Ελληνική λογοτεχνία

'Η ζωή είναι πολύ σύντομη για τα καλά βιβλία, πρέπει να διαβάζουμε μόνο εξαιρετικά βιβλία''. Τίμπορ Φίσερ (Under the frog)

Wednesday, February 28, 2007

 

(8) Χρυσά Λογοτεχνικά Βατόμουρα 2006 (μέρος 4ο)

Νο. 2, Μαμάδες βορείων προαστίων, Παυλίνα Νάσιουτζικ (εκδόσεις ΜΕΛΑΝΙ)

Τι κάνει ένας λογοτέχνης όταν βλέπει τις δύο πρώτες δουλειές να αποσπούν καλά σχόλια αλλά να μην πουλάνε; Διαλέξτε και πάρτε: α. Αλλάζει εκδοτικό οίκο, β. αν έχει γράψει μυθιστορήματα το ’’γυρίζει’’ σε συλλογές διηγημάτων, δοκίμιο, αστυνομικό ή ιστορικό και τα…αντίστροφα, γ. σταματάει να γράφει για μερικά χρόνια αφού κανείς δεν τον αναζητά!
Η Παυλίνα Νάσιουτζικ διάλεξε ένα εντελώς διαφορετικό δρόμο ύστερα από δύο εξαιρετικά βιβλία ιστορικής έρευνας. Και έτσι μας προέκυψαν οι πολυσυζητημένες και ευπώλητες ’’Μαμάδες Βορείων προαστίων’’ (εκδόσεις Μελάνι). Υπό άλλες συνθήκες δεν θα σχολίαζα το βιβλίο, ίσως να μη με απασχολούσε κιόλας αλλά αισθανόμουν άθλια όλο το καλοκαίρι μέσα σε βιβλιοπωλεία να βλέπω κυρίες με ελάχιστη ή μικρή σχέση με τη λογοτεχνία να ζητάνε από τους πωλητές τις….’’μαμάδες’’ (άνευ συνέχειας συνήθης και ολοκληρωμένου τίτλου) με σχεδόν συνθηματικό τρόπο, όπως οι έφηβοι της γενιάς μου στο συντηρητικό ξεκίνημα της δεκαετίας του ’80 ζητούσαν ένα κουτί προφυλακτικά από τον υπάλληλο του φαρμακείου ή τον περιπτερά. Σύμφωνα με τα στοιχεία που έχω μέσα στους έξι πρώτους μήνες κυκλοφορίας το βιβλίο είχε ξεπεράσει τις 26.000 αντίτυπα και στα τέλη του προηγούμενου μήνα είχε σπάσει και το φράγμα των 30.000 αντιτύπων, συνεχίζοντας να πουλάει. Η κυρία Νάσιουτζικ, γόνος λογοτέχνη που απασχόλησε το πανελλήνιο με τη γνωστή υπόθεση φόνου πριν από αρκετά χρόνια βρήκε τον τρόπο να γράψει το μπεστ σέλερ του 2006. Υπό αυτή την έννοια της βγάζω το καπέλο και φαντάζομαι ότι η πλειοψηφία των λογοτεχνών θα ήθελε να είναι στη θέση της. Όπως θα ήθελε να είναι στη θέση της Μειμαρίδη ή παλαιότερα της Παπαθανασοπούλου. Με μια ουσιαστικά διαφορά…Η Παπαθανασοπούλου είναι εξαιρετικά χαμηλών τόνων άνθρωπος, δε νομίζω ότι αισθάνθηκε πως έγραψε (με τον Ιούδα) ένα βιβλίο ύψιστης λογοτεχνικής αξίας και την ’’κυνήγησαν’’ επικριτικά και υποκριτικά κυρίως εκείνοι που είχαν απορρίψει το βιβλίο της όταν το περιέφερε από εκδοτικό οίκο σε εκδοτικό οίκο. Στη συνέχεια, απέδειξε ότι έχει το χάρισμα της γραφής. Η Μειμαρίδη ’’τρυγάει’’ την εμπορική ιδέα που είχε σε κάθε άλλο πιθανό και απίθανο επίπεδο και τελικά ιδρύει σχολή μαγισσών. Η κυρία Νάσιουτζικ και με τις Μαμάδες αλλά και σε ουκ ολίγες συνεντεύξεις της που διάβασα στον ημερήσιο τύπο προσπαθεί να μας πείσει ότι προσφέρει λογοτεχνικό έργο. Η συνέντευξη της στην Ελευθεροτυπία ξεκίνησε με αναφορά στον Χένρι Τζέιμς. Μέσα στο βιβλίο της, προσπαθώντας να ξορκίσει λογοτεχνικές ερινύες και της προσωπικής παιδείας της αναμειγνύει τον Σαίξπηρ με τα φαστ φουντ, τα τζακούζι και το Εκάλη Τένις Κλαμπ. Στην πραγματικότητα, το βιβλίο είναι αποψιλωμένο από κάθε πιθανή λογοτεχνική αξία με γλώσσα και γραφή που θα αρίστευε ως σενάριο σε τηλεοπτική καθημερινή σειρά (υπάρχει διάδοχος της ’’Λάμψης’’;). Η Νάσιουτζικ αποτυγχάνει σε όλα πλην του δεδομένου και αυτονόητου: Να προσελκύσει ένα τεράστιο κοινό γυναικών που διαβάζει βιβλία με θεματολογία που αντιπροσωπεύει περίπου το 2-5% της σημερινής Αθήνας. Αλλά η επιτυχία της είναι ότι μαγνητίζει γυναίκες που θα ήθελαν να φοράνε original Gucci και Prada, να ζουν με ένα φανταχτερό περιτύλιγμα το απόλυτο τίποτα. Τυπικά, η Νάσιουτζικ μοιάζει να κριτικάρει αυτό τον κόσμο. Αλλά στο τέλος όχι μόνο τον αποθεώνει αλλά διαλέγει για την ηρωϊδα της μια ακόμη καλύτερη τύχη! Στο ενδιάμεσο ’’κοπιάρει’’ ατάκες και τσιτάτα από τον Σαίξπηρ, τον Σοπενάουερ, τον Ντοστογιέφσκι, τον Σπινόζα προσπαθώντας να γεμίσει το απόλυτο κενό μιας ματαιόδοξης αφήγησης για ματαιόδοξες γυναίκες και wanna be ματαιόδοξες αναγνώστριες. Και επειδή, όπως και να το κάνουμε άντρας είμαι, συνηθισμένος ενδεχομένως σε εντελώς άλλα αναγνώσματα τυχόν αντιρρησίες τους παραπέμπω στην πολύ εύστοχη ’’Προσωπική ματιά’’ της Ελευθεροτυπίας όταν προ μηνών η κυρία Βάνα Γεωργακοποπούλου εξηγούσε στη συγγραφέα ότι και η ίδια είναι μαμά και η ίδια μένει στα βόρεια προάστια αλλά η συμπεριφορά και η λογική της είναι πολύ διαφορετική απ΄ αυτή των χαρακτήρων του βιβλίου. Η κ.Νάσιουτζικ εκτός όλων των άλλων (και αυτό πολύ εύστοχα το έγραψε η δημοσιογράφος της Ελευθεροτυπίας) κατάφερε να μετατρέψει μια ολόκληρη κατηγορία γυναικών σε ’’τέρατα’’ που δεν αγαπάνε τα παιδιά τους και προσπαθούν να τα ξεφορτωθούν. Να συμπληρώσω ότι πέραν των υπολοίπων καταντάει αστείο στη σημερινή Αθήνα να μιλάμε για ελίτ των βορείων προαστίων αφού ένα μεγάλο μέρος του πληθυσμού της πόλης έχει μετακινηθεί προς αυτές τις περιοχές και τα όποια στερεότυπα υπήρχαν για την Κηφισιά ή την Εκάλη πριν από 15-20-30 χρόνια έχουν διαλυθεί. Η Νάσιουτζικ είχε μια εξαιρετική ιδέα και ένα υλικό από το οποίο θα μπορούσε να προκύψει (ενδεχομένως) ένα πολύ ενδιαφέρον βιβλίο. Αντ’ αυτού προέκυψε ένα μυθιστόρημα αποθέωση της κοινωνικής ανωτερότητας και μια αναμφίβολη εμπορική δουλειά. Αν η κριτική-σαρκαστική της διάθεση εξαντλείται με ατάκες γυναικείας αθυροστομίας, δείγμα μιας όψιμης σεξουαλικής απελευθέρωσης τότε είναι φανερό ότι πολλοί άντρες έχουμε εδώ και χρόνια το προνόμιο να ξέρουμε καλύτερα από τη συγγραφέα τι και πως συζητάνε οι γυναίκες μεταξύ τους!
Υ.Γ. 1: Παρ΄ όλα αυτά το ’’Χρυσό βατόμουρο’΄ του μπλογκ θα καταλήξει αλλού. Υπομονή λίγες ώρες για το ’’χρυσό βατόμουρο’’ του 2006 και το αντίστοιχο ’’Όσκαρ αδικημένου’’ βιβλίου.
Υ.Γ. 2: Επειδή παρατηρώ και προσέχω την εξέλιξη των ψηφοφοριών αριστερά είναι φανερό ότι κάποιος ή κάποιοι κάνουν…πλάκα ψηφίζοντας κατά κόρον το συγκεκριμένο βιβλίο! Η άλλαξε πια τόσο πολύ με τη μεγάλη επισκεψιμότητα των τελευταίων μηνών η σύσταση του κόσμου που διαβάζει το συγκεκριμένο blog και δεν το αντιλήφθηκα! Ενημερώστε με έγκαιρα παρακαλώ…
Υ.Γ. 3: Αν δεν υπήρχε το μπλογκ το συγκερκιμένο βιβλίο ΔΕΝ ΘΑ ΤΟ διάβαζα ούτε κατά λάθος. Οπως διάβασα μόλις 50 σελίδες από το βιβλίο της Μεϊμαρίδη (μετά το έκανα δώρο) και ποτέ τον Ιούδα. Αλλά ήθελα να είμαι σίγουρος και να μην κρίνω με βάση τα όσα έγραψαν (σωστά αυτή τη φορά) οι περισσότεροι κριτικοί. Αυτά είναι τα ’’άσχημα’’ του συνεπούς blogging. Εγραψα ότι το διάβασα, δεν έγραψα ότι το αγόρασα κιόλας μην παρεξηγηθούμε...
Comments:
Μα πάρα πολλή καλή κριτική στο βιβλίο εύγε
 
καλημέρα αναγνώστη μου!
πολύ χαίρομαι να σε διαβάζω ούτως η άλλως, όταν όμως μιλάς έτσι χαίρομαι διπλά!!
Η δική μου η μαμά, μου αγόραζε παντα τα ρούχα μου στο Παρίσι, αλλά είναι από τα δυτικά προάστια.
 
Το σωστό φτυάρι στο σωστό μέγεθος στον κατάλληλο κήπο! Σούπερ! :)
 
Δυστυχώς για την εγγράμματη συγγραφέα έχετε απ' αρχής έως τέλους δίκιο, και μάλιστα το εκφράζετε ηπιότατα. Της τα "είπε" και ο κ. Κούρτοβικ στα ΝΕΑ.
 
Κάποτε σου έγραψα για αυτά τα δύο bestseller (Νάσιουτζικ και Δημουλίδου) και με σνόμπαρες...Πως και τόλμησα και ανέφερε αυτά τα δύο βιβλία στο blogs σου! Και τα ανέφερε στο blog sou γιατί μου έκανε εντύπωση πώς έγιναν bestseller. Της Νάσιουτζικ ήταν ένα story με λογοτεχνικά τσιτάτα και φίρδην μίγδη τα διάφορα labels και ένα φόνο στο τέλος(πάρε να έχεις, που λένε), της Δημουλίδου είχε πιο πολλά στοιχεία μυθιστορήματος. Αφού μου έκανες την κατήχηση 'τι εστί Νάσιουτζικ' σιώπησα και σκέφτηκα εκεί κάτω στην Αθήνα ξέρουν περισσότερα από εμένα που ζω στα βόρεια (οχι προάστεια). Γιατί βλέπεις όταν κατεβαίνω στην Αθήνα τα αγοράζω όλα για να δώ κατά που φυσάει ο άνεμος! Αλλά πάλι το είδα το βιβλίο στη λίστα σου και παραξενεύτηκα (το λιγότερο). Θα έλεγα ότι οι κωδικοί της αθηναικής (ελληνικής) κοινωνίας είναι πλέον απρόσβατοι για μένα και για αρκετούς...Ποιοι με ποιούς...
 
@εντροπία
Ευχαριστώ
 
@agneta
Δεν είναι θέμα περιοχής, είναι καθαρά θέμα ανθρώπων. Γι’ αυτό έγραψα και περί στερεότυπων.
 
@kwlogria
Μαθαίνω σιγά σιγά. Ελπίζω όταν (και αν) με το καλό φτάσω στα χρόνια σας να γίνω πραγματικά καλός.
 
@γιώργος κεντρωτής
Το μπλογκ είναι των ηπίων τόνων και της λογικής ότι όλα μπορούν να ειπωθούν και να γραφτούν με τον σωστό (ελπίζω) τρόπο.
 
@isabo
Κυρία μου με βγάλατε έξω από τα ρούχα μου και σας το γράφω ειλικρινά ότι το θέαμα δεν είναι καθόλου...ευχάριστο!
Πρώτον: Δεν σνομπάρω ποτέ και κανένα επισκέπτη.
Δεύτερον: Είσαστε σίγουρη ότι κατάλαβατε τι διαβάσατε;
Τρίτον: Ξέρετε τι είναι τα ’’Χρυσά Βατόμουρα’’.
Τέταρτον: Δεν κάνω κατήχηση.
Πέμπτον: Δεν κατάλαβα τι λάθος έχω κάνει μαζί σας. Μου το εξηγείτε σας παρακαλώ...
 
Μην υποτιμας τον εαυτό σου, άσε τους άλλους να κρίνουν αν το θέαμα είναι ευχάριστο ή όχι!!Και τα βατόμουρα ξέρω τί είναι, έχουμε πολλά στην περιοχή μου με αγκάθια και στυφά, έτσι δεν είναι.. όσο για τα χρυσά φαντάζομαι το μεγαλείο τους! Δεν έχεις κάνει κανένα λάθος reader μου μια χαρά blog έχεις, και πολύ ενδιαφέρον. Και πολύ σε ευχαριστούμε που μπαίνεις στο κόπο και μας ενημερώνεις για το εν Ελλάδι λογοτεχνικό προσκήνιο και παρασκήνιο. Αλλά βρε παιδί μου δεν σηκώνεις μύγα στο σπαθί σου...
 
Σωστός. Είναι ζόρι πάντως να είσαι σε βιβλιοπωλείο και να βλέπεις γυναίκες, μεγάλες και μικρές, να σπεύδουν να το αγοράσουν. Διάβασα καμιά εικοσαριά σελίδες στο πόδι, και αν καταλαβαίνω καλά (που καλά καταλαβαίνω), είναι όπως τα λες, Αναγνώστη.

Την καλημέρα μου


Βολκώφ
 
@isabo
Οταν δεν αντιλαμβάνομαι τι μου προσάπτουν ’’εκνευρίζομαι’’. Αλλά δεν σνομπάρω ποτέ!
 
@θεοδόσης Βολκώφ
Δεν το γράφω για πλάκα ή για χάρη αστεισμού. Στον Ελευθερουδάκη που βρίσκεται μεταξύ Κηφισιάς και Ερυθραίας Σάββατο πρωί μπροστά μου πουλήθηκαν τέσσερα βιβλία χωρίς καμία πελάτισα να πει ολοκληρωμένο τον τίτλο! Η το όνομα της συγγραφέως. Υποθέτω ότι αυτό είναι που λέμε ’’έγινε γνωστό στόμα με στόμα’’!
 
Reader, το ξέρω ότι μιλάς σοβαρά. Κι αν μίλησα για ζόρι - για το συγκεκριμένο ζόρι - είναι γιατί ανάλογες σκηνές έζησα κι εγώ σε βιβλιοπωλείο του κέντρου. Και μιλάμε φυσικά για γυναίκες καθε ηλικίας. Αναλόγως τη διάθεση, γελάς εκείνη τη στιγμή με αυτό που βλέπεις... ή... ή σφίγγεται η καρδιά σου.


Την καλησπέρα μου

Βολκώφ
 
Post a Comment



<< Home

This page is powered by Blogger. Isn't yours?