Ελληνική λογοτεχνία

’’Η Μισάντρα’’ του Γιάννη Καισαρίδη είναι ένα βιβλίο που κυκλοφόρησε περίπου πριν από ένα χρόνο. Τότε πάνω-κάτω το είχα αγοράσει και μετά από μερικές εβδομάδες ετοιμαζόμουν να το διαβάσω. Τότε, σε μια ημερήσια εφημερίδας ευρείας κυκλοφορίας εμφανίσθηκε ένα άρθρο λίαν κολακευτικό και αβανταδόρικο (τολμώ να γράψω) για το βιβλίο. Προσπαθούσε να το συνδέσει με αφορμή ένα κομμάτι του με την υπόθεση του μικρού Άλεξ από τη Βέροια (και ο συγγραφέας κατάγεται και ζει στη Βέροια) που ήταν νωπή και να το παρουσιάσει κάπως σαν…λογοτεχνική προφητεία. Και, ω του θαύματος, είχε ξαναβαφτιστεί και ο συγγραφέας από Γιάννης σε Δημήτρης Καισαρίδης! Αμέσως άφησα το βιβλίο στην άκρη αφού θεώρησα ότι ακόμη και αν πρόκειται για ένα λάθος βιασύνης, μια συνηθισμένη δημοσιογραφική παράβλεψη με απωθούσε σαν συνολική λογική. Αποτέλεσμα, του λάθους ήταν να διαβάσω με σχεδόν ένα χρόνο καθυστέρηση (το ολοκλήρωσα πριν από μια εβδομάδα) περίπου ένα πολύ αξιόλογο βιβλίο. Ο 47χρονος Καισαρίδης ξεκίνησε το 1997 από τον Εξάντα, παρουσίασε μια συλλογή διηγημάτων το 2000 και πάλι με συλλογή διηγημάτων (υπάρχει και ένα πιο εκτεταμένο διήγημα που κάλλιστα επέχει θέση νουβέλας) τη Μισάντρα, επέστρεψε από τις εκδόσεις Κέδρος με σημαντικά μικρή παρουσία στη γραφή για διάστημα επτά-οκτώ ετών.
Κατ΄αρχήν και στην παρούσα συλλογή διηγημάτων ο Καισαρίδης βασίζει περισσότερα στη γραφή παρά στην πλοκή, έστω και αν η τελευταία σε πολλές περιπτώσεις προσεγγίζει ακόμη και κινηματογραφικά θρίλερ. Βιβλίο γεμάτο με τοπικούς γλωσσικούς ιδιωματισμούς, σε ορισμένες περιπτώσεις απόκρυφους και μυστικιστικούς διασώζει την ντοπιολαλιά και την υπηρετεί με μεγάλη συνέπεια. Όπως για παράδειγμα η λέξη του τίτλου που δύσκολα θα τη βρούμε σε λεξικά. Μισάντρα είναι τα εντοιχισμένα ντουλάπια που λειτουργούν για αποθήκευση ρουχισμού ή αγαθών αλλά στην περίπτωση του βιβλίου περισσότερο για τον ’’ενταφιασμό’’ μύχιων μυστικών μιας πόλης.Η πόλη, που αν και δεν αναφέρεται είναι η γενέτειρα του συγγραφέα, παίζει κυρίαρχο ρόλο στην όλη αφήγηση, υπάρχει παντού στις 230 σελίδες του βιβλίου αλλά δεν ’’καπελώνει’’ τους χαρακτήρες που ποικίλουν. Ένα κορίτσι που καταπίνει σπασμένα γυαλιά, Ρώσοι οικονομικοί μετανάστες, μοναχικοί υπερήλικες στη δύση ρημαγμένων ζωών, μεσήλικες πνιγμένοι σε μια επαναλαμβανόμενη καθημερινότητα, αδικοχαμένοι αντάρτες του εμφυλίου, παιδιά μεγαλωμένα στις παιδουπόλεις της Φρειδερίκης, φουρνάρισσες που ανασταίνονται με τη μορφή…ανθρωποφάγων ψωμιών, ανίατα άρρωστοι που μεταλλάσονται σε ψάρια οικογενειακού ενυδρείου δομούνται και αποδομούνται χάρη σε ένα πολύ πετυχημένο συγγραφικό τρικ. Ορισμένοι από τους χαρακτήρες εμφανίζονται και στην επόμενη ή την μεθεπόμενη υπόθεση δεμένοι αρμονικά με το ύφος και την υπόθεση ενός διαφορετικού διηγήματος που παίρνει σειρά. Ο συγγραφέας παίζει άριστα και με το χρόνο αφού η σειρά παράθεσης των διηγημάτων δεν είναι γραμμική. Το Αναγκαίου, Τα Ρουχαλάκια της χαράς, τα Λέπια της μοναξιάς και το Ενυδρείο είναι οι καλύτερες στιγμές, ενώ εξίσου καλή αλλά ’’παράξενη’’ και πιο δύσκολα προσιτή είναι η διήγηση στην Εγνατία Οδό και το Ντομεθέν. Συνολικά, ένα εξαιρετικό βιβλίο για απαιτητικούς αναγνώστες και όχι για αναγνώστες που θα ’’καταπιούν’’ τις 230 σελίδες του για να περάσουν, απλά, ευχάριστες αναγνωστικές ώρες. Λυπάμαι που δεν το αντιλήφθηκα πιο νωρίς.

Βαθμολογία: 7