Ελληνική λογοτεχνία

'Η ζωή είναι πολύ σύντομη για τα καλά βιβλία, πρέπει να διαβάζουμε μόνο εξαιρετικά βιβλία''. Τίμπορ Φίσερ (Under the frog)

Monday, March 05, 2007

 

Η υπόθεση των Ελληνικών Γραμμάτων

Αποσπασματικά για το θέμα έχουν γραφτεί αρκετά τις τελευταίες εβδομάδες στον τύπο. Αφού αποδεσμεύθηκα, μια και είχα ενημερωθεί σχετικά εδώ και αρκετό καιρό αλλά με την υπόσχεση ότι δεν θα τα δημοσιοποιήσω, θα γράψω σήμερα για την κρίση που έχει ξεσπάσει σε ένα από τους μεγαλύτερους λογοτεχνικούς οίκους της χώρας, τα Ελληνικά Γράμματα. Σημειώνω εξ’ αρχής, ότι η πληροφόρηση μου προέρχεται από e-mail, κυρίως, από τον κύκλο συγγραφέων που ανήκουν η συνεργάζονται με τον συγκεκριμένο εκδοτικό οίκο, συνεπώς δεν υπάρχει η άποψη ανθρώπων του ΔΟΛ. Το σημειώνω για να μην θεωρηθούν μονόπλευρα τα όσα γράφω για τις εξελίξεις αν και νομίζω ότι η παράθεση γεγονότων δεν μπορεί σε καμία περίπτωση να θεωρηθεί μεροληπτική.
Είναι γνωστό, φαντάζομαι, ότι την εποχή της χρηματιστηριακής ακμής ο ΔΟΛ εξαγόρασε το 51% του συγκεκριμένου εκδοτικού οίκου από τον γιο του ιδρυτή των Ελληνικών Γραμμάτων Παύλο Παπαχριστοφίλου. Τότε, ο εκδοτικός οίκος είχε αρκετά προβλήματα αλλά τα επόμενα χρόνια κάτω από την ομπρέλα του ΔΟΛ έφτασε να είναι (μιλάμε πάντοτε για τη λογοτεχνία) μέσα στους κορυφαίους της αγοράς, αφού μόνο τον τελευταίο χρόνο προχώρησε και σε ηχηρότατες προσθήκες ευπώλητων λογοτεχνών όπως οι Β. Βασιλικός. Κ. Μουρσελάς και Γ. Ξανθούλης.
Πριν από μερικούς μήνες, μέσα σε απόλυτη μυστικότητα, ξεκίνησε μια περίοδος κρίσης στις σχέσεις του Παύλου Παπαχριστοφίλου (κατείχε το 49% και τον τίτλο του προέδρου του εκδοτικού οίκου αλλά στην ουσία συνέχιζε και μετά τη συμφωνία με τον ΔΟΛ να είναι υπεύθυνος για το management της εταιρείας). Λέγεται, αλλά αυτό δεν μπορώ να το γράψω με βεβαιότητα ότι από τον ΔΟΛ εκφράστηκαν διαφωνίες όσον αφορά τα οικονομικά μεγέθη του εκδοτικού οίκου, εκφράστηκε η προσδοκία για ακόμη μεγαλύτερη κέρδη, παρότι τα τελευταία χρόνια με βάση τους ισολογισμούς τους τα Ελληνικά Γράμματα είχαν μπει σε φάση κερδοφορίας. Αυτό οδήγησε σε ένα πρώτο κύκλο ρήξης των δύο πλευρών τον περασμένο Ιανουάριο και τελικά μάλλον χωρίς προαναγγελία ή προειδοποίηση ο ΔΟΛ αποφάσισε να καταργήσει ή να υποβαθμίσει τον ρόλο του Παπαχριστοφίλου καθαιρώντας τον άκομψα από την προεδρία και ωθώντας τον ουσιαστικά σε παραίτηση. Οι αντιδράσεις τον τελευταίο μήνα ήταν αλυσιδωτές αφού μια σειρά βασικών επιτυχημένων διοικητικών στελεχών των Ελληνικών Γραμμάτων, στενοί συνεργάτες όλοι του πρώην –πλέον- προέδρου, υπέβαλαν παραιτήσεις. Μεταξύ αυτών και ο Άρης Μαραγκόπουλος, υπεύθυνος για τη σειρά ελληνικής λογοτεχνίας ο οποίος είχε αποτελέσει τον άξονα και τον ιθύνοντα νου της λογοτεχνικής αντεπίθεσης του τελευταίου χρόνου. Ο Μαραγκόπουλος είχε ξεκινήσει την υλοποίηση ενός εξαιρετικά φιλόδοξου σχεδίου τόσο στην ελληνική λογοτεχνία, όσο και στην εκλαϊκευση έργων ελλήνων κλασικών σε μοντέρνα απόδοση ενώ είχε αποτελέσει τον ενδιάμεσο –σε συνδυασμό με τις τεράστιες οικονομικές δυνατότητες που παρείχε στον οίκο η συνεργασία με τον ΔΟΛ- για την μεταπήδηση των γνωστών συγγραφέων.
Η ’’επόμενη μέρα’’ βρίσκει τα πάντα στον…αέρα: Κανείς δεν μπορεί να πει με βεβαιότητα ποια πολιτική θα εφαρμόσει ο ΔΟΛ σχετικά με το προσωπικό των Ελληνικών Γραμμάτων που ξεπερνάει τα εκατό άτομα! Κανείς δεν ξέρει ποιος θα αναλάβει τις διευθυντικές θέσεις και ποια θα είναι η τακτική που θα εφαρμοστεί σε σχέση με τους συγγραφείς. Ήδη, αρκετοί από τους μικρότερης εμβέλειας και βεληνεκούς συγγραφείς (όπως ακούγεται και διαδίδεται στους διαδρόμους των Ελληνικών Γραμμάτων) έχουν αποφασίσει και ορισμένοι εξ’ αυτών ανακοινώσει ήδη ότι θα πάνε τις επόμενες δουλειές τους σε άλλες εκδόσεις αλλά μάλλον αυτή η μερίδα λογοτεχνών δεν απασχολεί ιδιαίτερα τον ΔΟΛ αφού τους θεωρεί αναλώσιμους ή αν προχωρήσει σε μεγάλο εύρος παραγωγής βιβλίων μπορεί να τους αντικαταστήσει εύκολα. Λέγεται, ότι ο ΔΟΛ προσφέρει ανεπίσημα ως δέλεαρ για να κρατήσει τα ηχηρά ονόματα την ’’αμέριστη υποστήριξη από τα έντυπα του οργανισμού’’. Δεν εννοώ κάτι επιλήψιμο όπως κατευθυνόμενες κριτικές κλπ., αλλά ένα άνευ προηγουμένου βομβαρδισμό προβολής (διαφημιστικής ή μέσω συνεντεύξεων) από τα πολλά έντυπα του οργανισμού, κάτι το οποίο στην ως τώρα συνεργασία των δύο πλευρών δεν ήταν ορατό, ούτε είχε εφαρμοστεί! Η μοναδική σχέση που συνέδεε τις δύο πλευρές ήταν η ευχέρεια που υπήρχε τα βιβλία των Ελληνικών Γραμμάτων να διαφημίζονται στα έντυπα του ΔΟΛ με προνομιακές τιμές ή κάποιες εκδόσεις των Ελληνικών Γραμμάτων να μοιράζονται ’’πακέτο’’ με Βήμα και Νέα. Ήδη, είναι σε εξέλιξη οι συζητήσεις ΔΟΛ- Παπαχριστοφίλου ώστε ο οργανισμός να εξαγοράσει και το υπόλοιπο 49% των μετοχών του και ακούγεται ευρύτατα στην εκδοτική αγορά ότι ο τελευταίος θα προχωρήσει, αργότερα, στη δημιουργία νέου εκδοτικού οίκου, κάτι που πάντως δεν έχει επιβεβαιωθεί αλλά ούτε και διαψευστεί από την πλευρά του. Σίγουρο, είναι πάντως ότι δεν πρόκειται να ασχοληθεί με την έκδοση αθλητικής ημερήσιας εφημερίδας όπως είχε ακουστεί πριν από ένα-δύο μήνες αφού αν υπήρξε ποτέ τέτοια πιθανότητα ή προοπτική αυτή τη στιγμή δεν υφίσταται.
Στο μέσο της κρίσης, τα Ελληνικά Γράμματα είχαν και μια άσχετη με τις εξελίξεις απώλεια αφού αποχώρησε ο Παναγιώτης Μπαλτάκος (Το τέλος του εφιάλτη, Ερμοκοπίδες) που επέστρεψε στον εκδοτικό οίκο Libro. Εκεί θα εκδώσει και το τρίτο μέρος της ιστορικής ’’Σπαρτιάτικης’’ τριλογίας του. Ο Μπαλτάκος διαφώνησε με την ’’πολιτική’’ του εκδοτικού οίκου στη διακίνηση του δεύτερου βιβλίου του, που εμπορικά τουλάχιστον δεν άγγιξε την επιτυχία του Εφιάλτη που δύο χρόνια μετά την έκδοσή του συνεχίζει να πουλάει. Φυσικά όλα αυτά που διαβάσατε παραπάνω δεν θα τα βρείτε πουθενά στον τύπο αφού και οι δύο πλευρές είναι εξαιρετικά προσεκτικές στις ελάχιστες δημόσιες τοποθετήσεις τους.
- Καραγάτσης εναντίον Καραγάτση στην τηλεόραση! Μετά τον Συνταγματάρχη Γιούγκερμαν ετοιμάζεται ταχύτατα (για λογαριασμό του Alpha) η παραγωγή και του ’’Δέκα’’. Πρόκειται για το τελευταίο (ημιτελές μάλιστα) έργο του Καραγάτση με θέμα την μεταπολεμική Ελλάδα. Ήδη, έχει κλειστεί ο χώρος ενός παλιού εργοστασίου στον Πειραιά που θα αποτελέσει και το βασικό σκηνικό των γυρισμάτων και θα μεταμορφωθεί σε μια λαϊκή γειτονιά της δεκαετίας του ’50. Το εγχείρημα μοιάζει εξαιρετικά φιλόδοξο αφού η πιστή αναπαράσταση του ’’Καραγάτσειου σύμπαντος’’, ακόμη και με τα δεδομένα της εποχής και τη σημερινή εξελιγμένη τεχνολογία δεν είναι και το πιο εύκολο.
- Το γράφω με πάσα επιφύλαξη αλλά μάλλον δεν πέφτω έξω. Η Σώτη Τριανταφύλλου επέστρεψε για μόνιμη εγκατάσταση στην Ελλάδα και ετοιμάζεται για ένα διαφορετικό ξεκίνημα. Οργανώνει μια ροκ μπάντα στην οποία η ίδια θα κρατάει το ρόλο της βασικής τραγουδίστριας! Να υποθέσω ότι το πρώτο τραγούδι της μπάντας θα είναι η διασκευή του παλιού άσματος του Βασίλη Παπακωνσταντίνου ’’Κι αν είμαι ροκ μη με φοβάσαι έγινα κιόλας πενήντα χρονών’’!
- Ο Αλέξης Σταμάτης και η Αμερικάνικη Φούγκα με 39 ψήφους κυριάρχησαν στο δημοψήφισμα του blog για τα καλύτερα βιβλία του Νοεμβρίου. Για μένα, αποτέλεσε έκπληξη η δεύτερη θέση (με 27 ψήφους) από τις Μαμάδες βορείων προαστίων της Παυλίνας Νάσιουτζικ αφού όπως φαίνεται οι επισκέπτες του blog έχουν σε μεγαλύτερη υπόληψη από μένα το βιβλίο. Τρίτος με 21 ψήφους, ο Αντώνης Σουρούνης και ’’Το μονοπάτι στη θάλασσα’’, πολύ κοντά (άλλη μια έκπληξη) το πολύ αξιόλογο ’’Μαυσωλείο’’ του Μάκη Πανώριου με 18 και την πρώτη πεντάδα συμπλήρωσαν τα Κινέζικα Κουτιά της Σώτης Τριανταφύλλου με 15. Επαναλαμβάνω για πολλοστή φορά επειδή αρκετοί συγγραφείς μου στέλνουν ’’παραπονιάρικα’’ e-mail ότι η επιλογή των προς ψήφιση βιβλίων δεν είναι δική μου αλλά βασίζεται στο δελτίο κριτικογραφίας που δημοσιεύει κάθε μήνα το περιοδικό ΔΙΑΒΑΖΩ. Απλά αντιγράφω, και οι επισκέπτες απλά ψηφίζουν.
- ’’Αποκόμματα΄΄ με προσωπικό ή άλλο ενδιαφέρον από τον Κυριακάτικο τύπο.
Α. Στη σειρά των συνεντεύξεων που παίρνει η Ελένη Γκίκα για λογαριασμό του Κυριακάτικου Έθνους από μπλόγκερ με λογοτεχνικά ή βιβλιοφιλικά ιστολόγια μίλησε ο δικηγόρος του διαβόλου (advocdiab.blogspot.com). Απαντώντας στην ερώτηση για τους λόγους δημιουργίας του μπλογκ είπε: ’’Ο Δικηγόρος του Διαβόλου γεννήθηκε τον περασμένο Ιούνιο, εν μέρει λόγω ζήλιας (ποιος να διαβάσει τον reade’s diggest, τον Μαύρο Γάτο, τον Πάνο Ζέρβα και να μείνει ασυγκίνητος;) εν μέρει επειδή ήθελα να λέω δημόσια τον πόνο μου όταν τα παίρνω στο κρανίο αλλά να ακούω και την άποψη των άλλων- κάτι που επιτυγχάνεται στα σχόλια’’. Πολύ ωραία…Και μας έκανε και εμάς να ζηλεύουμε τα ωραία που γράφει. Για να ανταποδώσω θα ανεβάσω μια από τις προσεχείς μέρες, εξαιρετικά αφιερωμένο, στο podcast του blog το Sympathy for the devil των Stones!
Β. Αντιγράφω πρώτα από την Κυριακάτικη Απογευματινή και μετά…εξηγώ! ’’Δεν ξέρω πώς να σας το πω αλλά αυτό το βιβλίο είναι γραμμένο από μένα. Φυσικά δεν πρόκειται να σας πω πόσο καλό είναι. Αυτό θα μου το πείτε εσείς αφού το διαβάσετε. Εγώ, απλώς το αναφέρω εδώ, έτσι για να ξέρετε κάτι για την έκδοσή του’’. Αν κάποιος δει αρνητικά αυτές τις λίγες προτάσεις θα μπορούσε να πει ’’Χάρης πίνει, Χάρης κερνάει’’. Προσωπικά πολύ μου άρεσε ο τρόπος που διάλεξε ο υπεύθυνος για την κριτική βιβλίων της εφημερίδας Χάρης Μαυρομάτης να ενημερώσει τους αναγνώστες του ότι κυκλοφόρησε η νουβέλα του ’’Ο κήπος των νεκρών’’ από την Εστία. Διακριτικά και σεμνά σε μια γωνίτσα του δισέλιδου που γράφει και όχι με τα γνωστά παλιομοδίτικα δημοσιογραφικά τρικ: Ένα κατεβατό με την υπογραφή κάποιου συναδέλφου του στην εφημερίδα που θα υμνούσε την πρωτόλεια δουλειά του κ.Μαυρομάτη. Εύχομαι καλή επιτυχία και καλές πωλήσεις (το υποκριτικό….καλοτάξιδο δεν το χρησιμοποιώ ποτέ και το αφήνω για τους ''δήθεν’’ υπεράνω υλικών αναφορών και εμπορικών επιτυχιών).
- Ένα ακόμη λογοτεχνικού ενδιαφέροντος blog εμφανίσθηκε τις τελευταίες εβδομάδες. Με την υπογραφή του Θεσσαλονικιού κριτικογράφου Μάκη Καραγιάννη. Όσοι θέλέτε να του πείτε το ’’καλώς όρισες’’ ρίξτε μια ματιά στα παραπλεύρως ευρισκόμενα links και θα βρείτε το δρόμο για το ιστολόγιο του.
Comments:
Τώρα γιατί εγώ πιστεύω ότι αυτό για μένα σημαίνει αρχή μεγάλων ανακατάξεων στον χώρο του βιβλίου και όχι μόνο στον συγκεκριμένο εκδοτικό οίκο;
 
Όποιος στη ζωή του έχει γνωρίσει τον Παύλο Παπαχριστοφίλου δεν εντυπωσιάζεται καθόλου που κατάφερε να προκαλέσει αναταραχή μέχρι και στον ΔΟΛ. Απίστευτα δυναμικός άνθρωπος που δεν σταματάει πουθενά κι από κανένα.

Ωραία μουσική, τί είναι;
 
Ενημέρωση, ίντριγκες, ομαλή μετάβαση από θέμα σε θέμα, άνθρωπέ μου... είσαι εξαιρετικός! Ευχαριστώ! (που με ενημερώνεις και το φχαριστιέμαι:)
 
Ευχαριστώ, Αναγνώστη.
Ταπεινή σας αναγνώστρια.
 
@dimitris r
Δύσκολο να προβλέψεις...Ορισμένες φορές, η αγορά του βιβλίου λειτουργεί με τη λογική των συγκοινωνούντων δοχείων και θυμίζει ντόμινο. Αλλες σφυρίζει αδιάφορα. Γενικά, δεν έχει τη λογική -με την οποία είναι εφικτές προβλέψεις- με την οποία λειτουργούν άλλου είδους ’’αγορές’’. Πάντως, για να μεταφέρω ένα προβληματισμό που υπάρχει αυτή τη στιγμή στα λογοτεχνικά στέκια με δεδομένο το πολυσυζητημένο ’’διαζύγιο’’ είναι μέχρι που μπορεί να φτάσει σήμερα ένας νέος εκδοτικός οίκος και αυτό που πιθανώς θα δημιουργήσει η ’’ομάδα Παπαχριστοφίλου’’ αν θα είναι κάτι σημαντικό ή απλά ένας ακόμη εκδοτικός οίκος...
 
@αθήναιος
Την ίδια ακριβώς άποψη έχει η πλειοψηφία του εκδοτικού χώρου. Τον σέβονται ακόμη και ορκισμένοι εχθροί του.
Η μουσική είναι Fun Boy Three new wave γκρουπ που έλαμψε για λίγο στα μέσα της δεκαετίας του ’80 μετά το θάνατο του punk. H μπάντα έζησε από το 1981 μέχρι το 84 αν θυμάμαι καλά και το χαρακτηριστικό της ήταν ότι συνδυάστηκαν λευκοί και έγχρωμοι στο ίδιο συγκρότημα κάτι σχετικά σπάνιο ειδικά για τα δεδομένα της εποχής. Το συγκεκριμένο τραγούδι ήταν το πιο εμπορικό τους. ’’Οι φρενοβλαβείς κατέλαβαν το άσυλο’’ ο τίτλος ή όπως θα το θέταμε λογοτεχνικά....Η φαντασία στην εξουσία!
 
@kwlogria, advocatus
Ο καλός σας λόγος με...χόρτασε! Ευχαριστώ
 
Να πω κι εγώ η αφελής την κουβεντούλα μου: ποία η θέσις του συγγραφέα που κλεισμένος στο γραφειάκι του παλεύει με τις λέξεις να βγάλει την ψυχούλα του; τι παίζεται κάθε φορά γύρω του και πρέπει να το αντιμετωπίσει κι αυτό...
δεν ήξερα το παρασκήνιο, αλλά φαντάζομαι τι αγωνία πρέπει να περνούν άνθρωποι που έχουν στείλει τα χειρόγραφά τους εκεί ή άλλοι που περίμεναν να εκδοθούν επίσης...
 
Post a Comment



<< Home

This page is powered by Blogger. Isn't yours?