’’ όπου μια μεσήλικη στερημένη εκδικείται τον καταστροφέα του κήπου της και στο τέλος οδηγείται στη ’’λύτρωση’’ μαζί του. Συμπερασματικά, ο Χατζηγιαννίδης είναι ένας συγγραφέας που αξίζει κάποιος να τον ανακαλύψει, ειδικά αν είναι απαιτητικός αναγνώστης. Υπάρχουν δύο βασικά σημεία που διαφωνώ. Η υπερβολική γλαφυρότητα και λυρισμός στις περιγραφές του νομίζω ότι είναι ελαφρά παράταιρες με το συνολικό είδος της γραφής που δημιουργεί. Και για αναγνώστες που αρέσκονται σε ηχηρά φινάλε και ευρηματικές ανατροπές ο Χατζηγιαννίδης θα αφήσει μια μορφή ’’ανικανοποίητου’’, κυρίως, γιατί θα τους έχει αιχμαλωτίσει με την υποβλητική διήγηση και την μυστηριακή ατμόσφαιρα που έχει δημιουργήσει νωρίτερα.
Comments:
Έχω αγαπήσει τόσο πολύ τους Τέσσερις Τοίχους που απέφυγα να διαβάσω τα άλλα. Νομίζω ότι θα το αποπειραθώ μετά από αυτά που γράφεις.
 
@annabooklover
Αν σας άρεσαν οι 4 τοίχοι τότε είναι βέβαιο ότι ο Φιλοξενούμενος θα σας ενθουσιάσει. Οι Φυσικές ιστορίες είναι όμως θέμα αναγνωστικής προτίμησης.
 
Post a Comment



<< Home

This page is powered by Blogger. Isn't yours?