Ελληνική λογοτεχνία

'Η ζωή είναι πολύ σύντομη για τα καλά βιβλία, πρέπει να διαβάζουμε μόνο εξαιρετικά βιβλία''. Τίμπορ Φίσερ (Under the frog)

Thursday, August 24, 2006

 

Θρησκευτικές ίντριγκες

Ο Πέτρος Μαρτινίδης έχει κατορθώσει τα τελευταία χρόνια όχι μόνο να συνδέσει το όνομα του με το αστυνομικό μυθιστόρημα αλλά θεωρείται περίπου ισάξιος με τον σύγχρονο μετρ του είδους Πέτρο Μάρκαρη. Χρωστάει τη φήμη του στα δύο πρώτα μέρη της τριλογίας του (Μοιραίοι αντικατοπτρισμοί και Η ελπίδα πεθαίνει τελευταία) αλλά και σε ένα μη συμβατικό ήρωα που επινόησε. Τον Θεσσαλονικιό δημοσιογράφο Αλέξη Ολμέζογλου, ερασιτέχνη ερευνητή που δεν διατηρεί τα τυπικά χαρακτηριστικά ενός ήρωα αστυνομικού μυθιστορήματος και το σύνηθες macho στιλ των ηρώων του είδους. Αντίθετα, είναι άτολμος, διστακτικός και ανασφαλής.
Η τριλογία του Μαρτινίδη ολοκληρώνεται με το ‘’Ο Θεός φυλάει τους άθεους’’ (εκδόσεις ΝΕΦΕΛΗ), έργο εμπνευσμένο από τα εκκλησιαστικά σκάνδαλα του 2005. Σκάνδαλα που για πρώτη φορά γίνονται κυρίαρχο αντικείμενο αναφοράς σε μια αστυνομική ιστορία.
Τη νύχτα της ‘’μεγάλης αγρυπνίας’’, τον Μάρτιο του 2005, όπου ο κλήρος συμφιλιώνεται με το ποίμνιο του μπροστά στα μάτια όλων συμβαίνει ένα θαύμα. Δυσπιστεί μόνο ο Ολμέζογλου, που ξαφνικά βρίσκεται στη δίνη των γεγονότων με δύο εξαφανίσεις, ένα άγνωστο που του στέλνει ακρώνυμα, που η λύση τους θα τον οδηγήσει και στην εξήγηση του μυστηρίου αλλά και σε δεύτερο φόντο τον έρωτα του ήρωα για τη γυναίκα ενός βουλευτή (η οποία είναι το ένα από τα θύματα των απαγωγών). Προσθέστε και δύο απόπειρες δολοφονίας, δύο φόνους και ένα (όπως αναμενόταν) κατασκευασμένο ‘’θαύμα’’ και η πλοκή είναι περίπου ολοκληρωμένη. Η ροή του λόγου είναι γρήγορη, η πλοκή το ίδιο και συνήθως (πλην λιγοστών) εξαιρέσεων αιτιολογημένη και το φινάλε λογικό και χωρίς κενά ή ακρότητες. Αυτά είναι τα βασικά θετικά σημεία αναφοράς. Δυστυχώς, ο Μαρτινίδης απέχει από τον Μαρτινίδη του επιτυχημένου ‘’Η ελπίδα πεθαίνει τελευταία’’. Ακολουθώντας πιστά το σύγχρονο δόγμα που θέλει ένα αστυνομικό μυθιστόρημα να κινείται και στα πλαίσια της κοινωνικής κριτικής και να μην αντιμετωπίζεται πλέον ως μονοδιάστατο περιπετειώδες αφήγημα ο Μαρτινίδης δεν κατορθώνει να πείσει. Οι πρωταγωνιστές του κινούνται πολύ κοντά στο απόλυτο κακό ή καλό, μοιάζουν καρικατούρες της σύγχρονης ελληνικής κοινωνίας, θρησκόληπτοι ή θρησκευόμενοι που μέσα στο πάθος ή τον φανατισμό τους μπορούν να φτάσουν μέχρι το έγκλημα και από την άλλη εκείνοι που για όλα έχουν μια λογική εξήγηση, όπως ο Ολμέζογλου. Ο συγγραφέας ενώ φλέρταρε με μια έξυπνη ιδέα δεν μπόρεσε να τη μετατρέψει σε ένα μυθιστόρημα με δυνατούς διάλογους, πειστικούς χαρακτήρες και παρότι τη δόμησε σε γενικές γραμμές καλά υπάρχουν σημεία που η λογική πάει περίπατο και οι λογικές απορίες δεν μπορούν να εξηγηθούν. Διαβάζοντας το βιβλίο στην περίοδο των διακοπών δεν μπορώ να πω ότι έμεινα παραπονεμένος, σίγουρα όμως είναι μια δουλειά που την προσπερνάς αφού δεν έχει ιδιαίτερη λογοτεχνική αξία.

Βαθμολογία: 5,5 (με άριστα το 10)
Comments:
Αυτή τη φορά σε πρόλαβα Αναγνώστη. Το βιβλίο το είχα διαβάσει και το βρήκα αρκετά ευχάριστο. Κατά μένα έχει πλοκή που θυμίζει Dan- Brown, χιούμορ, ελαφρύ σεξ, ώστε να μην είναι χυδαίο, λίγο φεμινισμό, λίγο αντικληρισμό, και λέω λίγο, γιατί με αυτά που διαδραματίστηκαν, θα μπορούσε να είναι δριμύτερο. Διαβάζεται μονορούφι, έχει και μερικές καλές ατάκες. Δεν είναι βιβλίο αξιώσεων, αλλά όχι για πέταμα. Πράγματι, υπάρχει ένας σαφής διαχωρισμός μεταξύ των καλών και των κακών, αλλά δεν ενοχλεί. Γενικώς τον Μαρτινίδη δεν το ξέρω, αλλά σκοπεύω να αγοράσω και κανένα άλλο έργο του.
Εγώ θα του έβαζα ένα 6,5
 
Αυτή τη φορά σε πρόλαβα Αναγνώστη. Το βιβλίο το είχα διαβάσει και το βρήκα αρκετά ευχάριστο. Κατά μένα έχει πλοκή που θυμίζει Dan- Brown, χιούμορ, ελαφρύ σεξ, ώστε να μην είναι χυδαίο, λίγο φεμινισμό, λίγο αντικληρισμό, και λέω λίγο, γιατί με αυτά που διαδραματίστηκαν, θα μπορούσε να είναι δριμύτερο. Διαβάζεται μονορούφι, έχει και μερικές καλές ατάκες. Δεν είναι βιβλίο αξιώσεων, αλλά όχι για πέταμα. Πράγματι, υπάρχει ένας σαφής διαχωρισμός μεταξύ των καλών και των κακών, αλλά δεν ενοχλεί. Γενικώς τον Μαρτινίδη δεν το ξέρω, αλλά σκοπεύω να αγοράσω και κανένα άλλο έργο του.
Εγώ θα του έβαζα ένα 6,5
 
reader's diggest: συμφωνώ απόλυτα μαζί σου!
 
@ange-ta
Περί ευχάριστης ανάγνωσης δεν διαφωνούμε, περί λογοτεχνικής αξίας νομίζω ότι δεν είναι βιβλίο υψηλών απαιτήσεων.
 
Να προσθέσω στα παραπάνω (που συμφωνώ) ότι ακόμη ένα από τα προβλήματά του είναι ότι και το πολιτικοποιεί έντονα. Καταλήγουμε να διαβάζουμε κάτι που θα μπορούσε να είναι και ένα άρθρο του.

Όντως καμία σχέση με την Ελπίδα.
 
Καλημέρα,

Το να κάνεις πολιτική μέσα στο βιβλίο σου είναι εγχείρημα δύσκολο και απαιτεί ιδιαίτερες ικανότητες (γι αυτό και ολίγοι το αποτολμούν. Ένα από τα προβλήματα πχ των νέων λογοτεχνών είναι οτι φοβούνται- ή δεν μπορούν να συμπεριλάβουν πολιτικό προβηματισμό και γενικώς σοβαρό προβληματισμό στα βιβλία τους (είναι και οι κριτικοί, που πρέπει να τους φοβόμαστε).
Αν πάντως η συγγραφή κατά τον Φώκνερ είναι 99% προσπάθεια και 99% ταλέντο, ο Μαρτινίδης προσπαθεί. Καλά τα πάμε ως προς την αστυνομική λογοτεχνία. Πολύ καλά θα' λεγα.Μπορεί να μην διαθέτουμε Μονταλμπάν αλλά το πράγμα και εξάγεται επιτυχώς και φαίνεται οτι έχει προοπτική.
Silio καρίνο μιο, είσαι πνιγμένος από βιβλία για τα επομενα εκατό χρόνια, μη μου πεις οτι το διάβασες;άντε, θα το πιστέψω. ΄
με πριζώσατε και πάω να το πάρω...
 
@anonymous
Συμφωνώ στο σκέλος των πολιτικών αναφορών αλλά μην ξεχνάς ότι γενικότερα τα ερεθίσματα της εποχής είναι βαθύτατα ΄΄απολιτίκ'' και η γενιά του πολυτεχνείου κοντεύει να ξεχάσει και την επέτειο του. Οπότε για όποιον θέλει να γράψει πολιτικό βιβλίο οι επιλογές είναι δεδομένες (εμφύλιος κλπ.).
Επίσης, συμφωνώ ότι οι έλληνες που καταπιάνονται με το αστυνομικό μυθιστόρημα την τελευταία δεκαετία είναι στην πλειοψηφία τους αξιόλογοι.
 
"τα ερεθίσματα της εποχής είναι βαθύτατα ΄΄απολιτίκ''"

"Έτσι είναι, αν έτσι νομίζετε", λέγει ο Πιραντέλλο.

Είμαι διαρρήδην αντίθετη ως προς το άνωθεν σχόλιό σου. Ο καθείς μεταφράζει τα ερεθίσματα κατά το δοκούν μεν, αλλά τα πτερόεντα ερεθίσματα είναι εκεί και εντονότερα και σοβαρότερα (άλλο αν υποκρινόμασθε τους αδαείς).
Η γενιά του Πολυτεχνείου είναι άλλου παπά ευαγγέλιο, μιλάμε για τη λογοτεχνία τώρα κι όχι για το ένδοξο παρελθόν των αριστερών. Προσωπικά δεν τους κατηγορώ, διότι, κάνουν τελικώς ο,τι κάνουν όλοι (και πιο πετυχημένα, ίσως),και τίποτα διαφορετικό (ούτε τίποτα χειρότερο). Υπάρχει το ξεπουλώ τη συνείδησή μου ευθύς εξάρχής (γιατί γουστάρω κονόμα) και το ξεπουλώ τη συνείδησή μου μετά από τριάντα χρόνια ιδεολογίας (γιατί δε γουστάρω άλλο πείνα, να τρώω ξύλο από την αστυνομία, το φακέλωμα, να μην έχουν τα παιδιά μου να φάνε, γιατί κουράστηκα και έχω κάθε δικαίωμα να αφήσω το ένστικτο της αυτοσυντήρησης να μου σώσει τη ζωή ή επειδή θέλω να γίνω πλούσιος).
Υπάρχει και το δέντρο, υπάρχει και το δάσος, Ρίντερ Ντίαρ. Ο καθείς επιλέγει τι θέλει να δει.
Στη λογοτεχνία δεν υπάρχουν περιορισμοί.Δεν υπάρχει μόνο το παρελθόν (ο εμφύλιος και η χούντα). Και υλικό να μη διαθέτεις μπορείς να το δημιουργήσεις. Έστω και φανταστικού τύπου (εδώ σε θέλω κάβουρα, να περπατάς στα κάρβουνα)
Αυτή η τάση της υπεραπλούστευσης πια!Αμπζολουμά ντεκαντάν.
 
@anonymous
Ολα αυτά απορτελούν μια ενδιαφέρουσα πλην όμως θεωρητική προσέγγιση. Η πράξη δυστυχώς αποδεικνύει τα αντίθετα και η λογοτεχνική παραγωγή δεν αγγίζει, ούτε ακουμπάει όσα σωστά αναφέρεις.
 
Από την υπεραπλούστευση, προτιμώ σε κάθε περίπτωση την θεωρητική προσέγγιση, ως αποδεικτικό σκέψης (...επιμένω να "κουράζω το μυαλουδάκι μου")
 
Χαίρομαι που συμφωνείς σχεδόν απόλυτα με την κριτική μου της 13.7.2006.

Το βιβλίο είναι ένα κακό δείγμα αστυνομικής λογοτεχνίας, όπου το μόνο που ενδιαφέρει είναι η πλοκή. Όσο για τις ιδέες -σαν κοινωνικό μυθιστόρημα που θα ήθελε να είναι-είναι μια φούσκα των νεοορθολογιστών.
 
@γ.γ. περαντωνάκης
Νομίζω ότι ο χαρακτηρισμός φούσκα των νεοορθολογιστών είναι σκληρός. Οχι εκτός πραγματικότητας αλλά σκληρός!
 
Post a Comment



<< Home

This page is powered by Blogger. Isn't yours?