Ελληνική λογοτεχνία

'Η ζωή είναι πολύ σύντομη για τα καλά βιβλία, πρέπει να διαβάζουμε μόνο εξαιρετικά βιβλία''. Τίμπορ Φίσερ (Under the frog)

Tuesday, January 16, 2007

 

Ξεφ(τ)υλλίζοντας...part 81

Μικρή παρένθεση στις λίστες των βιβλίων και την αναγνωστική αποτίμηση του 2006 για δύο άρθρα που συζητιούνται τις τελευταίες μέρες στους λογοτεχνικούς κύκλους. Ο Δ. Κούρτοβικ στα ΝΕΑ φρόντισε πάλι να δημιουργήσει αίσθηση το περασμένο Σάββατο στο Βιβλιοδρόμιο αφού αναθεωρώντας (μερικά) τις απόψεις του αναφέρεται στην ύπαρξη πολλών καλών βιβλίων αλλά κανενός συνταρακτικού και εντοπίζει το πρόβλημα στην ύπαρξη περισσότερων καλών δημιουργιών σε σχέση με το παρελθόν. Και προσπαθεί να προσεγγίσει το όλο θέμα καταγράφοντας τις διαφορές με τις οποίες ’’αποκρυπτογραφούν’’ ένα βιβλίο αναγνώστες και κριτικοί. Το θέμα βέβαια σηκώνει πολύ συζήτηση, η δική μου άποψη για να ξεκινήσει ενδεχομένως κάποια συζήτηση, είναι ότι η γενιά των κριτικών που σήμερα κατευθύνει (όσο και όπως αυτά κατευθύνονται) τις αναγνωστικές προτιμήσεις μέσω του τύπου έχει μπερδευτεί λόγω εποχής.
Την εποχή της παγκοσμιοποίησης, του ίντερνετ και της διάχυσης της πληροφορίας μέσα σε δευτερόλεπτα, την ώρα που μόνο στην Ελλάδα αρκετοί συγγραφείς επικοινωνούν άμεσα, λόγω blogs ή sites με τους αναγνώστες τους και εισπράττουν τις αντιδράσεις για τις δουλειές τους οι κριτικοί κάθε καινούργια ιδέα ή τρόπο γραφής τη θεωρούν περίπου ως ανεπίτρεπτη μοντερνιτέ, θέτουν τους δικούς τους όρους ανάγνωσης και με βάση αυτούς αξιολογούν τις συγγραφικές προσπάθειες. Και συνήθως, οτιδήποτε δεν μπορούν να προσεγγίσουν ή το προσπερνούν ή αδιαφορούν. Μέσα στο 2006, κλασικό παράδειγμα ήταν το ’’Φάδερ ημών’’ του Βουράκη, γραμμένο με διαφορετική λογική ύφους, στιλ αλλά και γλώσσας από ότι επιβάλλει ο μέσος όρος. Κριτικές; Μια στην Ελευθεροτυπία και τυπικές αναφορές, του στιλ ’’να τελειώνουμε με πέντε αράδες’’ στον υπόλοιπο τύπο. Και αυτό είναι μόνο ένα παράδειγμα από τα πολλά που υπάρχουν. Πάντως είναι μια πρόοδος το γεγονός ότι ξεφεύγουμε από τη ’’στείρα’’ λογική ότι δεν υπάρχουν καλά βιβλία αλλά μόνο μέτρια και να προχωράμε ένα βήμα πιο μακριά. Το άρθρο του Δ. Κούρτοβικ θα το βρείτε εδώ:
http://www.ta-nea.dolnet.gr/print_article.php?e=A&f=18738&m=P06&aa=1
Πιο κοντά στο σήμερα και στην πραγματικότητα μοιάζει να είναι η Αμάντα Μιχαλοπούλου που προσπαθεί όχι επιτυχημένα πάντοτε να ισορροπήσει ανάμεσα στη διττή ιδιότητα της συγγραφέως και της χρονικογράφου (ή σχολιογράφου). Οι απόψεις της, πάντως, όσον αφορά τη λογοτεχνία είναι ειλικρινείς. Την Κυριακή, στη στήλη της ’’Αντηχήσεις’’ στην Καθημερινή. Επιχειρεί ένα διαφορετικού είδους και ύφους απολογισμό της εκδοτικής χρονιάς προσεγγίζοντας με επιχειρήματα και όχι δογματικές τοποθετήσεις τη σχέση κριτικών-συγγραφέων. Υπάρχουν αρκετά συζητήσιμα σημεία στην τοποθέτηση της κ.Μιχαλοπούλου. Και το δικό της άρθρο (για λόγους οικονομίας χώρου και ευκολίας ανάγνωσης δεν τα κάνω copy-paste αλλά βάζω τις σχετικές παραπομπές) θα το βρείτε στη διεύθυνση www.//news.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_civ_2_14/01/2007_211759
Δεν ξέρω αν τα δύο ενδιαφέροντα άρθρα μπορούν να γίνουν αφετηρία για την έναρξη ενός ακόμη γύρου συζητήσεων στο blog αλλά σε κάθε περίπτωση όσοι δεν τα έχουν διαβάσει χρήσιμο και ωφέλιμο είναι να τους ρίξουν μια ματιά.
- Η εκτός των τειχών (Αθήνας και Θεσσαλονίκης) λογοτεχνία ζει και βασιλεύει και μάλιστα παντού στην Ελλάδα δημιουργούνται εστίες διάδοσης του καλού βιβλίου ή προσπάθειες δημιουργίας διεύρυνσης και επιμόρφωσης του αναγνωστικού κοινού. Στους κόμβους που υπάρχουν στο αριστερό μέρος του blog θα βρείτε μια παραπομπή για την δημόσια κεντρική βιβλιοθήκη Σερρών, όπου γίνεται παρά τις αντιξοότητες μια εξαιρετική δουλειά. Με ένα κλικ θα το διαπιστώσετε. Συμμέτοχος και…συνένοχος της όλης προσπάθειας ο πολύ καλός συγγραφέας Θόδωρος Γρηγοριάδης. Με την ευκαιρία: Δεν γνωρίζω τι αντίκτυπο είχε η κίνηση του ΕΚΕΒΙ για τη δημιουργία λεσχών ανάγνωσης σε όλη τη χώρα ή αν τελικά ήταν ένα ακόμη ’’πυροτέχνημα’’. Επειδή, πέραν των ενημερωτικών στοιχείων ο ΕΚΕΒΙ δεν πρόκειται και δεν θα προσφέρει άλλη βοήθεια όποιος ή όποιοι έχουν ξεκινήσει τέτοιες προσπάθειες ας στείλουν ένα mail στο μπλογκ και με την δημοσιοποίηση ίσως υπάρξει και μεγαλύτερη προθυμία από συγγραφείς ή αναγνώστες για τις ομάδες βιβλίου.
- Αποχώρησε από τη διεύθυνση του πρώτου λογοτεχνικού free press εντύπου του Index ο συγγραφέας Νίκος Βλαντής.
- Στα περίπτερα, εδώ και λίγες μέρες, το τεύχος νούμερο 470 του περιοδικού Διαβάζω με μεγάλο (και εξαιρετικά ενημερωμένο) αφιέρωμα στον Ντοστογιέφσκι. Πέραν των μόνιμων στηλών, το περιοδικό περιλαμβάνει και μια συνέντευξη της Μάρως Δούκα.
Comments:
Αγαπητέ,
Εχω πέσει κι εγώ "θύμα", όπως πιστέυω όλοι μας των εκάστοτε κριτικών. Και κάθε φορά που αγοράζω (γιατί εγώ τα αγοράζω τα βιβλία)ένα βιβλίο που το θεώρησα ενδιαφέρον μέσω μιας κριτικής παρουσιασης του, και το βρίσκω τελείως ή μερικώς ανάξιο λόγου, πάντα υπερασπίζομαι τον κριτικό εγειρόντας προς όφελος του δικαιολογίες του τύπου "δεν έχουμε τα ίδια γούστα", "διαφορετική οπτική γωνία", "άλλα διαβάσματα".
Τα τελευταία χρόνια όμως και δη την τελευταία διετία νομίζω ότι σχεδόν όλοι οι κριτικοί διαβάζουν άλλα βιβλία απο αυτά που εγώ βρίσκω στους πάγκους των βιβλιοπωλείων.
Εχοντας διαβάσει αρκετά (και όχι μόνο στα ελληνικα) έχω διαμορφώσει ένα σχετικά καλό κριτήριο για το τι είναι καλή λογοτεχνία και τι όχι.
Απορώ λοιπόν και μερικές φορές γίνομαι και εξαιρετικά κακόπιστη απέναντι σε αυτές τις κριτικές.
Για παράδειγμα, διάβασα το τελευταίο βιβλίο της κας Ε.Γιαννακάκη, "Τα χερουβείμ της μοκέτας", μετά από τεράστιο ψυχαναγκασμό (ήθελα να το παρατήσω μετά τις πρώτες 30 σελίδες) προσπαθώντας να βρω όλες εκείνες τις αρετές που έβρισκαν οι έλληνες κριτικοί των εφημερίδων.
Πέρασα τρεις μααρτυρικές μέρες στην εξαιρετική παραλία του Αι-Βασίλη στην Αστυπάλαια, βρίζοντας και γκρινιάζοντας για ένα βιβλίο που για μένα δεν προχωρούσε καθόλου. Οι φίλοι και συνοδοπόροι με απείλησαν με πνιγμό αν δεν το παρατούσα ή δεν το τελείωνα σιωπηλή.
Μπορεί να ακούγομαι υπερβολική, αλλά το συγκεκριμένο βιβλίο είναι κακό, φλύαρο, άστοχο, ναρκισσιστικό. Παρόλα αυτά ακόμα και στους πρόσφατους απολογισμούς το είδα να απολαμβάνει επαίνων.
Φυσικά θα συνεχίσω να διαβάζω βιβλία μανιωδώς (πρώτα βγαίνει η ψυχή και μετά το χούι), αλλά θα περιοριστώ στην γνώμη φίλων πια.
Σας ευχαριστώ για την φιλοξενία.
 
@maro K
Φαντάζομαι ότι ως τακτική επισκέπτρια του χώρου ξέρετε ήδη ότι τυγχάνω μόνο και αποκλειστικά αγοραστής βιβλίων. Από τα περίπου 5.000 βιβλία της βιβλιοθήκης μου είναι ζήτημα αν τα εκατό έχουν πάνω τους τη σφραγίδα ''τιμής ένεκεν'' και άλλα τόσα (η ίσως κάτι παραπάνω) αποτελούν δώρα φίλων. Αρα, συμπάσχω με την έννοια ότι ορισμένες φορές αισθάνομαι ότι έχω πετάξει τα χρήματά μου αν και σε γενικές γραμμές δεν θεωρώ ποτέ ''κακή αγορά'' ένα βιβλίο.
Εδώ και δεκατρείς μήνες, από τότε που δημιουργήθηκε το μπλογκ επειδή τυχαίνει να ξέρω ή να έχω ακούσει πως λειτουργούν στην πλειοψηφία τους (και σίγουρα όχι όλοι) οι κριτικοί έχω πάψει να παίρνω τόσο σοβαρά το όλο ζήτημα. Και είναι φανερό ποιός ΔΕΝ διαβάζει, ποιός διαβάζει από αγγαρεία και επαγγελματική (με ή χωρίς εισαγωγικά στη λέξη επαγγελματική) υποχρέωση και ποιός από αληθινή αγάπη για τα βιβλία και τους συγγραφείς. Οι περισσότεροι διαβάζουν αυτά που έχουν συνηθίσει να διαβάζουν και δεν είναι δεκτικοί σε οτιδήποτε δεν μπορούν να προσεγγίσουν είτε λόγω ηλικίας, είτε λόγω διαφορετικών ενδιαφερόντων και λογικής.
Παρότι διαβάζω εφημερίδες προτιμώ να χρησιμοποιώ εντελώς πρακτικά τις σχετικά στήλες για να ενημερώνομαι συνολικά τι κυκλοφορεί αντί να το ψάχνω στο διαδίκτυο ή να ρωτάω αδαείς υπαλλήλους βιβλιοπωλείων (χωρίς να κάνω διαφήμιση εξαιρούνται του κανόνος η ΠΡΩΤΟΠΟΡΙΑ και η ΠΟΛΙΤΕΙΑ αφού εκεί μιλάς για βιβλία και σε καταλάβουν). Η γνώμη μου είναι ότι τα περισσότερα βιβιλιοφιλικά ένθετα χρησιμεύουν μόνο σαν οδηγοί αγοράς.
Για το βιβλίο της Γιαννακάκη έχω εντελώς διαφορετική άποψη. Η συγκεκριμένη συγγραφέας είναι καθηγήτρια λογοτεχνίας, συνεπώς έχει και τη γνώση και την πληροφρόρηση τι και κυρίως ΠΩΣ έχει γραφτεί. Διάλεξε ένα συγκεκριμένο ύφος, εντελώς καινοτόμο για να γράψει ένα βιβλίο που όσον αφορά το χειρισμό της γλώσας είναι πρωτοποριακό και τολμώ να πω πολύ έξυπνο. Συνεπώς καταθέτει ένα βιβλίο όχι βολικό για τον αναγνώστη αλλά με τεράστια λογοτεχνική αξία. Θεματικά, συμφωνώ ότι δεν αποτελεί κάτι καινούργιο, επειδή έχω την τάση να μου αρέσουν οι παραμυθάδες-μυθοπλάστες συγγραφείς όντως δεν με ικανοποίησε. Αλλά η γραφή της είναι σεμιναριακή. Φυσικά δεν υπηρετεί ούτε εξυπηρετεί κάποιο συλλογικό όραμα (ξέρω γιατί το γράφω αυτό και με πολύ συγκεκριμένο αποδέκτη) αφού αποτελεί αποθέωση της ατομικτότητας και του εγώ όπως κάθε μονόλογος άλλωστε. Νομίζω, ότι οι ''ύμνοι'' των κριτικών είχαν να κάνουν με αυτό ακριβώς που επισημαίνω, τον χειρισμό της γλώσσας και την αναμφισβήτητη λογοτεχνική αξία της συγκεκριμένης δουλειάς. Φυσικά και συνεχίζουμε να διαβάζουμε αυτό δεν αλλάζει και δεν μπορεί να το αλλάξουν ούτε οι κριτικοί, ούτε κανείς άλλος.
 
Εύστοχη η επιλογή σας να θέσετε υπ' όψιν μας τα δύο κείμενα.
Μαζί με την καλησπέρα μου σημειώνω και ότι προσυπογράφω την άποψή σας για τους εργαζόμενους στην ΠΟΛΙΤΕΙΑ και στην ΠΡΩΤΟΠΟΡΙΑ...


Βολκώφ
 
@theodosis volkof
Η ΠΟΛΙΤΕΙΑ υστερεί μόνο σε ποικιλία λογοτεχνικών βιβλίων (δεν τα βρίσκεις όλα) αλλά οι υπάλληλοι της πρέπει να είναι, οι περισσότεροι, βιβιλιόφιλοι. Στην Πρωτοπορία έχω ανακαλύψει βιβλία που τα είχα...ξεχάσει ή που δεν ήξερα καν ότι έχουν εκδοθεί, χώρια που μπαίνω για να πάρω δύο βιβλία και από το κουβεντολόι φεύγω με...πέντε (τουλάχιστον)!
 
Να μιλήσω κι εγώ λίγο εκτός θέματος για τους εργαζόμενους στα βιβλιοπωλεία, σεβόμενη πάντα το γεγονός ότι βγάζουν το ψωμάκι τους οι άνθρωποι. Υπάρχουν ορισμένοι που νομίζουν ότι πωλούν γιαούρτια σε σούπερ μάρκετ ή καλλυντικά στο χόντο και σπεύδουν να σε ενημερώσουν για την τελευταία τους προσφορά...κι εγώ είμαι από κείνους τους σιωπηλούς που ξεφυλλίζουν ήσυχα και δεν θέλουν να τους ενοχλούν την ώρα που διαβάζουν οπισθόφυλλα ή βιογραφικά συγγραφέων.
Και υπάρχουν και άλλοι που δεν έχουν ιδέα για τίποτε,για κανένα βιβλίο και για κανένα συγγραφέα. σε ρωτάνε ας πούμε: "τι χρώμα έχει το εξώφυλλο;"
Κατά τα άλλα υπάρχουν και φωτισμένοι εργαζόμενοι σε βιβλιοπωλεία που σε σκλαβώνουν με την αυθεντική τους διακριτική ευγένεια, ευρυμάθεια και γνώση.
 
Το κείμενο του κ. Κούρτοβικ το διάβασα κι εγώ και με προβλημάτισε. Μάλιστα έχω ποστάρει από το Σάββατο ένα απόσπασμα, το πιο σημαντικό κατά την ταπεινή μου γνώμη. Αναφέρεται στην ποιότητα των συγγραφικών έργων. Απο' ό,τι διαπιστώνω δεν είναι κανείς πρόθυμος να σχολιάσει επί του θέματος κι αυτό με κάνει να αναρωτιέμαι για πολλά ράγματα. Όμως εγώ θα συμφωνήσω με τον κ. Κούρτοβικ σ' αυτό το σημείο. Πόσα βιβλία απ' όσα έχουμε διαβάσει τελευταία μας έχουν παρασύρει ή μας έχουν αλλάξει; Τα καλά είναι πολλά. Και συγχαίρω γι' αυτό τους συγγραφείς. Αλλά μέχρι στιγμής σε όσα έχω διαβάσει, και είναι αρκετά, δεν έχω βρει αυτό που όταν το κλείσω θα με κάνει να βλέπω διαφορετικά κάποια πράγματα. Με έχουν διασκεδάσει πολλά. Με έχουν διδάξει μερικά. Με έχουν προβληματίσει κάποια άλλα. Αλλά κανένα μέχρι στιγμής δεν με έχει κάνει να δω διαφορετικά κάποια πράγματα. Να το σκεφτώ και την άλλη μέρα το πρωί. Βέβαια έχω ακόμη αρκετά της νέας εσοδείας να διαβάσω. Γι' αυτό είμαι επιφυλακτικός για μια οριστική απόφαση του τύπου, ναι έχουμε καλά βιβλία αλλά δεν έχουμε αριστουργήματα. Ίδωμεν. Ευχαριστώ για τη φιλοξενία.
 
Και το πιο σημαντικό που δεν έγραψα ενώ ήθελα να γράψω. Το έχω τονίσει αρκετές φορές και στις σκέψεις που γράφω στο δικό μου κονάκι. Μήπως βιάζονται οι συγγραφείς μας να γράφουν πολλά και να είναι συνεχώς στις προθήκες; Αντ' αυτού μήπως θα ήταν σκόπιμο να ξεπεράσουν αυτό το άγχος και να παραμείνουν με το γραπτό τους λίγο περισσότερο ώστε να υπάρξει μια πιο καλοδουλεμένη πρόταση; Δεν ξέρω. Αναγνώστης απλώς είμαι. Μια πρόταση για κουβέντα κάνω. Τα βιβλία είναι πράγμα σημαντικό. Πώς μπορεί να βγαίνουν κάθε χρόνο;
 
@scalidi
Συνήθως η συμπεριφορά που αναφέρεις στο πρώτο σκέλος των σχολίων σου αφορά υπαλλήλους στα super market βιβλίων, τις μεγάλες αλυσίδες δηλαδή...
Και η δεύτερη συνηθίζεται σε ''στέκια'' βιβλιόφιλων.
 
@bibliofagos
Φίλτατε από ότι βλέπω στο μπλογκ σας ανήκετε στην ομοειδή, συμπάσχουσα και συμπαθή συνομοταξία των αναγνωστών. Ανθρώπων δηλαδή που διαβάζουν όχι μόνο ποιοτικά αλλά και ποσοτικά και εκεί ακριβώς είναι το πρόβλημα (μας).
Εχουμε και λέμε λοιπόν...Οσο περνάνε τα χρόνια και πυκνώνουν οι αναγνωστικές εμπειρίες (λόγω αριθμού βιβλίων) πολλά μπορεί να μοιάζουν επαναλαμβανόμενα, ανιαρά ή λιγότερο εντυπωσιακά. Ισως έτσι εξηγείται ότι οι εν ζωή έλληνες συγγραφείς θρύλοι έχουν περάσει προ πολλού τα 65 έτη για να μην πω τα 70. Επειδή μεγάλωσαν σε εποχές που η κάθε ιδέα μετρούσε, τα βιβλία άνοιγαν παράθυρα που δεν υπήρχαν ταξίδευαν τον αναγνώστη ή τον βοηθούσαν να ταυτιστεί με ήρωες. Σήμερα υπάρχει ένας ανελέητος βομβαρδισμός εικόνας, πληροφόρησης και ταχύτητας. Τι να πουν οι συγγφραφείς στο διάστημα που γράφουν ένα βιβλίο που να μην το έχει ξεπεράσει όταν αυτό θα εκδοθεί η τεχνολογία, η επιστήμη, η τηλεόραση, το διαδίκτυο ή ακόμη και οι εξελίξεις...Μια καλή ιδέα αντέχει σπάνια στο χρόνο...
Συνεπώς και ως συνεπείς αναγνώστες νομίζω ότι αφού μέσα μας διαχωρίσουμε τι ακριβώς μας αρέσει να διαβάζουμε (κάτι που νομίζω άλλος λίγο άλλος περισσότερο το έχει κάνει) είναι να κατηγοριοποιήσουμε τους συγγραφείς διότι ατυχώς δεν υπάρχει το πλήρες πακέτο συγγραφέα. Κάποιου ή κάποιας δηλαδή που να συνδυάζει τη λογοτεχνική αρτιότητα με τη μυθοπλαστική ικανότητα. Αρα το ζητούμενο είναι τι ο καθένας μας ψάχνει για να ικανοποιηθεί αναγνωστικά. Εμένα μου αρέσουν για παράδειγμα οι ''παραμυθάδες'', οι μυθοπλάστες και οι page turner συγγραφείς. Αρα αν ψάξω την απόλυτη αναγνωστική ικανοποίηση π.χ. στη Μήτσορα που είναι άριστη στη γραφή αλλά (για μένα) επίπεδη θεματικά σίγουρα δεν θα τη βρω και θα απογοητευτώ ενδεχομένως από μια εξαίρετη συγγραφέα. Υπάρχουν άλλες εποχές που θέλω να διαβάσω ένα καλό βιβλίο, να ικανοποιηθώ από τη χρήση της γλώσσας και να μην με πολυενδιαφέρει το θεματικό του σκέλος. Θα φύγω μακριά από την αγαπημένη μου ''γενιά'' συγγραφέων (ηλικιακά κινούνται από 35 εως 50) και θα πάω προς τους παλαιότερους που δίνουν έμφαση στη γραφή. Για μένα όμως το ζητούμενο είναι άλλο. Να πάψει η στείρα λογική ότι δεν έχουμε καλούς συγγραφείς και ότι τυπώνονται μόνο μέτρια βιβλία. Αυτό λειτουργεί ισοπεδωτικά και ως άλοθι που δικαιολογεί άλλου είδους αδυναμίες και προθέσεις. Και καλούς συγγραφείς εχουμε (για την εποχή) και καλά βιβλία βγαίνουν αρκεί να υπάρχει η διάθεση να τα ανακαλύψουμε. Αν οι αξιότιμοι κριτικοί μας δεν καλιεργήσουν ένα όραμα στο αναγνωστικό κοινό αυτό θα λιγοστεύει (γιατί να διαβάσει μέτρια βιβλία), οι εκδότες θα βγάζουν ολοένα και περισσότερα ''σκουπίδια'' και πάει λέγοντας. Αν φύγουμε όλοι μαζί παρέα από τη λογική της στείρας κριτικής, της κακομοιριάς και της μιζέριας έχει μια ελπίδα ο χώρος να αποκτήσει μια καινούργια δυναμική, Αν όλοι όσοι μπαινοβγαίνουμε στα μπλογκ αποφασίσουμε (και το τηρήσουμε) να διαβάσουμε ένα (1) παραπάνω βιβλίο φέτος από όσα πέρυσι είμαι βέβαιος ότι θα κάπου, κάπως, κάποτε θα ανακαλύψουμε τους συγγραφείς και τα βιβλία που θα μας ''συγκλονίσουν''. Ενα χρόνο τώρα γράφω για νέα παιδιά που όλοι οι κριτικοί αγνοούν ή προσπερνάνε επειδή απλώς δεν τους ξέρουν και δεν καταδέχονται να τους διαβάσουν. Τον Κουτσάκη, τον Μεθενίτη, τον Ζευγώλη, τον Larry Cool, την Κιτσοπούλου, τη Μαντόγλου, τον Χρηστέα, τον αμφιλεγόμενο Βουράκη, τον ακόμη πιο αμφιλεγόμενο Τριαρίδη, τον μεγαλύτερο σε ηλικία (νομίζω τουλάχιστον) Τρεχλή, τους έξι μπλόγκερς που έβγαλαν βιβλία και πολλούς άλλους που δεν επιτρέπει ο χώρος και η στιγμή να καταγράψω. Πιστεύω ότι υπάρχει μια νέα δύναμη, κάτι που βράζει στη βάση της πυραμίδας. Αρκεί να υπάρχει η θέληση και η διάθεση να τους ανακαλύψουμε...
 
Τα λινκ σου Αναγνώστη μου δεν δουλεύουν. Τελος πάντων, το βρήκα το αρθρο του Κούρτοβικ, που καλλίτερα να μην το έβρισκα και συγχύσθηκα νυχτιάτικα.
Απίστευτο, πως μπορεί ένας διαβασμένος άνθρωπος να γράφει τέτοια ακαταλόγιστα. «Εμείς οι κριτικοί δεν πετυχαίνουμε τα γούστα του κοινού, ε.... φυσικό είναι αφού όλα τα βιβλία είναι περίπου καλά»! Λογικό είναι. Για σκεφτείτε το: Αν όλα τα βιβλία ήταν περίπου καλά, τι χρειαζόμαστε την γνώμη των ειδικών και των κριτικών;;;; Αυτό λεω και εγώ. Αφού δεν έχουν τίποτε να μας πουν καλλίτερα να σιωπήσουν.
Και όμως, ότι τρέχουμε να διαβάσουμε τις απόψεις σου Αναγνώστη, πάει να πει ότι η γνώμη των ειδικών, θα πρέπει να παίζει ένα ρόλο. Και αυτό το ρόλο, θα πρέπει να τον σέβονται αυτοί που θέλουν να τον έχουν.
Της Αμάντα το άρθρο δεν το ψάχνω, λόγω νευρο-οικονομίας.
Πολλές φορές έχω την αίσθηση, ότι σε άλλο κόσμο ζω!
Οσο για τα Χερουβίμ, αστα Αναγνώστη. Χερουβίμ και μοκέτες, εμένα με απωθούν, ακόμα και αν περιέχουν όλη τη σοφία της οικουμένης.
Δεν μπορεί κάποιος να θέλει κάτι να πει, να εκφραστεί και να αρχίζει με χερουβίμ και χάλια χαλιά!
Μπορεί να ακούγεται μονοκόματο, αλλά δεν μπορεί να αγνοεί κανείς τον τίτλο. Επειδή ο τίτλος είναι η πεμτουσία του βιβλίου.
 
@ange-ta
Καλημέρα, τα λινκ δούλευαν, δεν ξέρω ειλικρινά γιατί δεν δουλεύουν θα το ψάξω...
Δύο μικρές απαντήσεις στα όσα γράφεις. ΔΕΝ ΕΙΜΑΙ ΕΙΔΙΚΟΣ και ουδέποτε έχω υπαινιχθεί κάτι τέτοιο. ΔΕΝ ΕΧΩ ΤΙΠΟΤΑ και με κανένα κριτικό (με 3 η 4 όλους κι όλους έχω συναντηθεί και έχω μιλήσει κάποιες φορές στη ζωή μου) αντίθετα υιοθετώ στο μυαλό μου πολλές φορές αυτό που μου έγραψε προ μηνών ένας νεαρός συγγραφέας ''κακοπληρωμένοι άνθρωποι είναι και με ανάγκη διακοπών''. Οσα γράφω εδώ είναι όσα πιθανώς θα έγραφα σε μια επιστολή που θα έστελνα (ως αναγνώστης) σε μια εφημερίδα διαφωνώντας με ένα άρθρο ή μια κριτική. Αντί να πηγαίνω στο ταχυδρομείο ανοίγω τον υπολογιστή μου. Είναι άνθρωποι με εξειδικευμένη παιδεία και οι περισσότεροι με ταλέντο γραφής, δεν έχουν αντιληφθεί μόνο ότι οι καιροί αλλάζουν γύρω τους με απίστευτη ταχύτητα η ενδεχομένως δεν τους ενδιαφέρει. Πριν από 13-14 μήνες σε μια συζήτηση αντιλήφθηκα (κάτι που δεν είχα αξιολογήσει διαβάζοντας εφημερίδες) ότι μόνο μια (το γράφω και αριθμητικά 1) εφημερίδα έχει στήλη που αναφέρεται συστηματικά και αποκλειστικά στους καινούργιους συγγραφείς του ενός ή των δύο βιβλίων σε εποχές που ετησίως εκδίδονται πλέον περισσότερα από 300 μυθιστορήματα (για το 2007 οι εκτιμήσεις της αγοράς μιλάνε για 400) για να μην προσμετρήσω δοκίμια, ποίηση κλπ. και ένα μεγάλος μέρος τους προέρχεται από νέους δημιουργούς. Κάνοντας μια μικρή έρευνα στη βιβλιοθήκη μου τότε ανακάλυψα ουκ ολίγους αξιόλογους συγγραφείς οι οποίοι μέσα στη δεκαετία του '90 έβγαλαν ένα ή δύο καλά βιβλία αλλά μετά εξαφανίστηκαν γιατί κανείς δεν τους πρόσεξε. Οταν οι εφημερίδες καλύψουν το μεγαλύτερο εύρος της βιβλιοπαραγωγής δεν θα έχουν λόγο ύπαρξης τα πολλά (πλέον) βιβλιοφιλικά μπλογκ ή ακόμη και τα σχετικά σάιτ που υπάρχουν.
Για τα χερουβείμ...Συμφωνώ ότι ορισμένες φορές ένας καλός ή κακός τίτλος λειτουργεί θελκτικά ή απωθητικά στο μυαλό του υποψήφιου αγοραστή. Δεν είπα ότι το συγκεκριμένο βιβλίο ήταν το καλύτερο της χρονιάς, έγραψα κάτι πολύ συγκεκριμένο. Οτι ήταν άψογο από πλευράς γραφής. Αν υπήρχε και ενίσχυση από ένα εξίσου δυνατό σενάριο και υποστήριξη από μια διαφορετική πλοκή και ανάπτυξη τότε πιθανώς να μιλάγαμε για το βιβλίο της χρονιάς.
 
@solaris
Αρθρο δικό μου στο ΔΙΑΒΑΖΩ; Αν εννοείς το παρόν μπλογκ είναι πολλά και μόνιμα εδώ και 13 μήνες. Αν εννοείς το περιοδικό Διαβάζω με έχεις μπερδέψει με κάποιον άλλο. Δεν έχω (πλην αυτής του αναγνώστη σε μηνιαία βάση εδώ και πολλά χρόνια) την παραμικρή σχέση και το έχω γράψει κατ΄επανάληψη. Εκτός μπλογκ στο διαδίκτυο υπάρχει ένα κείμενο που έχω γράψει για το Λέξημα και ένα που ετοιμάζω αυτές τις μέρες για το διαδικτυακό λογοτεχνικό περιοδικό Στάχτες κατόπιν μιας εξαιρετικά φιλικής και ζεστής προτροπής, μέσω ηλεκτρονικής αλληλογραφίας πάντοτε, από τον Στράτο Φουντούλη που κάνει μια εξαιρετική, πολύ προσεγμένη και με μεράκι δουλειά στον συγκεκριμένο χώρο. Αλλά αυτό δεν το έχω καν ολοκληρώσει!
 
Συμπλήρωμα του προηγουμένου
Για τους γνώστες του χώρου ότι ακολουθεί είναι αυτονόητο. Το γράφω για όλους τους υπόλοιπους....
Ολα αυτά που ανέφερα πιο πάνω (Λέξημα, Στάχτες) γίνονται ΑΦΙΛΟΚΕΡΔΩΣ επειδή και οι δύο προσπάθειες είναι καλές και οι άνθρωποι που ασχολούνται με αυτούς τους χώρους μου έγιναν συμπαθείς μέσα από μερικά μέιλ που ανταλλάξαμε. Το ίδιο θα κάνω εφόσον έχω το χρόνο (περί διάθεσης δεν το συζητάω καν) για οποιαδήποτε άλλη προσπάθεια προβολής της λογοτεχνίας στο διαδίκτυο αξίζει τον κόπο...Πέραν αυτών ουδεμία άλλη εμπλοκή έχω με έντυπα ή διαδικτυακούς χώρους αυτή τη στιγμή.
 
@solaris
Αγαπητέ φίλε τα βιβλία μου τα αγαπώ, ακόμα κι αν δεν μου αρέσουν.
Και προασπαθώ να τα διαβάσω μέχρι το τέλος γιατί υποψιάζομαι ότι εκεί συχνά βρίσκεται εκείνο το κάτι που να δικαιολογεί την συγγραφή τους. Οπως το εξαιρετικό "Περί τυφλότητας" του Ζοζέ Σαραμάγκου που μονο στο τέλος καταλάβαινες το μέγεθος και το λόγο ύπαρξης του.
Κι επίσης για να εκφέρω την γνώμη μου για το οτιδήποτε και πόσο μάλιστα για ένα βιβλίο θέλω να το κατέχω το αντικείμενο.
Καλημέρα
 
Το θέμα που έθιξε ο Κοθρτοβικ είναι άκρως ενδιαφέρον. Αναρωτιέμαι συχνά κατά πόσον μπορεί στ' αλήθεια ένα βιβλίο να μείναι μαζί σου και να σε αλλάξει όπως έκανε όταν ήσουν μικρός, όταν πια έχεις χάσει την αθωότητά σου αφού διαβάζεις μανιωδώς επί μερικές δεκαετίες. Δεν ξέρω αν πρόκειται για φθορά του συγγραφέα ή του αναγνώστη. Ή αν, γενικότερα, η εποχή μας δε σηκώνει πολλά πολλά. Πάντως είναι πάντα άκρως ηδονική η ανακάλυψη ενός κειμένου, έστω μίας εικόνας, ενός στίχου που νιώθεις να ξυπνάει κάτι μέσα σου. Ευτυχώς η λαχτάρα και η ελπίδα για την ανακάλυψη αυτή δε σωπαίνει ποτέ. Πάντα υπάρχει η ελπίδα να βρεις ένα ακόμα παράθυρο που να σε οδηγεί σε μία «άλλου είδους πραγματικότητα».

Υ.Σ. Συμφωνώ απολύτως περί ΠΡΩΤΟΠΟΡΙΑΣ και ΠΟΛΙΤΕΙΑΣ.
 
Καλησπέρα Αναγνώστη,
Καλησπέρα και σε όλους,
Είμαι στις Βροχέλλες, όπου από το πρωί τρίζουν τα παράθυρα από τον αέρα. 200km/ώρα και μη χειρότερα.
Σκέψου, ότι τα 8Bf. αντιστοιχούν σε 80km/ώρα!
Η έκφραση ειδικός δεν είναι επιτυχής, για να χαρακτηρίσεις κάποιον που αγαπάει το διάβασμα. Τέλος πάντων, μερικοί σου εμπνέουν εμπιστοσύνη, όταν μιλάνε για βιβλία και άλλοι όχι. Εσχάτως, πολλά θέματα αρχίζω να τα βλέπω με άλλο μάτι. Σαν κάτι να μου έχει κάνει κλίκ. Αισθάνομαι λοιπόν, ότι αν το βιβλίο δεν μιλάει και λιγάκι στις καρδιές μας, τότε καλίτερα να πάρω να διαβάσω μαθηματικά, ως νοητική ενασχόληση είναι 10φορές προτιμότερη από ένα βιβλίο, που απλώς είναι "αισθητικώς ωραίο"!

Συμφωνώ και εγώ με την Σολάρις.
Το κακό βιβλίο ας το στην άκρη, θα κερδίσεις χρόνο για το επόμενο.

Αντίθετα φίλη Μάρω, στο "περί τυφλότητας" φάνηκε από την πρώτη σειρά η ομορφιά του!!
Ποιός τυφλώνεται στα καλά του καθουμένου;; Ξέρεις πού θέλει να το πάει. Σου προτείνω ανεπιφύλλακτα το περί φωτίσεως, που είναι η συνέχειά του.
 
sto bibliofago
Νομίζω ο Κούρτοβικ έξυσε ανεπαίσθητα την πληγή του ελληνικού πολιτισμού του σήμερα. Ναι δεν έχουμε βιβλία αριστουργήματα,αλλά επίσης δεν έχουμε φιλοσόφους,δεν έχουμε κινηματογράφο δεν έχουμε μουσική ή μάλλον είχαμε και γνωρίσαμε και την ποίηση μέσα από αυτή. Πραγματικά μοναδικό επίτευγμα στο Ευρωπαικό χώρο, αλλά και αυτό έγινε παρελθόν. Τι συμβαίνει λοιπόν στην ελληνική κοινωνία των τηλεοπτικών παραθύρων....
 
@ Izabo
Δεν μπορώ να δώσω μια απάντηση μονολεκτική αλλά και δεν θέλω να καταχραστώ τη φιλοξενία του οικοδεσπότη. Πριν από λίγο καιρό διάβαζα το βιλίο "Η άνοδος της ασημαντότητας" Το συνιστώ ανεπιφύλακτα. Νομίζω στην ελληνική κοινωνία συμβαίνει το εξής: Βιάζεται να φτάσει στην kορυφή χωρίς να έχει την υπομονή να περάσει τις βαθμίδες και χωρίς να έχει τα φόντα γι' αυτή. Το αποτέλεσμα δεν είναι να "χάνονται τα καλά βιβλία" αλλά να θάβονται οι άνθρωποι που έχουν μια αξία άνω του μετρίου. Ο λόγος;. Δεν τον γνωρίζω. Υποψιάζομαι μόνο πως θα ήταν επικίνδυνοι ανεβάζοντας τον πήχυ. Αυτό συμβαίνει στον δικό μου επαγγελματικό χώρο. Μπορεί να ισχύει το ίδιο και στη λογοτεχνία.
@reader
Σχετικά με τη σύσταση στους κριτικούς να καλλιεργήσουν το καλό γούστο και να εκπαιδεύσουν το αναγνωστικό κοινό -θα ήταν ιδεώδες- πιστεύω ότι για τον ίδιο ακριβώς λόγο που αναφέρω πιο πάνω δεν μπορούν να το κάνουν. Τι βιβλία θα πρότειναν στον κόσμο; Πέντε; Έξι; Δέκα; Πού θα στηριζόταν το εκδοτικό σύστημα; Ας μη γελιώμαστε. Είμαστε μια χώρα μετρίων -με ελάχιστες εξαιρέσεις- που αρνούμαστε να καθήσουμε σε θρανία. Ο Κούρτοβικ έχει καθαρό μυαλό. Αγαπώ τη λογοτεχνία και θλίβομαι κάποιες φορές που μερικοί στρουθοκαμηλίζουμε. Ευχαριστώ για τη φιλοξενία.
 
@vivliofagos
Παραείναι κολακευτική μια θεωρία συνωμοσίας για τον εκδοτικό χώρο. Δεν γίνονται όλα με βάση κάποιο σύστημα ή κάποιο σχέδιο. Ακριβώς το αντίθετο συμβαίνει. Είναι τόσο ανεξέλγκτη και ’’χύμα’’ (συγνώμη για τον λαϊκισμό) η κατάσταση ώστε επειδή ο καθένας κάνει του κεφαλιού του και δεν υπάρχει ενιαία πολιτική ή σχέδιο προκύπτει και η σχετική κατάσταση. Δεν καταλαβαίνω τι κακό θα είχε να πρότειναν πέντε ή δέκα βιβλία. Εδώ διαβάζουμε ανασκοπήσεις ’’σεντόνια’’ όπου απλά αναφέρονται 40-50 βιβλία για τα οποία ήδη έχουμε ξαναδιαβάσει όλη τη χρονιά και τελικά δεν μπορούμε να καταλάβουμε (με βάση τα γραπτά) αν είναι καλά, άξια λόγου ή για πέταμα! Οι κριτικοί δυστυχώς προσπαθούν να αποδείξουν ότι οι συγγραφείς πρέπει να γράφουν εναρμονισμένοι στα δικά τους μέτρα και σταθμά, διαβάζουν θέτοντας εκ των προτέρων όρους για το βιβλίο και δεν έχουν συγκεκριμένη και ξεκάθαρη άποψη. Έστω και υποκειμενικά να βγουν και να γράψουν αυτά είναι τα 10-15-20 καλύτερα βιβλία της χρονιάς και ας πράξει μετά ο αναγνώστης και υποψήφιος αγοραστής κατά συνείδηση. Έτσι θα υπάρχει και σαφής αξιόλογηση του αναγνώστη-αγοραστή για την κριτική ματιά. Στη μουσική για παράδειγμα μάθαμε να εμπιστευόμαστε τον Γιάννη Πετρίδη γιατί έβγαινε και έκανε μια πολύ συγκεκριμένη ανάλυση με τη δύναμη της γνώσης που είχε. Αν μια, δύο, δέκα φορές έβγαινε λάθος θα έχανε και την έξωθεν καλή μαρτυρία. Ετσι το μοναδικό που συμβαίνει είναι να γίνεται ένας διάλογος εσωτερικός από κριτικούς σε λογοτέχνες και το αντίστροφο, μια στείρα επίδειξη λογοτεχνικής γνώσης που λειτουργεί απωθητικά. Εσείς αξιότιμε βιβλιοφάγε, στο μπλογκ σας κάνετε μια ανάλυση εκλαϊκευμένη προσιτή σε όλους και λέτε εντίμως την αναγνωστική σας άποψη. Και δεν τίθεται θέμα κατάχρησης του χώρου. Ελεύθερος είναι και όποιος θέλει γράφει όσο και ότι θέλει.
 
Ο καινούριος νάρκισσος κατατρέχεται όχι από ενοχή αλλά από αγωνία, άγχος.
Επιδιώκει όχι να επιβάλει τις βεβαιότητές του στους άλλους, αλλά να βρεί ένα νόημα ζωής.
Παινεύει την ομαδική δουλειά, ενώ θρέφει βαθειά αντικοινωνικές τάσεις.

Christofer Lash, The culture of narcissism.
---
Ναι, πονά όταν σκάζουν τα μπουμπούκια, αλλιώς γιατί να δίσταζε η άνοιξη.

Karin Boye, 1900-1941 Σουηδική ποίηση.
 
@reader
Ευχαριστώ για τα καλά σας λόγια. Συμφωνώ με τα όσα αναφέρατε σχετικά με τους κριτικούς. Αυτά ακριβώς με άλλα λόγια υπαινίχτηκα. Ότι αν οι κριτικοί ασχολούνταν με τα πολύ καλά βιβλία τότε θα είχαν ελάχιστα να προτείνουν. Με ό,τι συνέπειες θα είχε αυτό.
 
Post a Comment



<< Home

This page is powered by Blogger. Isn't yours?