Ελληνική λογοτεχνία

Νο. 5, Bodyland Χωρασωμάτων, Ιστορίες δρόμου και τρόμου, Αργυρώ Μάντογλου (εκδόσεις ΚΕΔΡΟΣ)

Αμαρτία εξομολογούμενη παύει να είναι αμαρτία. Και ομολογώ ότι ο πρώτος που αδίκησε το βιβλίο της Αργ. Μαντόγλου ήταν ο υπογράφων το blog. Μετά από μια σειρά πολύ καλών κριτικών που εισέπραξε το βιβλίο αρνήθηκα να το αγοράσω με την σκέψη ότι οι ’’κριτικοί είναι λογικό να πριμοδοτήσουν μια συνάδελφό τους’’. Δεν είχα διαβάσει ούτε τις ποιητικές συλλογές της, ούτε τα δύο μυθιστορήματα και τη μια νουβέλα που είχαν προηγηθεί του Bodyland Χωρασωμάτων, ιστορίες δρόμου και τρόμου, όπως είναι ο πλήρης τίτλος (εκδόσεις ΚΕΔΡΟΣ). Και δεν θα διάβαζα ούτε αυτό το βιβλίο αν δεν μεσολαβούσε το Πρωτοχρονιάτικο ένθετο του Έθνους που φιλοξένησε 19 διηγήματα ισάριθμών συγγραφέων και ένα από τα καλύτερα (μαζί με του Δημήτρη Μαμαλούκα όπως είχα γράψει και την επόμενη στο blog) ήταν ’’Οι Σκελετοί της Αθήνας’’ που έφερε την υπογραφή της Μαντόγλου. Μου πήρε μια μέρα να προμηθευτώ το βιβλίο της και άλλες δύο για να τελειώσω μέσα σε αληθινή αναγνωστική ευφορία τις 265 σελίδες του Bodyland. Το θέμα είναι σεναριακά πρωτότυπο και αρκετά έξυπνο. Μια νεαρή γυναίκα, τα συνθήματα στους τοίχους της πόλης και μια κωδικοποιημένη τηλεφωνική γραμμή στην οποία απευθύνονται άλλες γυναίκες και τα ονόματα τους (εκτός από τους συμβολισμούς που κρύβει το καθένα) βαφτίζουν και τα επί μέρους κεφάλαια της ιστορίας. Παρότι, η Μαντόγλου προσεγγίζει θεματολογικά και σημειολογικά τη θέση της σύγχρονης γυναίκας το κάνει με τέτοιο τρόπο που δεν γίνεται ’’δύσκολη’’ ή στρυφνή και σε άντρες αναγνώστες.
Ρέουσα γραφή που βοηθάει ιδιαίτερα ένα βιβλίο με στατική σχεδόν ακίνητη δράση και το κάνει εξαιρετικά γοητευτικό στον αναγνώστη μαζί με τον σχεδόν αγωνιώδη αφηγηματικό λόγο. Αν η Μαντόγλου ήταν λιγότερο προικισμένη στη γραφή η όλη προσπάθεια ενδεχομένως να ’’βάλτωνε’’ και να κούραζε αναγνώστες που επιζητούν τη γρήγορη πλοκή. Αλλά ο γρήγορος λόγος και η εναλλαγή σκηνών καλύπτει την ’’ακινησία’’ και την έλλειψη πολλών πληροφοριών Οι γυναικείοι χαρακτήρες είναι καλά δομημένοι και καλύπτουν ένα ευρύ φάσμα. Και παντού κυρίαρχο ρόλο παίζουν τα σώματα. Μια μασέζ που μέσα από τα χέρια της ’’ερμηνεύει’’ τα κορμιά των πελατών της, μια κοπέλα που θέλει να κτυπήσει τατουάζ στον ώμο της, κάποια άλλη που ασφυκτιά μέσα στο κορμί και το στόμα της, ανορεξικές, άστατες, πανέξυπνες ή λάτρεις της τελειοθηρίας, όλες δυνάστες και καταδυναστευόμενες από άντρες που μπορεί να περνούν σε δεύτερο, πολύ πιο σκοτεινό και ανεξιχνίαστο πλάνο αλλά πολλές φορές παίζουν κυρίαρχο ρόλο. Νομίζω, ότι είναι περιττό να υπογραμμίσω ή να υπερθεματίσω στις επιρροές της Μαντόγλου από τη Βιρτζίνια Γουλφ, εξάλλου έχει μεταφράσει και δουλειές της συγγραφέως, ενώ η πρώτη πεζογραφική δουλειά της είχε τίτλο ’’Βιρτζίνια Γουλφ καφέ’’. Τα ευκόλως εννοούμενα λοιπόν δεν χρίζουν περαιτέρω ανάλυσης. Όπως ευκόλως εννοούμενο είναι ότι το βιβλίο άξιζε μιας μόνιμης θέσης για σειρά μηνών στα ευπώλητα αλλά η ’’δικαιοσύνη’’ της αγοράς εξαντλήθηκε σε μερικές χιλιάδες αντιτύπων. Λυπάμαι που δεν είχα ανακαλύψει τη Μαντόγλου νωρίτερα αλλά ποτέ δεν είναι αργά. Ήδη, στη ’’ντάνα’’ με τα υπό ανάγνωση βιβλία προστέθηκε η πρώτη της δουλειά (Βιρτζίνια Γουλφ Καφέ) που αγοράστηκε έναντι 1 (μόλις) ευρό στην έκθεση της Κλαυθμώνος.