Ελληνική λογοτεχνία

'Η ζωή είναι πολύ σύντομη για τα καλά βιβλία, πρέπει να διαβάζουμε μόνο εξαιρετικά βιβλία''. Τίμπορ Φίσερ (Under the frog)

Monday, August 21, 2006

 

Ξεφ(τ)υλλίζοντας...part 62 (Tο μεγαλείο του Γκρας)

Μπορεί η βασική θεματογραφία του μπλογκ μου να αφορά την ελληνική λογοτεχνία αλλά δεν μπορώ να μείνω αδιάφορος μπροστά στην ιστορία, τον κυκλώνα που ξέσπασε με την ομολογία του νομπελίστα Γκίντερ Γκρας για το ναζιστικό παρελθόν του. Θεωρούσα τον Γκρας σπουδαίο συγγραφέα, από τους μεγαλύτερους του αιώνα αλλά τις τελευταίες μέρες τον θεωρώ ακόμη σπουδαιότερο και σημαντικό. Εντελώς υποκειμενικό βέβαια αλλά προσωπικά με συγκλόνισε το θάρος της εκούσιας ομολογίας του. Σαφώς και δεν μπορώ να συνταχθώ μαζί του όσον αφορά τις επιλογές της νιότης του αλλά σε μια φτηνιάρικη εποχή θέλει τεράστια ψυχική δύναμη για ένα άνθρωπο να βγει δημόσια και να παραδεχτεί ότι στα νειάτα του είχε καταταχθεί στα SS και ήταν φιλοναζιστής.
Είμαι από εκείνους που πιστεύουν ότι κάθε άνθρωπος έχει καλά μανταλωμένους σκελετούς από το παρελθόν του. Αλλοι τους παρατάνε σε ένα συρτάρι στο βάθος του μυαλού τους και δεν τους ανασύρουν ποτέ. Πεθαίνουν χωρίς να λυτρωθούν και απλά παίρνουν τα μυστικά τους στον τάφο. Αλλοι σαν τον Γκρας έχουν τη μαγκιά και το ανάστημα να πληρώσουν τα γραμμάτια για τα λάθη τους όσο ζουν. Ακούω ότι οι αποκαλύψεις ήταν ένα καλό εμπορικό τρικ για την προώθηση του βιβλίου του ’’Ξεφλουδίζοντας το κρεμμύδι’’ που περιέχει όλα τα στοιχεία και τις λεπτομέρειες για το ναζιστικό παρελθόν του συγγραφέα. Μπορεί να είναι και έτσι αλλά έχω την αίσθηση ότι κανείς συγγραφέας στο επίπεδο του Γκρας δεν θα έβαζε στοίχημα την υστεροφημία του για να αυξήσει εφήμερα τις πωλήσεις ενός βιβλίου του.
Πολλοί ακόμη καλιτέχνες εκείνης της εποχής όπως ο Νταλί ή ο Εζρα Πάουντ έμειναν στην ιστορία όχι μόνο για το έργο τους αλλά για την προσήλωση ή την συνεργασία τους με την φασιστική Γερμανία. Λυπάμαι, αλλά δεν μπαίνω σε αυτούς τους συλλογισμούς αφού για μένα η τέχνη είναι από μόνη της σημείο αναφοράς (όπως και το έργο ενός συγγραφέα). Ενα από τα σημαντικότερα βιβλία που έχουν κυκλοφορήσει ποτέ είναι ’’Ο αγών μου’’ του Χίτλερ και παρότι απέχω έτη φωτός από τέτοια πιστεύω θεωρώ πολύ σημαντικό ότι κατόρθωσα να το διαβάσω και προσπάθησα να ερμηνεύσω το μέγεθος του παραλογισμού ενός από τους μεγαλύτερους παράφρονες της ιστορίας. Ο Γκρας για μένα γίνεται απείρως σημαντικότερος μετά την ομολογία του. Κοντά στα 80 του πλέον αισθάνεται ότι πλησιάζει το τέλος της ζωής του, ότι μετράει αντίστροφα και αποφάσισε να ξεμπερδέψει με τα φαντάσματα του παρελθόντος μια και καλή. Δυστυχισμένος πιστεύω ότι υπήρξε για πολλά χρόνια και μέσα από τα βιβλία του τελικά προσπάθησε να ξορκίσει την ενοχή του. Και αφού δεν τα κατάφερε έτσι αποφάσισε να απεμπλακεί οριστικά και αμετάκλητα. Μέσα στις επόμενες μέρες σκοπεύω μάλιστα να ξαναρχίσω την ανάγνωση των βιβλίων του, ειδικά του ’’Τενεκεδένιου ταμπούρλου’’ αφού πια στην άκρη του μυαλού μου κυριαρχεί αν όχι η βεβαιότητα η ιδέα ότι ο νάνος τυμπανιστής είναι ο ίδιος ο Γκρας. Και μετά στη σειρά ’’Γάτα και ποντίκι’’, τα ’’Σκυλίσια χρόνια’’ (αυτό είναι το έργο που θεωρώ ως κορυφαίο του) και να προσπαθήσω μέσα από αυτό τον κύκλο ανάγνωσης να επαναπροσδιορίσω τον Γκρας και το έργο του.
- Σε εκδοτικό επίπεδο κερδισμένος της ιστορίας θα είναι ο μικρομεσαίος εκδοτικός οίκος ’’Οδυσσέας’’ που έχει εδώ και πολλά χρόνια τα αποκλειστικά δικαιώματα των έργων του Γκρας. Από ότι έμαθα χθες, το ’’Ξεφλουδίζοντας το κρεμύδι’’ θα είναι μεταφρασμένο στα ελληνικά βιβλιοπωλεία τον Φεβρουάριο και περί της επιτυχίας του δεν χρειάζεται η δική μου άποψη.
- Δύο ενδιαφέροντα λογοτεχνικά site για την ύπαρξη των οποίων με πληροφόρησε η καλή φίλη του blog Ειρήνη. Το ένα έχει να κάνει με την παιδική λογοτεχνία με τίτλο ’’Μελέτη, Διδασκαλία και Ανάδειξη της Ελληνικής Παιδικής Λογοτεχνίας". Πλούσιο με στοιχεία αλλά και περιλήψεις από δεκάδες βιβλία του είδους. Η διεύθυνση http://www.cc.uoa.gr/ptde/epet/Kind/list.html.
Το δεύτερο είναι η...φωνή του Νίκου Καζαντζάκη (στα γαλλικά) σε ένα λόγο που διέσωσε το Ιστορικό Μουσείο Κρήτης. Θα τον βρείτε και θα τον ακούσετε στη διεύθυνση http://www.historical-museum.gr/kazantzakis/gr/speech2.html.
- Οσοι διαπίστωσαν μια αναστάτωση στην αριστερή πλευρά του μπλογκ να μην ανησυχούν. Χάθηκαν κάποια στιγμή όλα τα λινκ με παραπομπές σε διάφορα site αλλά φρόντισα να επανέλθουν όπως και οι ψηφοφορίες (θα προστεθούν και οι ψήφοι που λείπουν αυτή τη στιγμή για να μην αδικηθούν βιβλία και συγγραφείς). Δυστυχώς τo blogspot συνεχίζει τα...καψόνια και μας παιδεύει.
Comments:
Γειά σου φίλε μου! Ήρθα για λίγες ώρες και μπήκα. Ότι προλάβω! Μ΄άρεσε το κρύβουμε "μανταλωμένους σκελετούς" που γράφεις, ότι κρύβουμε μέσα μας.Και ναι! Η μαγκιά είναι να τους γράψεις, για να λυτρωθείς απ΄αυτούς. Με τίποτα δεν πιστεύω ότι ο συγγραφέας το έκανε για το κέρδος. Από λύτρωση είχε ανάγκη. Φιλιά πολλά! Εις το επανιδείν!
 
Δε θα άλλαζα τίποτα στο κείμενο με την άποψή σας. Το θάρρος και η τόλμη αυτού του ανθρώπου να αναμετρηθεί με το σκοτεινό του παρελθόν με κάνει να νιώσω σύμμαχός του περισσότερο παρά άλλη μια κατήγορος.
 
Γειά σου από την άσπονδη φίλη σου (ναι, δεν ξέρεις ποιά, εφεξής θα εννοείται οτι δεν ξέρεις ποιά για να μην λέω τα ίδια και τα ίδια κλπ).
Έχουν υπάρξει κι άλλοι νομπελίστες και μη συγγραφείς με ιδιαιτέρως σκοτεινό παρελθόν. Ξέχασες τον Θέλα για παράδειγμα; Κάπου διάβασα οτι στα αρχεία της Στάζι υπάρχει μπόλικο υλικό που θα βγει στη φόρα με το όνομά του Γκρας, κι ότι αναγκάστηκε ο ίδιος να προβεί σε δηλώσεις για να προλάβει το σκάνδαλο. Στο..Βήμα νομίζω, που παρακολουθεί στενά το θέμα.
Άκου τώρα. Το γνωρίζαμε όλοι το ναζιστικό παρελθόν του. Δεν πρόκειται για κάτι καινούριο. Πόσες όμως αποκαλύψεις έχουμε να ανακαλύψουμε ακόμα; και γιατί τόσον καιρό μας τις έκρυβε; ούτως ή άλλως καλός συγγραφέας είναι, το Νομπέλ δεν θα του αφαιρεθεί (αν και η σουηδική Ακαδημία θα έπρεπε να παρακολουθεί στενά το θέμα).
Εμένα θα μου κακοφαινόταν αν μάθαινα οτι έκανε και πιο άσχημα πράγματα και σε βάθος χρόνου. Χάνει κανείς την εμπιστοσύνη του. Η μεταμέλεια είναι όπως η συγγνώμη: δεν είναι πάντοτε 100% ειλικρινής ούτε και άνευ προθέσεως.
Δεν έχει τύχει να τον διαβάσω (διατηρώ έναν σκεπτικισμό ως προς τους νομπελίστες συγγραφείς (που αν δεν συμπεριλάβουν πχ το Αουσβιτς στα βιβλία τους, το δρόμο για την Στοκχόλμη δεν τον καλοβλέπουν)προς το παρόν και δεν το βλέπω (άμα τελειώσω την Ουράνια Αρμονία, εμένα να με...)
Πάντως, ερασιτέχνης (όπως δηλώνεις)- ξε-ερασιτέχνης, κι εγώ το δελτίο τύπου για τον Γκρας χτες το έλαβα (άρα, ενημερώνεσαι από τους εκδότες τους ίδιους μανάρι μου, ενημερώνεσαι...)
φιλιά Νικ μου
 
Eαν διάβασα καλα σε κάποιο σχετικό άρθρο ή τέλος πάντων αν θυμάμαι καλά,το σκοτεινό παρελθόν του Γκρας προσδιορίζεται στην ηλικία των 15 ετων του περιπου,δηλαδη στην εφηβική του ηλικία.

Μονο και μονο αυτό να λάβουμε υπόψιν,νομίζω καταλαβαινουμε πόσο ασκόπως και αδίκως συζητήθηκε το όλο θέμα.
 
Δεν μπορείς να καταδικάσεις κάποιον για ό,τι έκανε, και πιθανώς χωρίς τη θέλησή του, ως παιδί. Ομως, εδώ και πενήντα τόσα χρόνια έπαψε να είναι παιδί. Θα περίμενε λοιπόν, κανείς, να έχει μιλήσει για το παρελθόν του πιο πριν. Θα δεχτώ και ότι μπορεί να τον πονούσε και να μην το έκανε. Αλλά, τώρα που επιτέλους βρήκε το κουράγιο, θα ήθελα να αισθανθώ τη μεταμέλειά του. Να ακούσω ένα «συγγνώμη» προς την ανθρωπότητα. Να δω ότι ήταν καταρρακωμένος τόσα χρόνια. Στα Ες Ες, ήταν, όχι σε Λέσχη Κυνηγών.
Από εκεί και πέρα, η αξία ενός συγγραφέα δεν προσμετράται με το ηθικό του ανάστημα. Ούτε και η Σουηδική Ακαδημία πρέπει να του αφαιρέσει το Νόμπελ- αυτά είναι λαϊκισμοί. Το πήρε γιατί είναι σπουδαίος. Οσοι τον είχαν ως ηθικό πρότυπο (κάτι που συχνά συμβαίνει με τους διανοούμενους), λογικό να αισθάνονται πικραμένοι. Αλλά, μέχρις εκεί. Ολα αυτά, πάντως, κατά τη γνώμη μου δεν συνιστούν μεγαλείο.
 
Αδβοκάτους Διάβολι,

δεν μπορώ παρά να συμφωνήσω κατά το 90% μαζί σου (όπως συνήθως, άλλωστε. είμαι δεδηλωμένη θαυμάστριά σου).
Αμφιβάλλω αν κάποιος εν περιόδω πολέμου έχει την πολυτέλεια να απραμείνει παιδί.
Ένας νομικός πιθανόν να είχε άλλη γνώμη για το εαν τα 15 έτη ενός ανθρώπου τον απαλάσσουν - ή τον καταδικάζουν. Μέχρι τώρα τα παιδιά που πράττουν αξιόποινες πράξεις τιμωρούνται "κανονικά" πάντως από το νόμο.
Προφανώς και δεν πρέπει να του αφαιρεθεί κανένα βραβείο (εξακολουθώ όμως να επιμένω οτι το θέμα θα πρέπει να παρακολουθηθεί, γιατί από τα Ες Ες περάσαμε στη Στάζι, οπότε το θέμα θα έχει τρανταχτή δημοσιότητα, όπως αντιλαμβανόμεθα όλοι).
Κανείς δεν είναι άμοιρος ευθυνών κα κρίνεται, η μεγάλη δημοσιότητα δεν αποτελεί ασπίδα προστασίας (ίσα ίσα όταν εκτίθεσαι δημοσίως αναγκάζεσαι να αναπροσαρμόζεις συχνά αυτά που λες και κυρίως αυτά που γράφεις).
Σίγουρα δεν συνιστούν μεγαλείο. Και με λυπεί κι εμένα αυτό πάρα πολύ, Δικηγόρε του Διαβόλου μου.
Θέλεις να συζητήσουμε "εαν ο συγγραφέας είναι διανοούμενος"; επίσης ένα άλλο ωραιότατο θεματάκι- πλήν του νομικού προβλήματος της τιμωρίας των παιδιών- είναι το "ηθικό πρότυπο". Δηλαδή οι νομπελίστες αποτελούν "ηθικό πρότυπο"; ο Νόρμαν Μαίηλερ που δεν έχει πάρει Νόμπελ (έχει όμως πάρει ό,τι άλλο βραβείο θα πρέπει να υπάρχει) ούτε για ένα βιβλίο μεγατόνων όπως το Ντίερ Πάρκ, για παράδειγμα, τι είδους πρότυπο αποτελεί; επίτηδες σε τσιγκλάω, για να γίνεται καλή κουβέντα.
Και αυτό το "οι νεκροί δεδικαίωνται" το πιστεύεις? εγώ προσωπικά το απεχθάνομαι...
 
@elpida
Χαίρομαι που...επιστρέφεις έστω και για λίγο στην παρέα. Δεν σε έχω αποχαιρετήσει ποτέ, αφού δεν πιστεύω ότι τελικά θα...φύγεις οριστικά!
 
@ladychill
Χαίρομαι που τα...φρέσκα μυαλά που επισκέπτονται το μπλογκ συμφωνούν με την οπτική γωνία της παράξενης αυτής υπόθεσης
 
@anonymous
Δεν σημαίνει ότι στη συνειδηση του κόσμου ο Γκρας έχει αθωωθεί επειδή ομολόγησε αλλά εμένα με εντυπωσίασε το σθένος του και δεν θα ήθελα χωρίς αποδείξεις (σε βάθος χρόνου θα δούμε και για προθέσεις και για κίνητρα) να πω ότι υπήρχε ίντριγκα στην δημόσια τοποθέτηση του. Δεν το αποκλείω βέβαια....
Οσο για τα περί...ενημέρωσης επαναλαμβάνω ότι έχω καλούς φίλους (πια) στη λογοτεχνία που φροντίζουν να με ενημερώνουν έγκαιρα. Οπως λέτε και εσείς οι εμπλεκόμενοι με τη δημοσιογραφία ’’οι πηγές είναι ιερές και προστατευόμενες’’. Οπότε μην ψάχνεις άσκοπα, χάνεις πολύτιμο χρόνο και χαλάς τη φαιά ουσία από το μυαλουδάκι σου με ήσσονος σημασίας ζητήματα.
 
@regina
Στήν περίπτωση αυτή ισχύει η βιβλική ρήση περί αναμάρτητου και λιθοβολισμού
 
@Advocatus diavoli
Εχω την αίσθηση ότι προσπαθούσε να αποενοχοποιηθεί ή να κάνει ειρήνη πρώτα με τον εαυτό του μέσα από το έργο του. Καταδίκασε όσα πίστευε είτε γιατί έτσι το ήθελε (το ήθελε αναφέρεται γιά να μην πιστεύει κάποιος ότι τον...αθωώνω λόγω παιδικής ηλικίας), είτε γιατί ο χρόνος λειτούργησε διαφορετικά. Δεν μπορούμε ποτέ να μπούμε στο μυαλό κάποιου, θεωρώ πάντως ότι εδώ ισχύει κάτι σαν την ’’τελευταία ευκαιρία’’ λόγω ηλικίας. Συμφωνώ ότι δεν τίθεται ζήτημα ηθικού αναστήματος. Το περί μεγαλείου αναφέρθηκε όχι για λόγους ηθικής αλλά για το κουράγιο της ομολογίας, της απόφασης να τσαλακώσει μια εικόνα που άντεχε για μισό αιώνα και ενδεχομένως να άντεχε στην αιωνιότητα. Οταν διαβάζω ένα βιβλίο δεν μπαίνω στο τριπάκι της επεξήγησης του συγγραφέα αλλά των γραπτών του. Αλλιώς δεν θα διάβαζα ποτέ ενδεχομένως τον Ντε Σαντ ή θα θεωρούσα τον αριστουργηματικό Μεγάλο Ανατολικό του Εμπειρίκου πορνογράφημα. Τα περί ηθικής ή ανηθικότητας του δημιουργού δεν με αφορούν. Πιο ανήθικοι για μένα είναι οι κατά συρροή ατιμώρητοι λογοκλόποι που κυκλοφορούν....
 
Reader's- diggest, συμφωνώ απολύτως. Αγαπητέ Ανώνυμε, θέτεις σπουδαία ερωτήματα, που χρειάζονται πολλή σκέψη για απάντηση. Μόνο για το ο αποθανών δεδικαίωται μπορώ να σου απαντήσω- κι εδώ δεν ξέρω αν το δεδικαίωται γράφεται με όμικρον ή με ωμέγα. Τέλος πάντων. Λοιπόν, το ακριβές είναι «ο εν δικαίω αποθανών δεδικαίωται».
 
"Οπότε μην ψάχνεις άσκοπα, χάνεις πολύτιμο χρόνο και χαλάς τη φαιά ουσία από το μυαλουδάκι σου με ήσσονος σημασίας ζητήματα"
que le sexisme reigne, mon cheri.
****************************
Advocatus Diavoli, μέχρι τουλάχιστον αυτή τη στιγμή που μιλάμε, είμαι γυναίκα και μερσί για τις διορθώσεις, γιατί την αρχαία ελληνική δυστυχώς την κατέχω άσχημα και θλίβομαι "ανυπερθέτως".

Ρίντερ Ντίαρ,

Υπάρχουν άνθρωποι που χρησιμοποιούν φαινομενικά ασήμαντα πράγματα για να δημιουργήσουν κάτι.

Πάλι καλά που δε μου λές "αντί να χαζεύεις με τα μπλογκς δεν κάθεσαι να γράψεις κανένα βιβλίο", γιατί έχω μια φίλη δημοσιογράφοκριτικοεκδότρια που έχετε (ακριβώς) τα ίδια μυαλά και όλο αυτό μου λέει.
Α! και για να μη το ξεχάσω. Το Άργος φημίζεται για το κρασί του. Δεν το ήξερα οτι βγάζει και (περιοδικό) "Μήλο". Θα το μπλέξουμε με το "Να Ένα Μήλο". Παρεμπιπτόντως, λείπει από το μπλόγκ σου;
 
@anonymous
Πάνοττε έχεις ένα μοναδικό τρόπο να με κάνεις να αισθάνομαι άβολα. Δεν μεταφράζεις και το...ιταλικό.
Αν χαζεύεις ή όχι στα μπλογκ αυτό είναι μια άλλη ιστορία όπως και το αν θέλεις ή δεν θέλεις, μπορείς ή δεν μπορείς να γράψεις βιβλίο.
Λινκ για το να ένα μήλο υπάρχει στην ενότητα λογοτεχνικά περιοδικά/γενική ενημέρωση
 
Χε,χε, το ευχαριστιέμαι ιδιαιτέρως και κοιτάζω πως να το πετύχω καλύτερα.
'Οποιος ψάχνει, βρίσκει.
 
και με το ξε..βόλεμα, σου βγαίνει βρε παιδάκι μου, αυτό το ζωώδες, το επιθετικό και παρασύρεσαι (κόκκινο πανί κλπ κλπ).

Μου θυμίζεις τον ωραίο νέο συγγραφέα που προαναφέραμε ο οποίος σε ένα συγκεκριμένο βιβλίο γράφει όπως σκέφτεται. Και αυτά τα αναθεματισμένα γραπτά, "μένουν" (παρακαλείται ο monsieur Advocatus Diaboli να μεταφράσει λατινιστί:)

σεξισμός γαλλιστί sexisme, αγγλιστί sexism, γερμανιστί sexismus κλπ
reigne: βασιλεύει, εκ του λατινικού rex, αγγλιστί reigns, γερμανιστί reicht
cheri: αμετάφραστο για λόγους μπλογκικής ευπρεπείας και ηθικής μπλογκικής τάξης. Να μην πέσουμε από τον σεξισμό στην σεξουαλική παρενόχληση...

Επίσης, σε πιό caveau έπαιζε τζαζ στο Παρίσί;Και γιατί να πεθάνει από τα 80; οι Νομπελίστες είναι υπεραιωνόβιο είδος (ζουν πολλά χρόνια και απαντώνται κυρίως στην Ευρώπη).
 
@anonymous
Δεν είναι....ζωώδες, το αντίθετο μάλλον άμυνα είναι. Χαίρομαι που διατηρείς ψηλά το επίπεδο του μπλογκ.
 
advocatus diaboli

Οσοι τον είχαν ως ηθικό πρότυπο (κάτι που συχνά συμβαίνει με τους διανοούμενους), λογικό να αισθάνονται πικραμένοι

Oσοι έχουν ως "ηθικά" πρότυπα καλλιτέχνες καλά να τα πάθουν αγαπητέ συνήγορε του διαβόλου.Ποιος τους είπε και από που κατάλαβαν οτι ένας συγγραφέας μπορεί να αποτελέσει "ηθικό" πρότυπο; Αν είναι δυνατόν.Η ηθική δηλαδή παράγει και δυνατό λόγο,καλή γραφή;

Και αν ακόμη υποθέσουμε οτι ενας συγγραφέας ειναι ηθικο στοιχείο τι ακριβως ειναι αυτό που κάνει λογικό για κάποιους να αισθάνονται πικραμένοι; Μαλλον ανόητοι μου φαινονται τετοιοι άνθρωποι.
 
Όλοι, ανώνυμοι και μη, είστε απόλαυση γραφής! Όμως πολλά θέματα πέσανε στο μπλοκοτράπεζο, ας πω και εγώ τα δικά μου.
Είναι ο Günter Grass μεγάλος συγγραφέας. Χμμ θα έλεγα, θέμα γούστου. Ωστόσο, όταν ένα μεγάλος συγγραφέας ομολογεί στα 80 του, ότι στα 17 του (και όχι στα 15), υπήρξε μέλος της εγκληματικής Waffen SS, εεεε….... δεν θα του πούμε και μπράβο που βρήκε το θάρρος να το πει! Είναι πολύ σημαντικό να σημειώσει κανείς, προτού δώσει συγχωροχάρτι στο GG, ότι τα παιδιά του 40 δεν είναι το ίδιο με τα παιδιά του 2000. Σήμερα, εάν οι τίν μιλάνε μόνο για σερφ στο διαδίκτυο, κανείς δεν θα τα κρίνει. είναι πολύ φυσικό. Τότε, όμως τα παιδιά με 17 είχαν άποψη για ένα κόσμο, που βούλιαζε στην βία, στην τρομοκρατία, στον χαβιεδισμό, στην εξαθλίωση πνευματική και σωματική. Και τότε σε αυτά τα σκοτεινά χρόνια, αυτός ο φωτισμένος συγγραφέας βρέθηκε στην μεριά του σκότους και όχι του φωτός. Το ερώτημα που μπαίνει, δεν είναι αν τον συγχωρούμε, μακριά από τον να τον συγχαρούμε, είναι πως αυτός ο σκοτεινός άνθρωπος των 17 πέρασε στο φως αργότερα. Μην μου ορμήσετε, παρακαλώ και μη μου πείτε, ότι όλοι κάνουμε λάθη. Το να είσαι μέλος της Waffen SS, δεν είναι σφάλμα, είναι δείγμα ζωής. Δείγμα ανεξίτηλο! Ο GG, φοβήθηκε, ότι κάποιος θα του πέταγε στη μούρη το παρελθόν του και βιάστηκε να στείλει μια δακρύβρεχτη ομολογία στον δήμαρχο του Danzing. Χείριστη η κατάσταση! Όχι αγαπητοί μου φίλοι του διαδικτύου, δεν τον συγχαίρω για το θάρρος του, αλλά τον μέμφομαι για την αθλιότητά του. Το Έργο του???? Είπαμε, αυτό είναι θέμα γούστου. Εμένα δεν μου άρεσε ποτέ!
 
@ange-ta
Χωρίς φυσικά όσα θα γράψω να αποτελούν πολιτική θέση (γιατί εδώ μιλάμε για πολύ λεπτές διαφορές και εύκολα παρεξηγήσιμες απόψεις)...
Πως μπορούμε να είμαστε τόσο σίγουροι για την ατμόσφαιρα ή την λογική εκείνων των χρόνων. Σήμερα, για παράδειγμα, μιλάμε για παιδική εγκληματικότητα και ρίχνουμε το κρίμα κατευθείαν στο δίκτυο ή στην τηλεόραση και στα πρότυπα που καλιερργεί. Εάν και εφόσον αποδεχθώ αυτή την κοινωνική προσέγγιση του σήμερα γιατί να μην αποδεχθώ ότι ο Γκρας τότε ακολούθησε το ρεύμα, προσκολλήθηκε στο διαρκώς (τότε) αυξανόμενο κίνημα των νεαρών φασιστών, έκανε σε τελική ανάλυση αυτό που έκαναν και χιλιάδες άλλα παιδιά της ηλικίας του ΓΙΑΤΙ ΑΥΤΟ ΕΒΛΕΠΑΝ ΤΟΤΕ καιαυτό ακολουθούσαν ακόμη και ως ’’μόδα’’ της εποχής. Σήμερα η τηλεόραση προβάλλει το gay πρότυπο σε βαθμό ενοχλητικό (δεν έχω τίποτε με τους γκέι) αλλά σαν μονόδρομο επιτυχίας (αυτό είναι το ενοχλητικό). Για σκέψου πόσο εύκολο ήταν να ’’τηγανιστεί’’ το μυαλό ενός εφήβου με τα πρότυπα της Αρειας φυλής καιτης παγκόσμιας κυριαρχίας. Γιατί λοιπόν αρνιόμαστε της μεταμέλειας σε κάποιον που για 60 χρόνια είχε ήδη πληρώσει τις αμαρτίες του. Γιατί για μένα η μεγαλύτερη τιμωρία του ήταν ότι για 60 χρόνια όχι μόνο ζούσε με το ένοχο μυστικό του αλλά ήταν υποχρεωμένος να πείθει μέσα από το συγγραφικό του έργο για τις ακριβώς αντίθετες αρχές! Και σαφώς είμαι από εκείνους που επαναλαμβάνω του αναγνωρίζω το κουράγιο της ομολογίας και δεν μπαίνω στη λογική της κρίσης του ως role model ή ως κοινωνικό πρότυπο. Σκέψου αυτή την αλληλουχία βγάζοντας για μια φορά έξω από τη λογική το δόγμα ή την πεποίθηση σου ότι ’’όλα είναι πολιτική’’ με την οποία συνολικά δεν διαφωνώ αλλά και δεν την ενστερνίζομαι πάντοτε.
 
Δε θα προσποιηθώ ότι ξέρω από Günter Grass, διαβάζοντας εδώ όμως μερικά πραγματα, δεν μου κολλάει η επιλογή του να το πει τώρα και όχι πριν 10 ή 15 ή 20 χρόνια. Μήπως σαν άνθρωπος έξυπνος που πρεπει να είναι είδε ότι τον έπαιρνε να το ξεφουρνίσει τώρα; Οι καιροί έχουν αλλάξει, οι αρνητές του Ολοκαυτώματος πληθαίνουν, και είτε κάνουν καλά είτε όχι, αυτό είναι ενδεικτικό κάποιων ανησυχητικών πραγμάτων. Εποχή ρεβιζιονισμού. Αλλα επ' ουδενί λόγω τα νειάτα εκείνη την εποχή βρίσκονταν πιστεύω στην κατάσταση που περιγράφει η ange-ta. Πάλι όμως, άλλο να είσαι 17 τότε κι άλλο τώρα. Επίσης δεν πιστεύω ότι ήταν τόσο καλά φυλαγμένο το μυστικό του που θα έσκαγε αν δεν το αποκάλυπτε ο ίδιος, επειδή όμως τώρα μπαίνω σε συνομωσιολογικά σενάρια, θα το αφήσω εγώ. Ενδιαφέροντα όλα αυτά, αξίζει κανείς να παρακολουθήσει τι θα γίνει με τον Günter Grass.
 
Angeta και Regina και Ρίντερ'ς "Ινταϊτζεστ-ιμπλ" (χε!:))και Διαβολοδικηγόρε και λοιποί εκλεκτοί συνομιλητές, καλημέρα από την Ντεμουαζέλ Ανονύμ.
Χμ, το παρελθόν του Γκρας δεν είναι φρέσκια υπόθεση. Πολύ γνωστή από πολλά χρόνια είναι, απλώς δεν ξέραμε τις τελευταίες λεπτομέρειες οι οποίες συνεχίζουν να βγαίνουν στην επιφάνεια. Κιεμένα που ειμί βιβλιοφάγα (και ανθρωποφάγα ενίοτε χε χε,) δεν με ξετρέλλανε ως λογοτέχνης(είχα κάνει έρευνα γι΄αυτόν πριν χρόνια) άρα συμφωνώ οτι η καλή λογοτεχνία εν μέρει είναι θέμα προσωπικής επιλογής (η πολύ καλή λογοτεχνία πάλι, όχι)
-δεν θα πω γούστου γιατί αυτή η έκφραση μου ξινίζει λίγο και διαθέτει έναν υφέρποντα λαικισμό (παρακαλείται περ φαβόρε ο Αντβοκάτους να διορθώσει κατά βούλισην:).
Και βεβαίως ο χαρακτήρ του συγγραφέως δεν αντιστοιχεί πάντα στο έργο του (αν και ένας εκλεκτός φίλος συγγραφέας διατείνεται οτι δεν έχει γνωρίσει κάλό λογοτέχνη που να είναι κακός άνθρωπος.χμ.δεν ξέρω). Ο Ναμπόκοφ για παράδειγμα ήταν τόσο υπερβολικά ματαιόδοξος κι εγωιστής που ο Μπερνάρ Πιβό είχε απυηδήσει: ζητούσε κανονισμένες ερωτήσεις και να... διαβάζει τις απαντήσεις από μια κόλλα χαρτί!εκτός του ότι ζητούσε να πίνει το (συγκεκριμένο) ουισκάκι του μπροστά στο τηλεοπτικό κοινό. Και δικοί μας συγγραφείς ήσαν "καθίκια", όπως μου εξομολογήθη γηραιότατος ειδήμων ιστοριοδίφης. Καλυτερα να μην αναφέρω ονόματα, μην ξεσπάσει κανένας καυγάς.
Ο κακός χαρακτήρας δεν διοθρώνεται, πάντως. Αυτο υποστηρίζουν οι κοινωνικοί λειτουργοί και οι ψυχολόγοι, άλλωστε ένα από τα πρώτα μαθηματα που δίνουν στους διδασκομένους είναι "μην ευελπιστήτε οτι μπορεί να αλλάξετε έναν άνθρωπο, γιατί ο άνθρωπος δεν αλλάζει. Μπορεί ίσως να βελτιωθεί- αλλά δεν αλλάζει".
Εξάλλου, το "καλύτερα να σου βγει το μάτι παρά το όνομα" είναι πάρα πολύ σημαντικό΄. Κανείς δεν θέλει να βλέπει το όνομά του να σέρνεται στις φυλλάδες (βλέπε Μπελ, Η χαμένη τιμή της Καταρίνα Μπλούμ,βιβλίο το οποίο γράφτηκε για τον κιτρινισμό της Μπίλντ, για το οποίο μάλιστα ο συγγραφέας έκανε την εξαιρετική δήλωση που γαμώτι δεν έχω καταφέρει να την αποστηθίσω αλλά πάει κάπως έτσι: "κάθε συμπτωματικός χαρακτήράς ή όνομα που οδηγεί σε συγκεκριμένες σκέψεις ανταποκρίνεται απολύτως στην πραγματικότητα"...
Γεια σου Νίκ, οι άσπονδοι φίλοι σου σε χαιρετούν (παρακαλώ να μεταφραστεί στα λατινιστί).
 
Και παρεπιπτόντως, Νικολέτα, κι εμένα με προβληματίζουν οι αρνητές του ολοκαυτώματος όπως ΚΑΙ οι διώκτες τους (αν κάποιος δεν πιστεύει οπως ο Ιρβινγ οτι δεν συνέβη ποτέ, αυτό επ' ουδενί δεν σημαίνει οτι πρέπει να του κάνεις και δικαστήριο (για να τον καταστρέψεις, γιατί να τον νούθετήσεις ΄κατ΄αυτό τον τρόπο, δεν το προβλέπω). Ο καθείς εστί ελευθερότατος να πιστεύει ο,τι του αρέσει (ή μήπως τελικά δεν είμαστε και τόσο φιλελεύθεροι όσο θέλουμε να πιστεύουμε οτι είμαστε;)
Με τη λογική αυτή, και οι Αρμένιοι να κάνουν δικαστήριο σε διαφόρους Τούρκους ιστοριοδίφες που δεκαετίες προσπαθούν να μηχανορραφήσουν διαφόρους τρόπους "επανεκτίμησης" της ιστορίας -της γενοκτονίας δηλαδή.
Δηλαδή, "Ή είσαι μαζί μας, ή εναντίον μας"; ηλίθιο δεν ακούγεται ή το λιγότερο αψυχολόγητο;
Στα ίδια πλαίσια παραλογισμού θα εκινείτο και αυτή η διαδικασία.Η μήπως όχι;
Πάντως, (το είχα ακούσει από καιρό και δεν το είχα πιστεύσει, αλλά τώρα αναθεωρώ) πολλά προβλήματα με το εβραικό λόμπυ έχει και ο Μελ Γκίμπσον μετά την τελευταία ταινία του Ο τελευταίος Πειρασμός. Οι φήμες θένε να έχει πέσει και αυτός και η πολυπληθής οικογένειά του θύμα εκβιασμού- και οι "αντισημιτικές" δηλώσεις του εν καταστάση μέθης κάνουν το γύρο των τηλεοπτικών δελτίων και των στηλών του διεθνούς ρεπορτάζ.
Η κατάσταση είναι "ού μπλέξεις" (Εντολή Ενδεκάτη)
 
Tα Νέα σήμερα έχουν μια ενδιαφέρουσα αναδημοσίευση από τους New York Times από τον Daniel Kehlmann για το ζήτημα. Ισορροπημένο αν και κλείνει με αιχμή...Αξίζει.
 
το Dog Years είναι και για μένα το κορυφαίο του. Χαίρομαι που βρήκα κάποιον που συμφωνεί!
 
Regina μου, κι όμως, υπάρχουν και διανοητές με υψηλό εσωτερικό ανάστημα. Θα σου μιλήσω για τον Τάσο Λειβαδίτη, τον Νικηφόρο Βρεττάκο, τον Γιάννη Ρίτσο, τον Γιάννη Τσαρούχη, τον Μάνο Χατζιδάκι. Ανάστημα που το ύψωναν συχνά- πυκνά απέναντι στις μόδες και τις αερολογίες των καιρών. Δεν άλλαξε η γνώμη μου για το έργο τους, από αυτό. Ομως, ήταν μεγάλη παρηγοριά να ξέρω πως υπάρχουν, τότε. Οι καιροί είναι πάντοτε δύσκολοι και οι άνθρωποι με άποψη και σθένος μάς χρειάζονται διαρκώς- σε μένα τουλάχιστον.
 
Αγαπητέ Αναγνώστη, έχεις μία ιδιαίτερη ευαισθησία και καλοσύνη να προσεγγίζεις τα θέματα. Σίγουρα δεν είναι όλα άσπρα μαύρα, αλλά που και που, μερικά από δαύτα είναι άσπρα - μαύρα και σωστότερα να πούμε κάτασπρα και κατάμαυρα. Ξέρεις, σε ξεκουράζει και πνευματικά, να πιάνεσαι από κάπου. Αλλιώς, βράσε ρύζι. Όλοι είναι – είμαστε καλοί, οι κακοί είναι στην κόλαση, αλλά τυχαίνει να την έχω εξορίσει την κόλαση για τα καλά. Ο G.G. μπήκε στην Waffen - SS το 1944, όταν δηλαδή η Γερμανία έχανε τον πόλεμο και είχε γίνει πια γνωστή στον πάσα ένα η δράση της Αρείας φυλής. Είχε πλήρη επίγνωση των πράξεών του και δεν μπορώ να του καταλογίσω κανένα ελαφρυντικό, ότι «παρεσύρθη από τις κακές συναναστροφές», γιατί τότε πρέπει να αποδεχτώ, ότι ΟΛΟΙ οι Γερμανοί ήταν εγκληματίες, αφού ακόμα και ο G.Grass δεν ξέφυγε, πράγμα πολύ χειρότερο και άδικο, γιατί η Αμερική και η Ελβετία είχαν γεμίσει με πλήθος γερμανούς διανοούμενους, άσε που στα μπουντρούμια των SS είχαν ξεψυχήσει εκατοντάδες κομμουνιστές και αντίθετοι του καθεστώτος.
Η Probe general, είχε περαιωθεί!
Σε έρευνα της Frankfurter Allgemeine, οι περίπου 30000 ερωτηθέντες απάντησαν:
Μπράβο του, βρήκε το θάρρος να τα ρίξει στο τραπέζι: 17,77%
Η εξομολόγηση ήρθε πολύ αργά: 22,49%
Ήταν νέος και πρέπει να τον συγχωρέσουμε: 17,11%
Σας ηθικός παράγων έκλεισε:31,31%
Τα βιβλία του θα παραμείνουν 11,32%
Κλείνοντας, θα ήθελα να πω στην ντεμουαζέλ ανωνύμ, ότι η λέξη γούστο, μπορεί να είναι λαϊκή, αλλά όχι λαϊκίστικη. Επειδή λαϊκίζω, σημαίνω μιλάω για να αρέσω στον λαό, κάτι που κάνουν οι πολιτικοί κατά κόρον. Εδώ όμως δεν μιλάμε στον λαό. Η αντικατάσταση του γούστου, με την προσωπική επιλογή, είναι στιλιστικό, δεν μου αρέσει, βλέπεις είναι θέμα γούστου και αυτό! Πάντως ευχαριστώ για την παρατήρηση.
 
ange-ta
Ιδιατέρως εύστοχο το σχολιό σου. Δεν θα ήθελα να το υπεραπλουστεύουμε το θέμα (Αλέξη, γειά, παρεμπιπτόντως),ένα συμπυκνωμένο άρθρο έστω και αμερικάνικης ΝΥΤ είναι αυτό που θεωρούν οι αμερικανοί (στην γερμανική Φρακφούρτερ Αλγκεμαϊνε αλλιώς το αντιμετωπίζουν διότι τους αφορά). Αυτό το ψυχραιμία και η αλήθεια είναι κάπου στη μέση, δεν καταλαβαίνω σε τι θα μπορούσε να μας φανεί χρήσιμο. Δεν νομίζω να βγήκε κανείς εκτός εαυτού, άλλωστε οι δημοσιογράφοι υλικό χειροπιαστό επεξεργάζονται κι όχι αποκυήματα της φαντασίας τους. Ένα από τα προβλήματα της σημερινής Γερμανίας είναι η σκιά του ναζιστικού παρελθόντος της από την οποία προσπαθεί να απαλλαγεί με οποιοδήποτε τίμημα (ενδιαφέρον το ολοσέλιδο άρθρο του Φίσερ την περίοδο του Μουντιάλ στο Βήμα που εξηγούσε αυτή ακριβώς την επιθυμία).
Το να κλείνεις τα μάτια έχει κάτι κοινό με το να επιθυμείς να "ξεχαστεί" κάτι: ούτε το ένα, αλλά ούτε και το άλλο προσφέρουν λύση (ή θεραπεία).
(Ε, καλά τώρα κι εσύ που πιάστηκες με τη λέξη γούστο! "δεν έχει γούστο";)
Σίγουρα πικραίνεσαι με τη στάση του Γκρας (την τωρινή!)Αν είσαι τίμιος με τον εαυτό σου (άλλο μεγάλο ζήτημα)...
 
Mia mikri leptomeria kani panta ti diafora. H kivernisi tis germanias itan etimi na ekdosi ola ta arhia ton naziston kia pioi itan sta SS. Kai prin to mathoun oi polites kai o kosmos olos, o Graas to ipe monos tou. Afto den ehi na kani tipote me to siggrafiko tou ergo, ypopsin gia na min paraksigithoume pali....
Afta gia simera
Anonymous 2
 
(Αλέξη, οι ευειδείς συγγραφείς να φαίνονται, ε;)
Υπάρχουν και αρχεία της Στάζι.Μην ανησυχείτε, έπεται συνέχεια...
 
Post a Comment



<< Home

This page is powered by Blogger. Isn't yours?